Læknablaðið - 15.07.2006, Qupperneq 40

UMRÆÐA & FRÉTTIR / VIÐTAL VIÐ HEILBRIGIÐSRÁÐHERRA
Hlutverk lækna er að sinna sjúklingum
Hávar
Sigurjónsson
Sif Friðleifsdóttir tók við embætti heilbrigðis-
og tryggingaráðherra af Jóni Kristjánssyni í febrú-
ar síðastliðnum og hefur hvert málið rekið annað
síðan. Þegar heilbrigðismál eru annars vegar má
kalla það daglegt brauð; fáir málaflokkar valda
jafnmiklum deilum og umræðum og heilbrigð-
ismál og eflaust er það eðlilegt þar sem fátt er jafn
mikilvægt í samfélagi okkar og vel rekin heilbrigð-
isþjónusta. En þar sýnist sitt hverjum um leiðirnar
og stjórnmálamenn hafa jafnvel kinokað sér við
að taka afstöðu, telja ferli sínum betur borgið með
því að sneiða hjá þessu eldfima efni. Blaðamaður
Læknablaðsins átti samtal við Siv þann 6. júní rétt
í kjölfar þess að Halldór Asgrímsson tilkynnti
afsögn sína og Framsóknarflokkurinn stóð frammi
fyrir einum róttækustu breytingum á stjórn flokks-
ins í manna minnum. Breytingar á ríkistjórninni
hafa legið í loftinu síðan og var ekki laust við að
blaðamaður krosslegði fingur í laumi og vonaði að
Siv yrði að minnsta kosti enn í embætti þegar við-
talið næði birtingu í Læknablaðinu.
Skýrsla svokallaðrar Jónínunefndar - kennd við
formanninn Jónínu Bjartmarz - og bar yfirskrift-
ina Hver gerir hvað í heilbrigðiskerfmu - var lögð
fram ífebrúar og olli talsverðu fjaðrafoki. Skýrslan
er ítarleg en umrœðan snerist þó aðallega um eitt
afmarkað atriði, hvort leyfa œtti efnameiri sjúkling-
um að borga fyrir að komast fyrr að í heilbrigð-
iskerfinu. Þín viðbrögð voru nokkuð afdráttarlaus
hvað þetta varðaði en hvað um annað í skýrslunni?
Hvernig verður brugðist við öðrum tillögum nefnd-
arinnar?
„Sumar tillögurnar eru þess eðlis að þær tengj-
ast málum sem þegar eru í vinnslu og nýtast þann-
ig og aðrar lúta beint að nýja frumvarpinu um heil-
brigðisþjónustu sem búið er að vinna til enda. Það
er því mjög margt í skýrslunni sem þegar er búið
að skila sér. Svo eru önnur atriði í skýrslunni sem
þarf að ákveða hvað verður gert með. Við erum að
skoða það hér í ráðuneytinu hvernig haldið verður
á því í framhaldinu. Þar eru spennandi hugmyndir
um hvernig eigi að fjármagna heilbrigðiskerfið, en
núna fara um 40% af útgjöldum ríkisins til heil-
brigðis- og tryggingamála. Fjármögnun heilbrigð-
iskerfisins er mjög vandmeðfarin og við höfum
það núna til skoðunar hvort við eigum að setja
niður nefnd sem gera myndi tillögur um breytingar
á fjármögnun heilbrigðisþjónustunnar. Sú nefnd
þarf að hafa mjög breiða skírskotun þar sem til-
lögur um slíkar breytingar eru til lítils ef þær njóta
ekki víðtæks stuðnings.”
Hvaða möguleikar á annars konar fjármögnun
en beinum ríkisframlögum eru fyrir hendi? Ertu að
veltafyrir þér auknum hlut sjúklinga í kostnaði eða
einkavœðingu?
„Mér finnst mjög ólíklegt að miklar breytingar
verði á þjónustugjöldunum. Ég útiloka ekki
einhverjar breytingar en geri ekki ráð fyrir neinum
kollsteypum í þeim efnum. Ég tel að það komi til
greina að nýta blandaðar leiðir, það er að segja
að einhver verkefni geti farið í útboð til að leita
hagkvæmustu leiða en almennt talað er ég ekki
á því að heilbrigðiskerfið eigi að einkavæða.
Endurskoðun á fjármögnun heilbrigðiskerfisins er
þó stærra og viðameira verkefni en að það klárist
á þessu kjörtímabili. Það mun taka að minnsta
kosti tvö ár.”
Sérðu fyrir þér að við munum búa við tvöfalt
heilbrigðiskerfi hér á nœstu árum eða áratugum?
Einkaþjónustu og almannaþjónustu?
„Ég er ekki þeirrar skoðunar að þeir sem eiga
minna fjármagn fái lakari þjónustu. Ég tel að heil-
brigðisþjónusta sé eitt af grundvallaratriðunum í
okkar samfélagi og fólk eigi að hafa aðgang. Ég er
ekki þeirrar skoðunar að þeir sem hafa peningana
eigi að njóta forgangs. Mér finnst að við eigum að
halda utan um hina félagslegu hugsun sem býr að
baki heilbrigðiskerfinu og þann jöfnuð sem þar
ríkir gagnvart fólkinu í landinu. Ég er mjög ánægð
með heilbrigðiskerfið í dag og umræða um breyt-
ingar gefur í skyn að kerfið sé ekki nógu gott. Þvert
á móti er kerfið mjög gott og við eigum að standa
vörð um það. Hins vegar getur heilbrigðiskerfið
nánast notað ótakmarkað fé og þess vegna verður
að forgangsraða. Alþingi og heilbrigðisráðherra
hafa þegar gert það með heilbrigðisáætlun sem er
í endurskoðun.”
Samtök atvinnulífsins efndu til morgunverð-
arfundar í byrjun júní um einkarekstur í heilbrigð-
iskerfinu. Þar kom meðal annars fram að einka-
rekstur á heilbrigðissviði snérist ekki eingöngu um
lágmarkskostnað og hámarksgróða heldur einfald-
lega hagkvœmari rekstur. Telurðu að einkavœðing
sé aðferð til að draga úr kostnaði hins opinbera við
heilbrigðisþjónustu ?
„Við búum nú þegar í dag við ýmis konar
548 Læknablaðið 2006/92