Læknablaðið - 15.12.2001, Qupperneq 8

FRÁ RITSTJÓRN
sem gripið er til hafa bein áhrif á afkomuna. Er svo
enn á okkar dögum. Hlutskiptið er erfitt og tvíbent.
Er það engin nýlunda.
Ef litið er til viðskiptalífsins eða stjórnmálanna nú
á dögum er staða lækna ekki svo mjög frábrugðin því
sem almennt tíðkast. Hvers kyns leiðir eru reyndar til
að koma vörum, þjónustu og skoðunum á framfæri.
Og alþingismenn jafnt og aðrir njóta bæði og gjalda
þeirra ráða, sem gripið er til.
Stjórn LI fylgist vissulega með þessum málum og
hefur rætt þau. Sú stjórn sem nú situr hallast fremur
að frjálslyndi en stjórnlyndi og vill vera afskiptalítil
urn einkahagi lækna. Hún er þeirrar skoðunar, að sú
eigi afstaða stjórnvalda einnig að vera. En stjórn LÍ
er áhugasöm um heiður og virðingu læknastéttarinn-
ar. Birna Jónsdóttir iæknir leiðir nú hóp á vegum
stjórnarinnar, þar sem auk hennar sitja formaður Fé-
lags íslenskra lyflækna og formaður fræðslunefndar
Félags íslenskra heimilislækna. Pau munu ræða frek-
ari afskipti læknaforystunnar af þessum samskiptum,
hvort nauðsyn sé til breytinga á ríkjandi fyrirkomu-
lagi og gera tillögur til stjórnarinnar þar að lútandi.
Að öðru leyti mun stjórn Læknafélags íslands ekkert
aðhafast á næstunni.
Heimildir
1. Fréttabréf FÍH 1991:9(2): 15-6.
2. Ólafsson M, Sigfússon S. Pétursson P. Drög að leiðbeiningum
L.í. um samskipti lækna og lyfjafyrirtækja. Læknablaöið/
Fréttabréf lækna 1991; 9(5): 2-4.
3. Pétursson P. Af siðamálum og siðferði. Læknablaðið/Frétta-
bréflækna 1993; 11(11): 14-5.
4. Fundargerð aðalfundar Læknafélags íslands 1991. Reykjavík:
Læknafélag íslands; 1991.
5. Fundargerð aðalfundar Læknafélags íslands 1992. Reykjavík:
Læknafélag íslands; 1992.
6. Ályktunartillaga nr. 15, fundargögn aðalfundar Læknafélags
íslands 1992 og Fréttabréf FÍH 1992; 10(2): 9.
7. Leiðbeiningar Læknafélags íslands um samskipti lækna við
framleiðendur og söluaðila lyfja og lækningatækja. Lækna-
blaðið/Fréttabréf lækna 1993; 8: 16-7.
8. Samskipti lækna og lyfjafyrirtækja. Samningur milli Lækna-
félags Islands og Samtaka verslunarinnar. Læknablaðið 2000;
86: 794.
PARIET (Janssen-Cilag) SÝRUHJÚPSTÖFLUR; A 02 B C 04 RE
Virkt innihaldscfni: Rabeprazól natríum 10 og 20 mg.. Ábendingar: virkt skeifugamarsár, virkt góðkynja magasár, bakflæðissjúkdómar í maga og vélinda með tærandi eða særandi
einkennum, bakflæðissjúkdómar í maga og vélinda, langtíma meðferð. Skammtar og lyfjagjöf: Fullorðnir/aldradir: Virkt skeifugarnarsár og virkt góðkynja magasár: 20 mg einu
sinni á dag að morgni. Flestir sjúklingar með virkt skeifugamarsár ná bata innan fjögurra vikna. Sumir sjúklingar geta þó þurft aðra fjögurra vikna meðferð til þess að ná bata.
