Sveitarstjórnarmál - 01.10.2013, Blaðsíða 23

Útgjöld lækkuðu um 100
milljónir
„Ég get nefnt ísafjarðarbæ af nokkrurm sveit-
arfélögum sem dæmi um sveitarfélag þar
sem tekist hefur vel að hagræða í rekstri. Á
milli áranna 2011 og 2012 lækkuðu t.d. út-
gjöld bæjarfélagsins vegna launa um 100
milljónir króna. Veltufé frá rekstri ísafjarðar-
bæjar var 71 milljón árið 2011 en 465
milljónir árið 2012. Þarna hafa sveitarstjórn-
armennirnir og starfsmenn sveitarfélagsins
virkilega tekið til og það tókst án þess að
mikill hávaði hafi skapast í kringum það."
Haraldur segir að svona hluti sé þó ekki
hægt að gera nema með mjög samstilltu
átaki sveitarstjórnarmanna, stafsmanna sveit-
arfélagsins og íbúanna sjálfra. „Hjá þeim
sveitarfélögum sem farið hafa í gegnum
rekstrarhagræðingu eins og (safjarðarbær
hefur gert, hefur verið ráðist í mjög róttækar
aðgerðir. Á öllum þeim stöðum sem þetta
hefur verið gert, hefur það tekist með því að
allir aðilar hafa staðið saman að verkefninu.
Sveitarstjórnirnar, meiri- og minnihluti, hafa
verið samstíga sem skiptir miklu máli. Þá eru
íbúar og starfsmenn lausir við allt pólitískt
þras þrátt fyrir róttækar aðgerðir."
Að stilla sig inn í framtíðina
Haraldur segir að fjármálareglur sveitarfélag-
anna virki eins og til er ætlast. „Ekki má
gleyma að þær voru settar að frumkvæði
Sambands íslenskra sveitarfélaga og þá sveit-
arstjórnarmanna sjálfra."
Hann nefnir sem dæmi að sveitarfélög
sem ekki eigi í vanda séu farin að vinna að
sambærilegri endurskipulagningu á rekstri og
sveitarfélög í vanda. „Að undanförnu hafa
sveitarfélög eins og t.d. Fjallabyggð, sem ég
tel fjárhagslega sterkt, farið út í mjög rót-
tækar aðgerðir í endurskipulagningu. Nýlega
var gerð ítarleg úttekt á rekstri þess sveitar-
félags. Lagðar voru fram 78 tillögur um
breytingar á rekstri. Ég held að sveitarstjórnin
hafi samþykkt allar nema fimm. Þetta gerði
sveitarstjórnin þrátt fyrir að rekstrarafkoman
hafi að mestu staðist sveitarstjórnarlögin um
jöfnuð í rekstri og skuldir sveitarfélagsins.
„Ég held aö sveitarstjómarmenn hafi ekki verið nægilega vel undirbúnir til þess að taka yfir reksturinn á sínum
tima," segir Haraldur og á þar við grunnskóiann. Þessi unga dama lætur það þó lítið á sig fá.
Þarna var hún að mínu viti að stilla sig inn f
framtíðina."
Hann segir að sveitarstjórnin ætli að reka
sveitarfélagið með þeim hætti að það eigi
sjálft fjármuni til fjárfestinga í stað þess að
taka lán til þeirra. „Skuldir Fjallabyggðar eru
um 100%, sem hlutfall af tekjum sveitar-
félagsins. Um 40% af þessum skuldum eru
lífeyrisskuldbindingar. Helmingurinn af lang-
tímaskuldum sem eftir standa eru skuldir við
íbúðalánasjóð sem bera að mestu leyti 1%
vexti. Þannig erum við að tala um að aðeins
um 40% af skuldum sveitarfélagsins bera
íþyngjandi vexti. Þær aðgerðir sem sveitar-
stjórnin er nú að ráðast í munu skila tvennu
inn í framtíðina: Að þurfa ekki að taka lán
fyrir framkvæmdum og að hægt verður að
lækka skatta hjá sveitarfélaginu. ( umræð-
unni er lítið rætt um svona sveitarfélög
heldur fá þau sem eru í erfiðleikum alla at-
hyglina."
Fjármálareglurnar skila árangri
Haraldur segir að fjármálareglurnar séu
meðal annars að skila þessum árangri. „Ég
held að þær muni leiða til þess að í stað
mikils útgjaldauka hjá sveitarfélögunum og
hækkun skatta þá muni þetta snúast við.
Sveitarstjórnir fara að hagræða og síðan að
lækka skatta. Fjármálareglurnar munu einnig
leiða til þess í framtíðinni að vaxtabyrði mun
lækka með minni skuldum og fjármálastofn-
anir verða einnig að endurskoða afstöðu sína
og lækka vexti til sveitarfélaga vegna betri
afkomu og lægri skulda. Víð munum því sjá
allt annað munstur varðandi vaxtagjöld sem
sveitarfélögn þurfa að greiða í framtíðinni."
Haraldur segir að mörg sveitarfélög séu
smám saman að koma vel út eftir hrunið og
þeim sveitarfélögum sem skulda meira en
150% af tekjum fari fækkandi. „Við sjáum
mikla breytingu að þessu leyti á nokkrum
árum. Skuldahlutfallið er farið að lækka og
rekstrarafkoma sveitarfélaganna að batna. Ef
23