Morgunblaðið - Sunnudagur - 17.11.2013, Blaðsíða 22

22 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17.11. 2013
Heilsa og hreyfing
„Þessi æfing er virkilega góð og jafnframt
skemmtileg,“ segir Silja Úlfarsdóttir, einkaþjálf-
ari og afreksmanneskja í frjálsum íþróttum.
Hún segir armbeygjur með labbi reyna mik-
ið á efri búk líkamans. „Þú notar mest brjóst-
vöðvana við þessa æfingu ásamt axlarvöðvum
og þríhöfða. Armbeygjur ættu allir að gera, en
ef þú hefur ekki framkvæmt æfinguna áður þá
er hún erfið í byrjun. Það er hins vegar gott að
vita að þetta er fljótt að koma. Æfingin skapar
meistarann.“
Gott er að framkvæma æfinguna tvisvar í
viku og 2-3 sett í senn. „Það er hægt að gera
eins margar armbeygjur og hver og einn ræð-
ur við. Það er hægt að gera armbeygjur með
mislöngu bili á milli handa, með klappi og
svona mætti lengi telja. Möguleikarnir eru
óþrjótandi.“
ÆFING VIKUNNAR
Armbeygjur
með labbi
1 Byrjaðu í armbeygjustöðunni með beinanlíkama. Einnig er hægt að framkvæma æf-
inguna á hnjánum, en passaðu þá að hafa líkam-
ann beinan.
2 Nú lætur þú þig síga rólega niður einslangt og þú treystir þér, og mundu að
spenna kviðinn á leiðinni niður og halda beinni
línu.
3Nú labbar þú fjögur skref til hliðar meðbeinan líkama og tekur svo næstu arm-
beygju og endurtekur í báðar áttir.
„Það leikur enginn vafi á því að konur sem
ganga á háum hælum eiga á hættu að skaða
sig til frambúðar, í nafni hégóma. Því miður
eru enn margar konur sem kjósa slíkan stíl
fram yfir heilbrigða skynsemi,“ segir Jón
Arnar.
Nýleg bresk rannsókn sýndi fram á að níu
af hverjum tíu konum í Bretlandi glíma við
ỳmiskonar vandamál í fót-
um. Helmingur þeirra seg-
ist nota skó sem valda þeim
vanlíðan til að fylgja eftir
ǹyjustu tískustraumum.
Fyrirsætur með latan
rass
Jón nefnir fyrirsætur og
áhrif tískunnar í þessu til-
liti. „Margir sjá fyrirsætur
ganga um á sýningarpöllunum á hálfgerðum
stultum með svakalegum mjaðmasveiflum til
hægri og vinstri.“ Þetta er hins vegar ekki
eftirsóknarvert að hans mati og getur haft
slæmar afleiðingar.
„Slíkar mjaðmahnykkjandi fyrirsætur eru
hreinlega ekki með nægilega sterkan rass.
Íþróttakonur í góðu formi eru hins vegar
allt öðruvísi. Þær hafa ekki sömu ýktu
mjaðmahreyfingarnar þegar þær ganga enda
eru þær miklu stöðugri því þar eru rass-
vöðvarnir sterkir.“
Slappur og latur vöðvi
Hann segir slappan rassvöðva gera líkamann
óstöðugan og í kjölfarið beiti fólk sér skakkt
við leik og starf.
„Ef staða líkamans fer aftur fyrir
ákveðnar gráður hættir rassvöðvinn hrein-
lega að virka, því hlutverk hans er að halda
við eðlilega stöðu líkamans, þ.e. þegar þú
stendur beinn eða hallar þér fram. Þegar
líkaminn hins vegar hallast of langt aftur við
notkun á mjög háum hælum eykst fettan og
rassvöðvinn slappast og verður latur.
„Líkaminn er ekki hannaður til að ganga
um á háum hælum svo dögum skiptir.
Támjóir skór og háir hælar breyta hreinlega
líkamsstöðu okkar og setja aukið álag á
hrygg og mjaðmir. Þessi breytta líkamsstaða
veldur röngu álagi og rangbeitingu fóta í
gönguferli. Í framhaldinu fara litlir vöðvar
að vinna of mikið til að reyna að viðhalda
stöðugleika í mjöðmum. Slíkt ástand veldur
svo ýmsum vandamálum og stífleika í stoð-
kerfinu.“
Sársauki og votir skór
Jón segir ofnotkun hárra hæla m.a. geta
valdið mjaðma- og bakverkjum, vandamálum
í hnjám, dofnum tám og tábergssigi. Þá eru
ökklameiðsl einnig algengari hjá konum sem
ganga í háum hælum en hjá þeim sem kjósa
flatbotna skó að sögn Jóns.
