Prentarinn - 01.01.1998, Blaðsíða 21

FELAGSMAL
listgreinar. Umfjöllunin er engu að
síður um íþróttaiðkun stúlkna þar
sem mikið brottfall unglingsstúlkna
úr fþróttum fékk talsverða umfjöllun
á ráðstefnunni.
Kannanir staðfesta fylgni milli
íþróttaiðkana og heilsteyptra
reyklausra unglinga. Stuðningur
foreldra í þessa átt er því mjög mik-
ils virði. Hann virðist enn mikil-
vægari fyrir stelpur en stráka.
Skortur á sjálfstrausti meðal stúlkna
er vel þekkt og hefur komið í ljós að
stelpur sem stunda íþróttir standa
betur að vígi en þær sem gera það
ekki. Jákvæðari sjálfsmynd og meiri
sjálfsvirðing gerir það að verkum að
þeim líður betur í skólanum og
gengur þar af leiðandi betur.
íþróttaiðkunin sjálf stuðlar að
hraustari líkama sem kemur sér vel
á efri árum. Að lokum, þær reykja
minna, dekka minna og prófa síður
fíkniefni.
Þó er það staðreynd að unglings-
stúlkur hætta íþróttaiðkun í mjög
miklu mæli og margt í umhverfinu
dregur úr áhuga þeirra og letur þær
frekar en hvetur. Allar aðstæður eru
lakari, æfíngatímar eru færri og oft
seint á kvöldin, þjálfarar eru ódýrari,
þar af leiðandi ekki eins góðir, fyrir-
myndir færri og fjölmiðlaumfjöllun
minni. Fjárframlögum sem veitt er
til íþróttastarfs er mjög óréttlátlega
skipt milli kynja og er það virkilega
alvarlegt mál þegar haft er í huga
hversu uppbyggjandi íþróttaiðkun er
fyrir bæði kynin.
Sjálfsímynd kvenna
Vanmetakennd og óhófleg
sjálfsgagnrýni eru þekktar ástæður
þunglyndis hjá konum. Þunglyndi
greinist tvöfalt oftar hjá fullorðnum
konum en körlum. Fimmta hver
kona glímir við þunglyndiseinkenni
einhvem tfma á lífsleiðinni.
Sjúkdómurinn gerir oftast vart við
sig þegar áföll verða í lífinu.
Undirliggjandi rætur má oft tengja
hugarfarinu, sjálfsímyndinni og
aðstæðum kvenna yfirleitt. Oft er
þunglyndið aðeins eðlileg viðbrögð
við erfiðum aðstæðum sem konan
telur sig ekki geta ráðið fram úr.
Þær breytingar sem hafa orðið á
stöðu kvenna og ímynd hafa skapað
ringulreið sem stangast á við viðhorf
kvenna til skyldukvaða, móður-
hlutverka og ábyrgðar. Hugmyndir
um sjálfstæði og völd eru í hróplegu
ósamræmi við ómeðvitaða hollustu
við fyrri tíma. Konum tekst
einfaldlega ekki að annast heimilið
og börnin á sama hátt og mamma og
amma gerðu - meðfram fullri vinnu.
Eitthvað verður undan að láta.
Því til viðbótar er það ærið verk að
standast kröfur kvenímyndarinnar.
Fitt, frjáls og falleg allan sólarhring-
inn undir tvöföldu vinnuálagi.
Að ætla sér um of leiðir aðeins til
gremju, þunglyndis og ógnar heilsu
og starfshæfni. Jafnvægi og sátt þarf
að nást um hlutverk og verka-
skiptingu. Rauði sokkurinn þarf að
fá að rúlla nokkra hringi með hvíta
þvottinum. Allur þvottur í sama lit
auðveldar bara litasamsetningu á
fötum barnanna. Veltum fyrir okkur
hvemig förunautar við erum sjálfum
okkur allan sólarhringinn og hvaða
kröfur við gemm til sjálfra okkar.
Emm við kærleiksríkir fömnautar,
tilbúnar að vekja athygli sjálfra
okkar á því sem gott er og
vel gert? ■
Heimildir:
Heilsufar kvenna, rit gefið út af
heilbrigðis- og tryggingamála-
ráðuneytinu.
Erindi flutt á ráðstefnu
um heilsufar kvenna:
Ingileif Olafsdóttir, fræðslufulltrúi hjá
Krabbameinsfélagi Reykjavíkur.
Þórólfur Þórlindsson, prófessor.
Vanda Sigurgeirsdóttir, landsliðsþjálfari.
Sigrún Júlíusdóttir,
dósent við Háskóla Islands.
Anna Valdimarsdóttir, sálfræðingur.
Asamt fleirum.
PRENTARINN ■ 2 1