Læknablaðið - 15.12.1985, Blaðsíða 32

352
LÆKNABLAÐIÐ
Þú skilgreinir vandamálið og greinir á
einfaldan hátt frá því, hvers vegna könnunin
var gerð. Reyndu að vera eins stuttorður og þú
getur. Mundu að þú ert ekki að skrifa sögu
læknisfræðinnar, ekki einu sinni sögu við-
komandi sjúkdóms. Að vísu skaðar engan, þó
að þú eyðir þrem linum í það, að segja frá því,
að fyrsta lýsing hafi fundist á papýrushandriti
frá fimmtu öld fyrir Krist, næsta tilvitnun er
síðan tengd beint því vandamáli, sem þú hefur
verið að fást við og tilgáta þín fjallar um.
Hafir þú ekki upphaflega grein eða rit undir
höndum segðu þá frá því, hvar þú fékkst
tilvitnun í upphaflegu heimildina.
Auk þess: Þú færð aðeins að nota takmark-
aðan fjölda tilvitnana. Eyddu þeim ekki að
óþörfu hér. Að siðustu vísar þú svo til
tölfræðilegra aðferða, sem beitt er við könn-
un á niðurstöðum.
EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR,
SJÚKLINGAR OG AÐFERÐIR
(Material and methods. Patients and
methods)
Oft vill þessi kafli verða óþarflega langur. Það
er óþarft, vegna þess að þú þarft hér aðeins að
segja frá því, hvað þú gerðir og hvernig þú
fórst að því. Aðrir, sem fjalla um sama efni,
geta þá endurtekið athugun þína og þeir, sem
lesa greinina, geta lagt mat á aðferðir og
niðurstöður.
Þú lýsir aðferðum sér og lýsir efnivið sér.
Þegar þú ræðir um sjúklinga, notar þú
yfirskrift við hæfi, eins og sýnt er. Þegar þú
birtir sjúkrasögur, falla efniviður, aðferðir og
niðurstöður saman í einn kafla undir yfir-
skriftinni : Sjúkrasögur.
Ef þú þarft að lýsa óvenjulegum eða nýjum
aðferðum í löngu máli, fer vel á þvi að gera
það í viðbæti að greinarlokum.
Hafi rannsókn þín falið í sér tilraunir á
fólki, láttu þess þá getið snemma, að þar hafi
verið um sjálfboðaliða að ræða og að þeir hafi
gefið jáyrði sitt, eftir að þeir voru vandlega
fræddir um tilraunina (»informed consent«),
samanber Helsinki-yfirlýsinguna (4) í Við-
auka II.
NIÐURSTÖÐUR (Results)
Hér kemur svarið við þriðju spurningunni:
What answer did you get? (9) Settu hér fram
allar niðurstöður þínar og sem mest af þeim í
töfluformi.
Forðastu að ræða um efnið, (separate fact
from opinion (6)), nema til þess að benda á
mikilvæg atriði og tengsl milli þátta í athug-
uninni.
Forðastu að endurtaka í textanum, það sem
auðveldlega má lesa úr töflum og myndum.
Uppsetningu á töflum og frágangi mynda
eru gerð skil síðar í þessum kafla. Hér nægir
að visa í reglur ritstjórnar í Viðauka I og taka
fram eftirfarandi:
Sé aðeins ein tafla í grein þinni, er hún sett
inn númerslaus. Endranær eru töflur
auðkenndar með rómverskum tölum (I, II, III
o.s.frv.) Leyfilegt er að hafa töflur á ensku og
ber þá að hafa merkingar á myndum og
myndatexta á því máli einnig. Sé þessi háttur
hafður á, skal efnisyfirlit vera á ensku
(summary).
Allar skýringar skal skrá neðanmáls við
töfluna, með viðeigandi tilvisunartáknum.
Sé stuðst við niðurstöður annarra, hvort
sem þær upplýsingar hafa verið birtar eða
ekki, skal fá leyfi höfunda og geta þeirra að
greinarlokum (Þakkir).
Fjöldi taflna ræðst af því, hvert upplýsinga-
magnið er. Oft er betra að hafa töflurnar fleiri
og einfaldari. Jafnvægi verður að vera milli
efnis í töfluformi og textans. Ef mikið
misræmi er þar á milli, þannig að töflurnar
bera textann ofurliði, geta komið upp vand-
ræði við umbrot. Þá er annað tveggja til ráða,
að biðja höfund að einfalda töflur eða
hreinlega að fækka þeim, ef hægt er eða að
gripið er til þess ráðs að minnka töflurnar
niður í prentuninni (microtables). Til hins
síðara hefur reyndar ekki ennþá komið í
Læknablaðinu, en lesendur þekkja þetta af
lestri erlendra tímarita. Gættu þess því að
skoða vel greinar í viðkomandi tímariti og
áætlaðu, hversu mikið rými töflur þínar muni
taka.
Myndir teljast það efni, sem ekki er hægt að
setja. Þær á að tölusetja (1, 2, 3 o.s.frv.) Þó
gildir sama regla um eina mynd og eina töflu
í grein.
Mun meiri ábyrgð hvílir á höfundum
varðandi frágang á myndum en á töflum.
Ritstjórn sér um endanlegan frágang töflu,
jafnvel endurskoðun hennar, en höfundur
ber ábyrgð á því, að myndir séu svo úr garði
gerðar, að þær megi nota beint til smækk-
unar, þegar með þarf og að þær séu jafn
greinilegar eftir sem áður.