Fréttir - Eyjafréttir - 10.11.1994, Blaðsíða 8

Fimmtudagurinn 10. nóvember
V
ÚTKALL
ALFA
TF-SIF
-Kaflar úr óútkominni bók Ottars
Sveinssonar blaðamanns, sem hefur að
geyma áhrifaríkar frásagnir þyrluflug-
manna og lækna hjá Landhelgisgæslunni
af atburðum þar sem líf lá við.
Lítil vél hrist eins og
óþekkur krakki
... Benóný Ásgrímsson flugstjóri var
á gangi í miðborg Reykjavíkur með
konu sinni. Jólin voru að nálgast.
Stormur var í höfuðborginni.
„Við vorum að gera jólainnkaup í
bænum þegar ég heyrði í kalltækinu
að ég var beðinn um að hringja í
stjómstöö Landhelgisgæslunnar. Eg
fékk að hringja úr síma í næstu versl-
un. Mér var sagt að Bergvík VE hefði
strandað með fimm mönnum í
Vöðlavík norðan Reyðarfjarðar en
sem stæði væri ófært til flugs fyrir
þyrluna. Eg spurði nánar út í veðrið á
landinu. Þá var mér sagt að tíu vind-
stig væru við alla suður- og
austurströndina en éljagangur og
hætta á ísingu við Austfirði. Eg bað
vaktmanninn um að boða alla á-
höfnina út á flugvöll.
Upplýsingar um strandið voru
heldur takmarkaðar fyrst eftir að við
mættum út á völl. Við fréttum að
loónubátur hefði komið dráttartaug
yfir í Bergvík þannig að skipverjarnir
virtust ekki vera í bráðri lífshættu. Eg
reyndi að fá sem nákvæmastar upp-
lýsingar um veóur á flugleiðinni við
Suðurland. Fljótlega fékk ég veður-
lýsingu frá varðskipi sem var statt við
Surtsey. Sigurður Steinar Ketilsson
skipherra, sem þekkti mjög vel til
flugeiginleika þyrlunnar, sagðist telja
að fært væri fyrir okkur að Vest-
mannaeyjum. Skipherrann hafði
einnig fengið upplýsingar frá sjó-
mönnum á bátum sem voru mun
austar út af Vík í Mýrdal og Ingólfs-
höföa. Hann gaf mér upp
farsímanúmer um borö í bátunum."
Lagt af stað
Benóný, Hafsteinn Heiðarsson flug-
maður og Magni Óskarsson
spilmaður ákváðu að leggja af stað
skömmu eftir að TF-SIF var tilbúin til
flugs. Þeir töldu víst að þyrlan
kæmist eitthvað áleiðis að strandstað
þrátt fyrir að útlit væri fyrir 9 - 10
vindstig við suðurströndina. Þegar
þyrlan var komin á móts við Vest-
mannaeyjar höfðu flugmennimir
samband við bátana út af Vík og
Ingólfshöfða til að fá nákvæmar upp-
Sævar skipstjóri á Steindóri þakkar Boga Agnarssyni, flugstjóra á þyrlunni fyrir björgunina. Á myndinni er
einnig Hermann Sigurðsson flugmaður. Ljósmynd Sveinn Þormóðsson.
Óttar Sveinsson, blaðamaður ásamt Páli Halldórssyni flugstjóra á
þyrlu Landhelgisgæslunnar, TF-SIF.
Ottar Sveinsson
blaðamaöur:
í bókinni
kemur
berlega í ljós
hvers vegna
flugmenn-
imir vilja
öflugri þyrlu
„Þegar það fólk, sem skipar
þyrlusveit Landhelgisgæslunnar,
flugmenn og læknar, heyra út-
kallið Alfa TF-SIF veit það að líf
einhverra er í húfi. Þá verða þeir
að hraða sér út á flugvöll, sama
hvar þeir eru staddir, og skeyta
þá jafnvel ekki um hvort þeir
keyra yfir á rauðu eða brjóta
aðrar umferðarreglur. Stundum
eru þeir með iögregluna á
hælunum þegar komið er út á
flugvöll,“ segir Óttar Sveinsson,
hlaðamaður, um bók sína Utkall
Alfa, TF-SIF, sem kemur út á
næstunni. Óttar hefur gefið
FRÉTTUM leyfi til að birta hluta
úr bókinni og birtast hér frá-
sagnir af tveimur sjóslysum sem
enn standa mönnum í fersku
minni.
Óttar segir að í starfi sínu sem
blaðamaður hjá DV hafi hann
kynnst fólkinu sem starfar í þyrlu-
sveitinni og eni þau kynni kveikjan
að bókinni. „I bókinni segja flug-
mennimir sjálfir frá og nánast ekkert
í frásögnum þeirra hefur komið
fyrir sjónir almennings áður.
Bókinni er skipt í 11 kafla sem allir
eru sjálfstæðir en í réttri tímaröð.
