Fréttablaðið - 28.12.2012, Blaðsíða 16

28. desember 2012 FÖSTUDAGURSKOÐUN
HALLDÓR
FRÁ DEGI
TIL DAGS
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is og Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir, ritstjórnarfulltrúi, sigridur@frettabladid.is
MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is DÆGURMÁL: Kjartan Guðmundsson kjartan@frettabladid.is ÍÞRÓTTIR: Sigurður Elvar Þórólfsson seth@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og
í gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871 Gamlárshlaup ÍR hefur verið fært úr
miðbænum og vesturbænum að strönd-
inni austur með Sæbraut og niður í iðn-
aðarhverfin við Sundahöfn. Skipuleggj-
endum hlaupsins gengur gott eitt til. Þeir
vilja tryggja betur öryggi hlaupara og
gæslufólks vegna óþolinmóðra bílstjóra.
Ég skrifa þessar línur vegna þess að ég er
óhress með þessar breytingar.
Gamlárshlaupið hefur farið fram í 36
ár. Það er eitt stærsta götuhlaup landsins.
Þátttakendur eru á annað þúsund. Ef allt
væri með felldu ætti allur þessi fjöldi að
styrkja þá skemmtilegu hefð að í hádeg-
inu á gamlársdag njóti hlauparar og
skokkarar forgangs á örfáum götum í
borginni. Er sjálfgefið að á annað þús-
und hlauparar eigi að víkja fyrir örfáum
bílum? Er útilokað að hafa bílaum ferðina
víkjandi en ekki ríkjandi í rétt rúman
klukkutíma á gamlársdag? Er það eitt-
hvað sem við íbúar í Reykjavík ráðum
ekki við?
Sérfræðingar um lýðheilsu horfa nú
æ meir til lífshátta borgarbúa og til
skipulags borganna. Hinn mikli áhugi á
hlaupum er áreiðanlega eitt af því besta
sem hefur gerst í Reykjavík og öðrum
borgum undanfarin misseri. Ólíklegustu
skrifstofublækur á miðjum aldri hafa
dregið fram hlaupaskóna, æfa tvisvar
til þrisvar í viku og taka þátt í keppnis-
hlaupum sér til heilsubótar og yndisauka.
Borgaryfirvöldin eru alls staðar stolt af
sínum borgarhlaupum og borgarbúarnir
raða sér meðfram hlaupaleiðunum í gegn-
um hverfin og hvetja hlauparana til dáða
með hrópum, köllum og trommuslætti.
Borgarhlaupin eru gleðigjafi. Engum
dettur í hug að taka mark á fáeinum pirr-
uðum bílstjórum sem tóku ekki eftir
margboðaðri lokun eða réttara sagt opnun
fáeinna gatna fyrir þúsund hlaupurum.
Félagar í Íþróttafélagi Reykjavíkur
vinna mikilvægt og óeigingjarnt starf
í þágu lýðheilsu og almenningsíþrótta.
Borgaryfirvöld vilja að Reykjavík sé frá-
bær hlaupaborg. Eitt leiðarljósið í endur-
skoðun aðalskipulags Reykjavíkur, sem
nú er unnið að í þverpólitískum hópi, kall-
ast „Borg fyrir fólk“. Þar er talað um að
setja manneskjuna í öndvegi í borgar-
skipulaginu.
Reykjavík er hlaupaborg
GÖTUHLAUP
Hjálmar
Sveinsson
situr í skipulagsráði
og í umhverfi s- og
samgönguráði
➜ Hinn mikli áhugi á hlaupum er
áreiðanlega eitt af því besta sem
hefur gerst í Reykjavík og öðrum
borgum undanfarin misseri.
Ótrúlegt
úrval íbúða til sölu
eða leigu!
STÆRSTI
HÚSNÆÐISVEFUR
LANDSINS
S
agan af fanganum sem strauk úr fangelsinu á Litla-
Hrauni nokkrum dögum fyrir jól fékk farsælan endi
á aðfangadagsmorgun. Hún hlýtur engu að síður að
vekja fólk til umhugsunar um hvernig gæzlu hættulegra
brotamanna er háttað á stað sem á að heita eina öryggis-
fangelsi landsins.
Fram hefur komið að fanginn sem strauk klifraði óséður yfir
öryggisgirðinguna í kringum fangelsið. Í Fréttablaðinu í gær
kom fram að hann hefði verið við vinnu utanhúss, undir eftir-
liti fangavarðar, er hann laumaðist burt. Páll Winkel, forstjóri
Fangelsismálastofnunar, vill ekki taka undir það að mistök
fangavarðar hafi leitt til þess að fanginn slapp, heldur hafi
öryggismyndavélar við girðinguna ekki virkað sem skyldi.
Þetta kann að vera rétt,
en einhver hlýtur að hafa átt
að hafa eftirlit með því að
öryggismyndavélarnar virkuðu.
