Stormur - 01.05.1936, Blaðsíða 4

4
STORMUR
andvari vorsins og úðinn út úr þér er oss
eins og döggin skrælnaðri jörð.
Slapandi ásjónu þinnar er oss tákn og
ímynd langlundargeðsins og þolinmæðinnar,
en yfirbragð þitt minnir oss á þinn guðlega
uppruna.
Dvel með oss. Þú ert brjóstið, sem vér
sjúgum. Ef þín misti við liðu konur vorar,
vér sjálfir, og börn 'vor skort!
Sof rótt allar nætur, svo að kraftur þinn
megi streyma um oss, er dagur rennur, og
vér byrjum á ný starf vort fyrir föðurland
vort og guð.
Svo kveðjum vér þig holdgun hreinleik-
ans, mannkærleikans og sannleikans.
NÚ er kaffið fram borið. — Afmælisbarnið stendur upp
og flytur eftirfarandi ræðu:
Ræða Jónasar Jónssonar.
Kæru vinir og félagar!
Eg ætla að nota tækifærið, af því að við erum hérna
stödd til þess að tala dálítið um íhaldsflokkinn og fylgi-
hnött hans, sem kallar sig bændaflokk.
Eins og þið öll vitið, er nú kreppa, og þess vegna höfum
við fi'amsóknarmenn sparað við okkur, lækkað laun okk-
ar og reynt að draga úr útgjöldum þjóðarbúsins, en Ólaf-
ur Thors og þeir Kveldúlfssynir lifa í óhófi og sukki, og
taka tuttugu þúsund krónur í laun frá Kveldúlfi, sem
skuldar bönkunum á fimtu miljón króna. Þeir hafa marg-
ar vinnukonur og borða ket sex. sinnum í viku, og hafa
deserta.
Rödd, úr loftinu: Hefirðu hlustað í Iandsímahúsinu eftir
matarpöntunum þeirra?
(Konurnar hvítna upp, en Hóla-Þorbergur glápir upp
í loftið og segir: Hvaða rödd er þetta? Jónas æsist og held-
ur áfram) :
Það er einhver dauður íhaldsmaður, sem er að garga hér
fram í, en eg gegni honum ekki. — Eg hefi sannfrétt, að
þeir Kveldúl.fssynir eiga marga fatnaði og frúrnar þeirra
fá sér kjóla oft á ári.
Rodd Úr loftinu: Hafa einhverjar vinnukonur sagt þér
þetta ?
(Jónas æsist enn meira. Ein veikbygð kona er borin í
burtu).
Þó að allir íhaldsdjöflar afturgengnir æpi, skal eg þó
halda áfram að tala. Pétur Magnússon fékk 30 þúsund
krónur úr ríkissjóði fyrir eitt mál, og hann og Jón í Dal
hafa misbrúkað Kreppulánasjóð og ausið honum út í
flokksmenn sína, en okkar menn hafa ekki fengið neitt.
Rödd úr loftinu: Er Jörundur ekki ykkar maður, og borg-
aði hann nema 2% af skuldum sínum?
(Jónas grípur brennivíns-kaffibollann frá Bernharði og
grýtir honum út í loftið, þaðan, sem honum heyrðist hljóð-
ið koma).
Dr.ektu þetta, þið hafið lengi þyrstir verið íhaldsmenn-
irnir. —
Rödd Úr loftinu: Þyrstari var ólánsmaðurinn Jónas Þor-
bergsson, þegar hann lét vinnukonuna sélja flöskurnar.
(Pétur Jak.: Mér fanst eg kannast við þessa rödd. —-
Jónas heldur áfram) :
Eg ætla ekki að fara að tala við Jón Þorláksson núna-
Það geri eg á kosningafundunum, þegar þar að kemur.
En svo spilt, sem íhaldið er, þá er þó bændaflokkurinn
hálfu spiltari og svívirðilegri. Þorsteinn Briem seldi Hrafna-
gil með þrjátíu þúsund króna hagnaði, og Sveinn á Egils-
stöðum býr til listigarð með steinsteyptum garði, sem kost-
ar þrjár þúsundir króna.
Sveinn á Egilsstöðum er „ættarskömm og verfeðrunguf“-
Hann heíir svívirt Sigurð skáld á Arnarvatni, sem er sí-
vinnandi eljumaður og hefir komið upp ellefu börnum,
en Sveinn á Égilsstöðum gerir aldrei handtak, og ekki
konan hans heldur. Hann lét verkamenn byggja steingarð-
inn, en Sigurður á Arnarvatni hefir bygt alla sína garða
sjálfur, ,,Músarholueðli“ Sveins á Egilsstöðum reynir að
rægja Jörund í Skálholti. En það gagnar honum ekki. Ár-
nesingar vita, að Jörundur er ,,hraustmenni“, og hefir átt
fjölda barna, en Sv.einn á Egilsstöðum hefir engin börn
átt, og konan hans ekki heldur, en kona Jörundar hefir .
átt margt af börnum.
Sveinn á Egilsstöðum liggur í vesalli flatsæng með klefk-
inum á Akranesi, „sem Iæsti rollur sínar inni í alfriðaða
skógargirðingu ríkisins á Saurbæ á Hvalfjarðarströnd“.
Sveinn á Egilsstöðum, Þorsteinn Briem, Jón í Dal og
Hvammstanga Hannes eru ,,varalið“ íhaldsins, skós/einar
Kveldúlfs og auðvirðilegustu stjórnmálaloddararnir, senr
skriðið hafa á jörðinni.
Rödd Úr loftinu: Nú fer eg í þig; nú er skjálftinn hlaup'
inn í mig.
(Bernharð lýtur sessunaut sínum og segir: Nú fer KetiU
þrymur úr Njarðvíkum í hann, þá mun nú best að hypJa
sig burtu. — Jópas náfölnar og skjálfti hleypur í hörund
hans).
Rödd úr loftinu: Þú ert œrulaus lygari og rógberi.
(Skeggjaði bóndinn: Ætli þetta hafi verið Sigurður
sýslumaður Þórðarson? Nei, nú fer eg. — Flestir veislu'
gestanna standa upp og þyrpast í ofboði til dyranna. Borð'
in hrynja um og öllu ægir saman: Póllandsfiski, rjóma'
tertu, svartadauða og Péturskaffi. Séra Sveinbjörn stekf'
ur upp, grípur Jónas, signir hann og gerir krossmark fyrU
framan hann og leiðir hann út. — Konsúllinn er fyrir löngn
flúinn. — Öll Ijós slokkna í salnum, en niður mark1 a
radda úr loftinu heyrist, og húsið leikur á reiðiskjálfi) •
ÍSÁFOpbARPRBNTSMIÐJA H.F.