Um er aó ræða eftirminnilegustu
ferðir sem famar hafa verið á þyrl-
unni. I tveimur tilfellum urðu þeir
frá að hverfa en í þessum ferðum ná
þeir samt að bjarga um þremur
tugum mannslífa. Oftast við mjög
tvísýnar aðstæður,“ Óttar í samtali
við FRÉTl'lR.
í bókinni lýsa flugmennimir til-
finningum sínum og hugarheimi
þegar björgun stendur yfir. „M.a.
segist Páll Halldórsson, flugstjóri,
stundum vera í samstarfi við vin
sinn á himnum þegar mikið liggur
við. Þeir sem var bjargað í þessum
slysum segja líka frá sinni lífs-
reynslu og hefur fæst af því komið í
fréttum. Eins og t.d. það að einu
sinni þurfti þyrlan að bakka tvo km
út úr þröngu gili í sviftivindum og
myrkri í Kerlingarfjöllum þar sem
hún hafði tekið slasaðan mann um
borð. Hún hafði einfaldlega ekki afl
til að lyfta sér upp úr gilinu. Þetta er
aðeins eitt dæmið af mörgum í
bókinni þar sem berlega kemur í ljós
hvers vegna flugmenn á þyrlunni
eru að biðja um nýja og öflugri
þyrlu,“ sagði Óttar að lokum.
lýsingar um flugskilyrði á þeim
slóðum....
Flugmennimir sáu fram á að ef þeir
kæmust alla leið að Vöðlavík yrði
sennilega komið myrkur þegar
þangað kæmi. Við þau skilyrði yrði
björgun mjög erfið. Þyrlan barðist
áfram. Þrátt fyrir mikinn vindstyrk
olli ókyrrðin ekki sérstökum erfið-
leikum þó ferðin sæktist seint. Það
sem angraði flugmennina mest var að
útlit var fyrir úrkomu og ísingarhættu
á strandstað og að myrkrið var að
skella á. Eftir að rætt var við út-
gerðarmann Bergvíkur gerðu
þremenningamir sér Ijóst að skip-
brotsmennimir þurftu enn frekar á
aðstoð þeirra að halda en þegar lagt
var af stað frá Reykjavík. Þyrlan
komst til Hafnar í Homafirði en þar
var nauðsynlegt að taka eldsneyti.
Þegar því var lokió var birtu tekið að
bregða. Benóný var engu að síður
orðinn vongóður um að flug-
mönnunum tækist að komast alla leið
til Vöðlavíkur. Þyrlan hafði lagt að
baki 240 sjómílur á Höfn en tæpar 60
mílur vom eftir að strandstað....
Urðum að hætta við
Þrjátíu og fjórar sjómílur frá strand-
staðnum létti til í stutta stund. Magni
fór aftur í til að undirbúa hífrngu.
Skyndilega skall gífurleg ókyrrð á
vélina með miklum gauragangi.
Vindurinn stóð frá fjöllunum. Við
áttum fullt í fangi með að halda okkur
og ljóst að við urðum að hætta við og
reyna að fljúga út fyrir víkina aftur.
Ég vonaði að þetta væri bara slæm
hviða sem við hefðum lent í og að
betur gengi í næsta aðflugi.
Þegar við geröum aðra tilraun lentum
við í éli. Lætin urðu enn meiri en
áður. Skyndilega sá ég Bergvíkinni
bregða fyrir en hún hvarf sjónum
mínum fljótlega. Okkur gekk illa að
hafa stjóm á vélinni. Hún kastaðist til
og frá, 20 - 30m gráður til hliðanna
og svipað upp og niður. En til að
komast út úr þessum látum urðum við
að reyna aó halda einhverju jafnvægi.
Það var mjög óþægilegt að hafa enga
viðmiðun úr landi og geta aðeins haft
mælana til að finna út í hvaða stöðu
vélin var. Mér fannst ergilegt að eiga
aóeins eftir að fljúga um tvær sjó-
mílur á strandstað og þurfa að snúa
við.“...
Eitt versta flugið
Flugiö að Vöðlavík var eitt það versta
sem ég hef lent í. Slæmt var að þurfa
að berjast viö myrkur og ókyrrð. En
erfiðast fannst mér að taka ákvörðun-
ina um hvenær ég taldi vélina komna
á ystu mörk með áhöfnina. Þegar við
komumst að þeirri niðurstöðu að við
yrðum að hætta við verkefniö og ég
tilkynnti að við hefðum snúið við
kom yfir mig mikil tómleikatil-
finning. Mér fannst við sigraðir líkt
og einhver stæði yfir okkur og segði:
„Nei, nú er það ég sem hef völdin,
ekki þið.“ Viö vissum af mönnum
sem hugsanlega voru að farast á skipi
en höfðum hvorki tæki né aðstöðu til
að bjarga þeim.