Flestir sjúklingar með virkt góðkynja magasár ná bata innan sex vikna. En eins og áður geta sumir sjúklingar þurft aðra sex vikna meðferð til þess að ná bata. Tœrandi eða sœrandi
bakflœðissjúkdómar ímaga/vélinda: 20 mg einu sinni á dag í 4-8 vikur. Langtimameðferð við bakflœðissjúkdómum t maga/vélinda: 10 eða 20 mg viðhaldsskammtur einu sinni á
dag, háð svömn sjúklings. Aðvara skal sjúklinga um að tyggja hvorki né mylja töflumar heldur gleypa þær í heilu lagi. Skert starfsemi nýrna eða lifrar: Ekki þarf að breyta skömmtum
handa sjúklingum með skerta nýma- eða lifrarstarfsemi. Börn: Lyfið er ekki ætlað bömum. Frábendingar: Ofnæmi fyrir rabeprazól natríum, afleiðum benzímídazóls eða einhverju
hjálparefni lyfsins. Meðganga og brjóstagjöf. Sérstök varnaðarorð og varúðarreglur við notkun: Minnkun sjúkdómseinkenna við meðferð með rabeprazól natríum útilokar ekki
að illkynja breytingar í maga eða vélinda séu fyrir hendi. Þess vegna á að útiloka illkynja breytingar áður en meðferð er hafín. Engin gögn varðandi minnkað öryggi lyfsins komu
fram í rannsókn hjá sjúklingum með vægan eða miðlungs mikla skerðingu á lifrarstarfsemi samanborið við viðmiðunarhóp af sama aldri og kyni en þar sem ekki er að finna gögn
um notkun lyfsins við meðferð sjúklinga með alvarlegar truflanir á lifrarstarfsemi, er þeim sem ávísa lyfinu ráðlagt að gæta varúðar þegar meðferð með lyfínu er fyrst hafin hjá
slíkum sjúklingum. Milliverkanir: Rabeprazól natríum er umbrotið af cýtókróm P450 (CYP450) kerfmu. Rannsóknir á heilbrigðum einstaklingum hafa sýnt að rabeprazól natríum
hefur ekki klínískt marktækar milliverkanir við lyf sem voru rannsökuð og umbrotna fyrir tilstilli CYP450 kerfisins: warfarín, fenýtóín, teófýllín og díazepam. Rabeprazól natríum
veldur mikilli og langvarandi hömlun á seytingu magasýru. Milliverkanir við lyf þar sem frásog er háð sýrustigi geta komið fram. Samhliða gjöf rabeprazól natríums leiðir til 33%
lækkunar á ketókónazólþéttni og 22% aukningar á lágmarksþéttni digoxíns hjá heilbrigðum einstaklingum. Því getur þurft að fylgjast með hverjum sjúklingi þegar slík lyf eru tekin
samhliða rebeprazól natríum til þess að ganga úr skugga um hvort stilla þurfi skammta. Meðganga og brjóstagjöf: Lyfið á ekki að nota á meðgöngu eða þegar kona er með bam
á brjósti. Áhrif á hæfni til aksturs: Á grundvelli lyfhrifa og samantektar um aukaverkanir er ólíklegt að lyfið valdi tmflunum við akstur eða minnki hæfni til að nota vélar. Ef
árverkni verður minni vegna syfju er þó ráðlegt að forðast akstur og stjómun flókins vélbúnaðar. Aukaverkanir: Lyfið þoldist yfirleitt vel í klínískum rannsóknum. Aukaverkanir
sem komu fram hafa yfirleitt verið vægar eða fremur vægar og skammvinnar í eðli sínu. Algengustu aukaverkanimar (tíöni 5%) vom höfuðverkur, niðurgangur og ógleði. Algengar
(>1%): Höfuðverkur, þróttleysi, ótilgreindir verkir/bakverkir, svimi, inflúensulík einkenni, sýking, svefnleysi, niðurgangur, ógleði, kviðverkir, uppþemba, kokbólga, uppköst,
hægðatregða, nefslímubólga, hósti. Sjaldgæfar (0,1-1 %): vöðvaþrautir, brjóstverkir, svefnhöfgi, kuldahrollur, ropi, sinadráttur í fótum, liðverkir, hiti, munnþurrkur, meltingatmflanir,útbrot,
