Félagsbréf - 01.07.1956, Blaðsíða 28
26
FÉLAGSBRÉF
nema sýndin ein, því að kommúnistar
voru skipaöir í nýstofnuS ráSherra-
embætti, sem sölsuSu undir sig verk-
sviS bændaflokks-ráSherranna.
En ekki var stjcmin fyrr setzt á
laggirnar, en kommúnistar tóku aS
gera úætlanir um, hvemig ætti aS
koma Bændaflokknum á kné meS vél-
ræöum. Eitt fyrsta skref þeirra 1946
var í því fólgiS aS skipuleggja gerfi-
bændaflokk til höfuSs lionum, og
f ékk hann hiS viröulega nafn:
Bændaflokkur hins nýja frelsis. Eins
og í öllum hinum nágrannalöndunum
töldu kommúnistar sér allan heiSur
af jarSaskiptalögunum og öSrum ráS-
stöfunum, sem ætla mátti, aS væru
bændum aS geSi. En raunar var
öll sú löggjöf í Póllandi undirbúin
af hinum borgaralegu bændaflokk-
um.
JarSaskiptalögin voru samþykkt í
september 1945. MeS framkvæmd
þeirra á sinni hendi gátu kommún-
istar mútaS og ógnaS aS vild og
beittu allri framkvæmdinni á ógeSs-
legasta hátt til eflingar Moskvu-vald-
inu í landinu.
Kommúnistaklíka Bieruts tók nú
og aÖ þrengja kosti Bændaflokksins
á þingi. Samkvæmt Moskvu-sam-
komulaginu frá 1944 átti Bænda-
flokkurinn aS fá þriÖjung þingsæta,
eSa 145 þingmenn. Á fyrsta þing-
inu, sem háS var, gaf Bierut flokkn-
xun engan kost þess aS fá nema 30
þingmenn, en hækkaSi þessa tölu
síöan upp í 52 á þinginu, sem háö
var frá því í des. 1945, þangaö til
í jan. 1946.
Þingmenn Bændaflokksins gátu
vitanlega engin áhrif haft, eins og
í pottinn var búiS og mættu aÖallega
á þingfundum til þess aS mótmæla
gerræSi Moskvudindlanna, sem þarna
voru í meirihluta, án þess aS hafa
snefil af umboöi frá þjóSinni. Þess-
ari andspymu gegn ofbeldinu fylgdi
þó ærinn mannháski.
Helztu vopn gegn Bændaflokkn-
mn voru grímulausar ógnir og per-
sónulegt ofbeldi, sem beitt var mis-
kunnarlaust af öryggislögreglunni í
náinni samvinnu viS rússnesku lejmi-
lögregluna (N. K. V. D.). í sept-
ember hélt Bændaflokkurinn fyrsta
þing sitt eftir stríS. ÞaS var háS í
Krakow. Samþykkti þaS ýmsar
ályktanir og þar á meöal eina um
nauösyn þess aS koma á lýSræSis-
stjórnarfari í Póllandi, „sem byggS-
ist á lögum og rétti og heilbrigSu
efnahagskerfi". Svar kommúnista var
í því fólgiS aS brennimerkja
Mikolajezyk og Bændaflokkinn, sem
„andbyltingarsinnuS þý auSvalds-
ríkjanna“.
Prá því þetta gerSist og þangaö
til flokkurinn hélt næsta þing sitt
í janúar 1946, færSust handtökur og
morS á bændaflokksmönnum mjög
í vöxt. Þetta síöara þing krafSist
þess, aS endi yrSi bundinn á lög-
regluógnimar, og aS brátt yrSu háS-
ar frjálsar kosningar. Þegar komm-
únistaklíka Biemts varS þess á-
skynja, hve einbeittir bændur vora,
gerÖi Bierat „forsætisráSherra“ tals-
mann sinn á fund þeirra og setti
þeim úrslitakosti: AnnaShvort skyldi
Bændaflokkurinn hafa sameinazt
stjórnarklíkunni og stuSningsliÖi
hennar fyrir 1. marz eSa verSa af-
máSur. Bændur og leiötogar þeirra
létu ekki bugast og höfnuSu góSu
boSi. Og var þá þegar tekin upp