Tábergssig er ein algengasta fótskekkjan í
dag og þar eru konur í meirihluta. Ástandið
lýsir sér þannig að millibein í fætinum falla
niður og þverboginn undir táberginu minnk-
ar eða hverfur. Í kjölfarið getur myndast
skekkja og beinútvöxtur í stórutáarlið, sinar
styttast og taugar við þriðju og fjórðu tá
geta klemmst.
„Álagið verður svo mikið framan á táberg-
ið að margar konur upplifa stöðuga verki í
tám og þær dofna reglulega upp. Því miður
þarf stundum að skera upp á milli tánna
þegar taugarnar eru orðnar mikið skadd-
aðar. Margar konur upplifa sérkennileg ein-
kenni og sumum finnst eins og þær gangi í
votum skóm allan daginnþrátt fyrir að engin
bleyta sé til staðar.“
Jón segir vandamálið beintengt við tísku-
strauma og kallar eftir því að konur dragi
úr notkun á slíkum skóbúnaði. „Konur eiga
að nota slíka skó í allra mesta lagi einu
sinni til tvisvar í viku, alls ekki á hverjum
degi.“
MARGAR KONUR MEÐ LATAN RASS
Háir hælar slökkva
á rassvöðvum
Stoðkerfi
Háir hælar skekkja stöðu líkamans
og geta valdið ýmsum stoðkerfis-
vandamálum t.d. í mjöðmum, baki
og hnjám. Rassvöðvinn hættir að
virka sem skyldi ef staða líkamans
fer aftur fyrir ákveðna gráðu.
Þrýstingur
Háir hælar auka þrýsting á iljar og
tær. Eftir því sem hællinn er hærri því
meiri þrýstingur myndast.
2-3 cm hælar
valda 22%
þrýstingi
5 cm hælar
valda 57%
þrýstingi
7-8 cm hælar
valda 76%
þrýstingi
Liðamót
Háir hælar dreifa þyngd
líkamans á ónáttúrulegan
hátt. Of mikil notkun
hárra hæla getur leitt til
sársaukafullra verkja í
liðamótum við tær.
Hæll
Stífir skór geta valdið ertingu og
auknum beinvexti við hælbein.
Hásin
Þegar þrýstingur
færist framar þá
stífnar hásinin upp.
Kálfi
Kálfavöðvi dregst
saman til að aðlaga
sig að háum hælum.
Vöðvar verða styttri og
stífna upp.
Hné
Háir hælar valda
auknu álagi á hné.
Þrýstingur á hné getur
aukist um allt að 26%
við notkun hárra hæla.
Hófatær
Þröngir skór þrýsta minni tánum
inn að miðju.Að lokum verða
vöðvarnir í kringum tærnar
óhæfir til að rétta úr sér, jafnvel
þó viðkomandi sé ekki lengur í
háhæluðum skó.
Tábergssig
Háir hælar og þröngir
skór geta orsakað
þykkildi við taugar
sem eru staðsettar
eru á milli þriðju og
fjórðu táa. Þetta getur
leitt til mikils sársauka
og doða.
Beinvöxtur
Þröngir skór geta
valdið sársaukafullum
beinvexti
í stórutáarlið er
stóru tánni er þrýst
inn að miðju.
„VIÐ MIKLA NOTKUN Á HÁUM HÆLUM SLOKKNAR ALGJÖRLEGA Á RASS-
VÖÐVUNUM SJÁLFUM,“ SEGIR JÓN ARNAR MAGNÚSSON KÍROPRAKTOR.
FJÖLDI KVENNA LEITAR TIL HANS Á DEGI HVERJUM VEGNA ÝMISSA VANDA-
MÁLA SEM REKJA MÁ TIL OF MIKILLAR NOTKUNAR Á HÁUM HÆLUM.
Jón Heiðar Gunnarsson jonheidar@mbl.is
Jón Arnar
Magnússon
Heimild:Daily Mail
Ýmsir sérfræðingar telja æskilegt að fólk borði orkuríka fæðu í morgunmat. Þannig nærðu að
undirbúa þig fyrir átök dagsins og það er æskilegra en að borða mikið af orkuríkri fæðu seint
um kvöld. Vatnið skiptir einnig miklu máli og margir mæla með að fólk drekki um 6-8 glös af
vatni á dag. Vatninu fylgja fjölmargir heilsusamlegir kostir og þú verður saddari en ella.
Orkuríkur morgunmatur og vatn