berkjubólga, skútabólga, taugaóstyrkur, þvagfærasýkingar. Mjög sjaldgæfar (<0,1%): lystarleysi, þyngdaraukning, ofsakláði, tmflanir á bragðskyni, sviti, hvítfmmnafjölgun,
þunglyndi, magabólga, munnbólga, sjóntmflanir.Fyrir utan einstaka tilvik aukningar lifrarensíma, hafa ekki önnur frávik á rannsóknarstofugildum verið rakin til meðferðar með
lyfmu. Ofskömmtun: Allt að 80 mg skammtar á dag hafa þolast vel. Ekkert sérstakt mótefni er þekkt. Rabeprazól natríum er mjög mikið próteinbundið og er þess vegna ekki
auðvelt að himnuskilja. Eins og við aðra ofskömmtun á að veita meðferð við einkennum og almenna stuðningsmeðferð. Lyflirif: Rabeprazól natríum tilheyrir flokki andseytandi
efna, benzímídazólafieiða, sem sýna hvorki andkólínvirka né H2 histamínblokkandi eiginleika, en bæla losun magasým með sérstakri hömlun á H+/K+-ATPasa ensíminu. Áhrif
em skammtaháð og leiða til hömlunar á bæði gmnn- og örvaðri sýmlosun, óháð áreiti. Andseytandi virkni: Eftir inntöku 20 mg skammts af rabeprazól natríum hefst andseytandi
verkun innan einnar klst., hámarksáhrif koma fram innan 2-4 klst. Hömlun á gmnnlosun sým 23 klst. eftir fyrsta skammt af rabeprazól natríum er 69% og 82% á fæðuörvaðri
sýrulosun og hömlun helst í allt að 48 klst. Hamlandi áhrif rabeprazól natríum á sýmlosun aukast dálítið með endurtekinni skömmtun einu sinni á dag. Jafnvægi á hömlun næst
eftir þrjá daga. Þegar notkun lyfsins er hætt, verður seytingarvirkni eðlileg á 2-3 dögum. Frásog: Lyfið er á formi sýmhjúptaflna.. Þetta lyfjaform er nauðsynlegt þar sem rabeprazól
er óstöðugt í sýru. Frásog rabeprazóls hefst þess vegna ekki fyrr en taflan fer úr maga. Frásog er hratt, hámarksþéttni rabeprazóls kemur fram um 3,5 klst. eftir 20 mg skammt.
Hjá heilbrigðum einstaklingum er helmingunartími um ein klst. og heildarúthreinsun í líkamanum er metin 283 98 ml/mín. Hvorki matur né sá tími dagsins sem lyfið er gefið
hefur áhrif á frásog lyfsins. Umbrot og útskilnaður: Hjá mönnum em tíóeter (Ml) og karboxýlsýra (M6) aðalumbrotsefni í plasma auk súlfóns (M2), desmetýltíóeters (M4) og
merkaptúrsýruafleiðu (M5) sem eru lítilvæg umbrotsefni sem greinast í minna mæli. Einungis desmetýl umbrotsefnið (M3) hefur lítils háttar andseytingarrvirkni, en er ekki til
staðar í plasma. Um 90% af skammtinum er skilið út í þvagi aðallega sem tvö umbrotsefni: merkaptúrsýmafleiða (M5) og karboxýlsýra (M6), ásamt tveimur óþekktum umbrotsefnum.
Afgangur skammtsins kom fram í hægðum. Skert nýrnastarfsemi: Hjá sjúklingum með stöðuga nýmabilun á lokastigi sem þurfa reglulega í blóðskilun var dreifing rabeprazóls
mjög svipuð og hjá heilbrigðum sjálfboðaliðum. AUC og Cmax hjá þessum sjúklingum vom um 35% lægri en samsvarandi stuðlar hjá heilbrigðum sjálfboðaliðum. Skert lifrarstarfsemi:
Helmingunartími rabeprazóls hjá sjúklingum með skerta lifrarstarfsemi var 12,3 klst. samanborið við 2,1 klst. hjá heilbrigðum sjálfboðaliðum. Aldraðir: Brotthvarf rabeprazóls
var eitthvað lægra hjá öldruðum. Pakkningar/verð:/0 mg: 28 stk. - 2963 kr., 56 stk. - 5287. 20 mg: 28 stk. - 4767 kr., 56 stk.. 8433 kr. Hámarksmagns sem ávísa má með
lyfseðli er sem svarar 30 daga skammti.
968 Læknadlaðið 2001/87