Fangelsismálastofnun getur
engan veginn firrt sig ábyrgð
á flóttanum og hlýtur að fara
rækilega yfir vinnulag sitt í
framhaldi af honum.
Hitt er svo rétt hjá Páli Winkel, að naumt skammtaðar fjár-
veitingar koma niður á öryggi í fangelsinu á Litla-Hrauni og þar
með á öryggi almennings. Hann vísar til skýrslna og úttekta,
sem gerðar hafa verið á undanförnum árum og sýna fram á veik-
leika í öryggismálum fangelsisins. Hefði verið farið eftir þeim
hefði flóttinn aldrei átt sér stað, segir fangelsismálastjóri.
Á þessu ári hefur fengizt fé til að fara í einhverjar umbætur
í öryggismálum á Litla-Hrauni og eftirlit með fólki og varningi
sem fer inn í fangelsið hefur verið bætt. Fimmtíu milljónir hafa
verið veittar til að byrja að reisa nýja, mannhelda girðingu
umhverfis fangelsið en hún kostar 150 milljónir þannig að ekki
lítur út fyrir að verkinu ljúki á nýju ári.
Allar umbætur eru vissulega góðra gjalda verðar, en það
er samt ekki hægt að búa við að eina öryggisfangelsi landsins
standi ekki undir nafni. Veruleikinn í fangelsum landsins hefur
breytzt talsvert á undanförnum árum. Þar eru hættulegri menn
og hópar manna en áður, ekki sízt vegna þess að skipulögð
glæpastarfsemi færist í vöxt. Reynslan frá nágrannalöndunum
sýnir að skipulögð glæpasamtök eru líkleg til að reyna að
aðstoða „sína menn“ við flótta úr fangelsum.
Ögmundur Jónasson innanríkisráðherra sagði í Fréttablaðinu
í gær að peningar til að bæta úr öryggisgloppum á Litla-Hrauni
væru einfaldlega ekki til. Nú væri þó verið að gera bragarbót í
öryggismálum og svo yrði „gjörbylting“ þegar nýtt fangelsi á
Hólmsheiði kæmist í gagnið 2015.
Við þessi svör ráðherrans er tvennt að athuga. Í fyrsta lagi er
það fyrsta skylda ríkisvaldsins að tryggja öryggi borgaranna. Í
því felst meðal annars að hægt sé að loka menn, sem taldir eru
hættulegir samfélaginu, tryggilega inni. Fjárveitingarvaldið
verður að breyta forgangsröðinni, komi í ljós að ekki sé tryggt
að þessari grundvallarskyldu sé sinnt.
Í öðru lagi er það svo að þótt nýtt fangelsi á Hólmsheiði leysi
ýmsan vanda, verður Litla-Hraun áfram það fangelsi sem á að
hýsa hættulega glæpamenn sem fá langa dóma. Það hlýtur að
eiga að vera forgangsatriði að öryggismálin þar séu í lagi.
Fangelsið á Litla-Hrauni er ekki nógu traust:
Öryggisfangelsi?
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
Af litlum neista
Sigurður Ingi Jóhannsson, þing-
maður Framsóknarflokksins, og Eygló
Kristjánsdóttir, sveitarstjóri Skaftár-
hrepps, létu hafa eftir sér í fréttum
að sorpbrennslan á Klaustri mengaði
minna á heilu ári en áramótabrenna
sem logaði eina kvöldstund. Um-
hverfisstofnun hefur nú upplýst að
brennslan mengar 25 sinnum
meira en brennan. Fréttastofa
Stöðvar 2 bar þetta upp á Eygló,
sem sagðist aðeins hafa minnst
á áramótabrennuna til að setja
hlutina í samhengi fyrir al-
menning. Óvíst er í hvaða skyni
Sigurður Ingi bar þessi
ósannindi á borð fyrir
almenning.
Maður á að segja satt
Litlu virðist sveitarstjórann skipta
að það samhengi var kolrangt. Hún
hefði alveg eins getað nefnt gas-
kveikjara, kerti eða varðeld til saman-
burðar við mengun af sorpbrennsl-
unni. Eftir stendur að hún sagði hana
álíka og af áramótabrennu og það er
svona líka rangt. Maður á að segja
satt, sérstaklega þeir sem eru
í ábyrgðarstöðum.
Brigslað um lögbrot
Kristrún Heimisdóttir lögfræðingur
er ósátt við ákvörðun Samfylkingar-
félagsins í Reykjavík um að aðeins
þau sem greiði félagsgjald fái að
kjósa formann. Á Facebook segir
hún félagið enga heimild hafa til
að hindra framkvæmd allsherjarat-
kvæðagreiðslu. Það er satt og
rétt, enda er félagið alls ekki
að gera það. Samkvæmt
lögum flokksins fer slík
atkvæðagreiðsla fram á
meðal skráðra félaga.
Reykjavíkurfélagið telur
aðeins borgandi félaga til
skráðra.
kolbeinn@frettabladid.is