Morgunblaðið - 27.10.2012, Blaðsíða 39
UMRÆÐAN 39
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 27. OKTÓBER 2012
Eitt það erfiðasta
sem þessi litla þjóð
glímir við er leynd-
arhyggjan í sam-
bandi við peninga.
Það má til dæmis
ekki með nokkru
móti segja frá því á
eðlilegan hátt hverj-
um er verið að
borga úr ríkiskass-
anum okkar, hve mikið og fyrir
hvað. Um þetta eru að vísu gerðar
opinberar áætlanir, fjárlög og
hvað það nú heitir allt. En að farið
sé eftir þeim er af og frá. En það
má bara ekki fréttast fyrr en
seinna. Slík hernaðarleyndarmál,
top secret, liggja ekki á glámbekk.
Það verður að draga þau út með
glóandi töngum og dugar samt
ekki alltaf.
Varðhundar kassans gera allt
sem hægt er til að varna því að al-
menningur komist að því hvað
þeir eru að aðhafast. Eitt að-
aldjobb alþingismanna okkar er að
spyrja ráðherra hverjum var verið
að borga, hve mikið og fyrir hvað.
Þessi dæla gengur dag út og dag
inn á Alþingi. Og ráðherrarnir
fara undan í flæmingi. Það má alls
ekki segja frá hvernig er verið að
ráðstafa skattpeningum almenn-
ings á hverjum tíma. Það á bara
að segja frá því síðar meir. Það er
miklu betra. Svo eru settar á stofn
rannsóknarnefndir sem kosta
hundruð milljóna til að toga þetta
út og tekur oft mörg ár. Þá eru
gefnar út skýrslur sem enginn
maður les, en fara beint ofan í
skúffur. Slíkar kúnstir virka oft á
venjulegt fólk eins og sárgræti-
legur brandari.
Engum manni dettur í hug ein-
faldasta lausnin á málinu, sem er
auðvitað sú að setja það klárt og
kvitt í stjórnarskrá að allar fjár-
hagslegar skuldbindingar og
greiðslur sem við koma ríkissjóði,
hverju nafni sem nefnast, séu birt-
ar jafnóðum og þær eiga sér stað.
Hér mætti kannski hugsanlega
undanskilja einhverja gerninga
sem vörðuðu við þjóðaröryggi, ef
þeir eru þá til á annað borð. Það
mundi kannski friða einhverja sér-
fræðinga sem ekki geta hugsað
sér að einfalda hlutina og hafa allt
uppi á borðum eins og stjórn-
málamenn okkar eru svo hrifnir
af eða hitt þó heldur.
Nei. Leyndarhyggjan er það
sem gildir þangað til mörgum ár-
um eftir að hlutirnir eiga sér
stað. Menn virðast bara hafa
frjálsar hendur og búið á punkt-
um. Síst af öllu má upplýsa hvað
sérfræðingarnir eru að fá greitt í
verktakalaun og alls konar til-
búna hluti úr ríkissjóði. Þetta eru
heilagar kýr. Launungin, sem er
eitt alvarlegasta vandamál sem
okkar litla og sundurþykka þjóð
glímir við, skal áfram vera eitt
aðal-stjórntækið eins og verið
hefur.
Í fyrra leyfðum við undirritaðir
okkur að leggja fram eftirfarandi
tillögu til umhugsunar fyrir ráða-
menn þjóðarinnar og enn skal
vegið í þann sama knérunn því
dropinn holar steininn:
Forstöðumönnum allra op-
inberra stofnana verði fyrirskipað
að birta á vefsíðum sínum einu
sinni í mánuði alla kostn-
aðarreikninga sem stofnað hefur
verið til mánuðinn á undan. Og
hverjir það eru sem fá þær
greiðslur. Þetta á að sjálfsögðu
einnig við öll laun og sporslur
sem verið er að greiða hinum og
þessum. Nefna má greiðslur til
ríkisstarfsmanna fyrir að starfa í
nefndum í vinnutíma sínum, dag-
peninga, ferðakostnað, þar með
taldar utanlandsferðir, kostnað
við sendiráð, símakostnað, verk-
takagreiðslur hverju nafni sem
nefnast og svo framvegis. Hér er
auðvitað einnig átt við ráðuneytin
sjálf og þá sem þeim stjórna. Og
ekkert undan dregið! Ekkert.
Þetta er svo einfalt að sendisvein-
arnir gætu alveg séð um að setja
þetta inn á Vefinn. Birta allt jafn-
óðum og það gerist. Með því móti
mundu sparast milljarðar króna í
ríkisrekstrinum að okkar mati
með einföldum hætti og þjóðfélag-
ið ganga í endurnýjun lífdaganna.
Þegar ríkissjóður hefur varðað
þessa leið munu sveitarfélög koma
á eftir og svo almenningshluta-
félögin. Þau munu gera eigendum
sínum, hluthöfunum, grein fyrir
öllum greiðslum úr sjóðum sínum
mánaðarlega. Það þýðir einfald-
lega að menn munu veigra sér við
að stela öllu steini léttara eins og
tíðkast hefur hjá sumum félögum.
Og aðrar þjóðir munu taka eftir
þessu hjá okkur og íslenska þjóðin
endurheimta eitthvað af því
trausti sem fór fyrir lítið. Þá verð-
ur farið að taka svolítið mark aft-
ur á okkar litlu þjóð.
