Læknablaðið - 15.11.1996, Síða 74

814
LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82
Úrskurður Siðanefndar
Læknafélags íslands
Ár 1996, föstudaginn 6. sept-
ember, kom Siðanefnd Lækna-
félags Islands saman á skrifstofu
formanns í Dómhúsinu við
Lækjartorg. Fyrir var tekið bréf
Hrafns V. Friðrikssonar dr.
med. og í nefndinni kveðinn
upp svohljóðandi
Úrskurður
Með bréfi dagsettu 11. mars
síðastliðinn skrifaði Hrafn V.
Friðriksson, dr. med. Læknafé-
lagi íslands þar sem hann óskar
eftir úrskurði Siðanefndar um
það hvort læknaráð Landspítal-
ans hafi brotið gegn 29. gr.
Codex Ethicus Læknafélags Is-
lands er ráðið veitti umsögn um
tiltekið erindi kæranda.
Með bréfi dagsettu 27. febrú-
ar ritaði Hrafn V. Friðriksson
formanni stjórnarnefndar ríkis-
spítala eftirfarandi bréf;
„Ný rannsóknardeild og
rekstrarhagk væmni.
Ríkisspítalarnir og heilbrigð-
isstjórnin gæta ekki þeirrar
rekstrarhagkvæmni og þjónustu
sem felst í rekstri sérstakrar
rannsóknardeildar í meinalíf-
eðlisfræði (klinisk fysiologi).
Tugir milljóna fara forgörðum á
ársgrundvelli sem rekja má til
glataðra þjónustugjalda, óhag-
kvæmni í nýtingu tækja, búnað-
ar og sérmenntaðra starfs-
manna og dýrari rekstrar. Sam-
tímis er minni þjónusta til
staðar, verri kennsluaðstaða,
verri vísindarannsóknaaðstaða
og gæði rannsókna eru ekki eins
vel tryggð.
Á sama hátt og sambærilegar
rannsóknardeildir til dæmis
meinefnafræði, röntgendeild
o. s. frv., er rannsóknardeild í
meinalífeðlisfræði sjálfstæð
rekstrareining fjárhagslega og
faglega séð. Eðlilegt er að slík
deild sé undir stjórn sérfræðings
í meinalífeðlisfræði en aðrir
starfsmenn eru fyrst og fremst
meinatæknar með sérmenntun/
þjálfun í meinalífeðlisfræði.
Deildin annist þjónusturann-
sóknir fyrir aðrar deildir ríkis-
spítala, heimilis- og heilsu-
gæslulækna og sérfræðinga úti í
bæ. Fella þarf undir deildina
rannsóknastarfsemi sem nú er
dreifð á ýmsum deildum ríkis-
spítala, taka upp nýjar rann-
sóknir og þróa frekar rannsókn-
ir sem ekki hefur verið nægjan-
lega sinnt til dæmis vegna
skipulagsleysis. Helstu rann-
sóknarsvið eru hjarta- og blóð-
rásarrannsóknir, lungna- og
öldrunarrannsóknir, meltingar-
færarannsóknir, þvagrásar-
rannsóknir og fleira, bæði hjá
fullorðnum og börnum. Slík
deild gæti stuðlað að meiri og
bættum rannsóknum á sviðurn
sem vanrækt eru t.d. meðal
barna og unglinga, kvenna og
atvinnusjúkdóma.
Ég hef bent ráðamönnum og
öðrum á þessa hluti síðustu tvo
áratugi án sýnilegs árangurs.
Að gefnu tilefni sendi ég stjórn-
arnefnd ríkisspítala sérstakt er-
indi um þessi mál dagsett 21.
janúar 1994. Ár er liðið án þess
að ég hafi orðið var nokkurra
viðbragða við erindinu.
Kannski varþað aldrei tekið til
afgreiðslu? Ég álykta, að feng-
inni reynslu, að sinnuleysi eða
annarlegar ástæður ráðamanna
ráði hér ferðum. Hvort heldur
er, þá er um ábyrgðarhlut og
mikla almenningshagsmuni að
ræða sem rannsaka ber án frek-
ari tafa og komast að niður-
stöðu um aðgerðir."
Ásmundur Brekkan, prófess-
or, formaður læknaráðs Land-
spítalans skrifaði svohljóðandi
bréf til formanns stjórnarnefnd-
ar ríkisspítala 31. mars 1995:
„Varðar bréf Hrafns V.
Friðrikssonar dr. med. um nýja
rannsóknardeild og rekstrar-
hagkvæmni, dagsett 27.02.1995.
Framkvæmdastjórn Ríkis-
spítala hefur vísað ofangreindu
bréfi til stjórnar læknaráðs til
umsagnar. Hún hefur kynnt sér
efni bréfsins og að athuguðu og
yfirveguðu máli er rétt að taka
eftirfarandi fram:
„Meinalífeðlisfræði" (klinisk
fysiologi) í þeim skilningi sem
hér er lagt fram, sem eins konar
alfræðigrein fyrir kliniskt líf-
eðlisfræðilegar rannsóknir, var
ofarlega á baugi fyrir fjörutíu
árum, einkum í Svíþjóð, og að
einhverju leyti í Finnlandi og
Noregi, en náði aldrei verulegri
útbreiðslu annars staðar, hefur
reyndar „gufað upp“ að nokkru
leyti sem sérgrein í þeim lönd-
um. Ástæðan er sú, að ör þekk-
ingarþróun ásamt tækjaþróun
og vaxandi sérhæfingu í þeim
greinum, sem þarna voru þjón-
ustaðar svo sem hjartalífeðlis-
fræði, lungnasjúkdómar, ýmsir
nýrnasjúkdómar o. s. frv. hafa
fært hin einstöku þjónustusvið
nær og inn í starfsemi hlutaðeig-
andi sérgreina og undirsér-
greina.
Almennt er litið þannig á, að
á þann hátt nýtist þekking bet-
ur, þróun, hagkvæmni, notkun
og innfærsla nýjunga, sjúkling-
um til hagsbóta og til að auka
greiningarhæfni og þar með
lækningamátt verður betur
þróað með þeim hætti en að
miðstýra öllum þessum að-
skildu rannsóknarþáttum á
þann hátt sem í bréfinu er lýst