Með þeirri aðferð sem hér er
nefnd, sem mætti kalla sjálfbæra
endurskoðun, getur alþýða manna
og alþingismenn fylgst með jafn-
óðum og hlutirnir gerast. Einfald-
lega að opna tölvuna og þeir sem
til þekkja og áhuga hafa geta lagt
fram fyrirspurnir og athugasemdir
ef þurfa þykir. Ríkisendurskoðun
vinnur svo sitt verk og allt verður
miklu léttara í vöfum fyrir hana
með almenning sér við hlið. Ekk-
ert röfl eða vesen á Alþingi eða
eltingarleikur við ráðherra og
sjálftaka mundi líklega minnka
eða jafnvel hverfa alveg. Það er
nefnilega ekkert eftirlit eins gott
og þegar almenningur lætur sig
málin varða. En til þess þarf að-
gang að upplýsingum.
Hverjum var verið að borga,
hve mikið og fyrir hvað? Þetta er
grundvallarspurning og svarið
ætti að vera aðgengilegt hverjum
sem hafa vill á þeim tíma sem
greiðslur eiga sér stað úr okkar
sameiginlega kassa. Vilji er allt
sem þarf, sagði Einar Benedikts-
son. Punktur og basta.
Hverjum var verið að borga,
hve mikið og fyrir hvað?
Eftir Hallgrím
Sveinsson og
Bjarna Georg
Einarsson
» Fáum virðist detta
í hug einfaldasta
lausnin á málinu:
Setja það klárt og
kvitt í stjórnarskrá
að allar greiðslur úr
ríkissjóði séu birtar
strax.
Hallgrímur
Sveinsson
Hallgrímur er bókaútgefandi og létta-
drengur á Brekku í Dýrafirði og Bjarni
er fyrrverandi útgerðarstjóri og núver-
andi ellilífeyrisþegi á Þingeyri.
Bjarni Georg
Einarsson
Aukablað alla
þriðjudaga
Ármúla 21 • 108 Reykjavík • Sími 533 4040
kjoreign@kjoreign.is • www.kjoreign.is
Dan V.S. Wiium hdl., lögg. fasteignasali gsm 896 4013
Dan V. S. Wiium Ólafur Guðmundsson
hdl., lögg. fasteignasali. s. 896 4013 sölustjóri s. 896 4090
jöreign ehf
DÚFNAHÓLAR 2, REYKJAVÍK
sunnudaginn milli kl. 14:00-14:30
Falleg 4ra herbergja 109 fm
útsýnisíbúð á 7. hæð í góðu
lyftuhúsi ásamt 23 fm
bílskúr. Íbúðin skiptist í
forstofu, hol, 3 svefnherb-
ergi, baðherbergi, eldhús,
stofu og svalir. Parket og
dúkur á gólfum. Yfirbyggðar
svalir. Verð 26,2 millj.
Sölumaður tekur á móti áhugasömum
LÆKJARHJALLI 40, KÓPAVOGUR
sunnudaginn milli kl. 13:00-13:30
Falleg 2ja herbergja 72,7 fm
íbúð á jarðhæð með
sérinngangi í góðu tvíbýlis-
húsi. Íbúðin skiptist í for-
stofu, hol, stofu, eldhús,
baðherbergi og svefnherb-
ergi. Parket, flísar og korkur
á gólfum. Frábær stað-
setning. Verð 22,5 millj.
Sölumaður tekur á móti áhugasömum
GOÐHEIMAR 17, REYKJAVÍK
sunnudaginn milli kl. 13:00-14:00
Glæsileg og mikið endur-
nýjuð 66 fm 3ja herbergja
íbúð á jarðhæð með sérinn-
gangi í góðu þríbýlishúsi.
Íbúðin skiptist í forstofu, hol,
stofu, eldhús, baðherbergi og
2 svefnherbergi. Parket og
flísar á gólfum. Eldhús og
baðherbergi nýlega standsett.
Vatns- og skolplagnir
endurnýjaðar. Frábær staðsetning. Verð 22,9 millj.
Eigendur taka á móti áhugasömum
OPIN HÚS
VOGATUNGA 13, KÓPAVOGUR
sunnudaginn milli kl. 13:00-14:00
Gott 73 fm raðhús á einni
hæð fyrir 60 ára og eldri.
Húsið skiptist í gott anddyri
með skápum, rúmgóða stofu
með útgengi út á hellulagða
verönd með skjólveggjum,
gott hjónaherbergi með
skápum, eldhús með ljósum
innréttingum og borðkrók og
baðherbergi flísalagt í hólf og
gólf. Húsið er í góðu ástandi. Góð staðsetning. Verð 23,5 millj.
Sölumaður tekur á móti áhugasömum
SUMARBÚSTAÐALÓÐ
VIÐ GOLFVÖLLINN Í ÖNDVERÐARNESI
Til sölu falleg kjarri vaxin sumarbústaðarlóð á frábærum
stað í fyrstu línu við golfvöllinn í Öndverðarnesi.
Göngufæri við klúbbhúsið, fyrsta teig og æfingasvæðið.
Fyrirspurnir sendist til MBL. Merkt: golf-1010
Til leigu er annars vegar 710 fm í vönduðu og
glæsilegu skrifstofuhúsnæði á 6. hæð með
fallegu útsýni. Vandaðar innréttingar. Möguleiki á
að skipta þessu rými í tvennt. Hins vegar er
einnig til leigu 665 fm á jarðhæð í sama húsi
með mikilli lofthæð. Húsnæðið er er staðsett við
sjávarsíðuna, stórkostleg fjalla- og sjávarsýn.
Borgartún 25 glæsileg eign til leigu
Reykjavík
Sími 588 9090 • Síðumúla 21 • 108 Reykjavík • www.eignamidlun.is
Nánari upplýsingar á skrifstofu