Bæjarins besta - 23.06.2011, Blaðsíða 12

12 FIMMTUDAGUR 23. JÚNÍ 2011
Þýðing 17. júní
Stakkur skrifar >
Stakkur hefur ritað
vikulega pistla í Bæjarins
besta í mörg ár. Skoðanir
hans á mönnum og mál-
efnum hafa oft verið um-
deildar og vakið umræður.
Þær þurfa alls ekki að
fara saman við skoðanir
útgefenda blaðsins. Þrátt
fyrir það bera ábyrgðar-
menn blaðsins ábyrgð á
skrifum Stakks á meðan
hann notar dulnefni sitt.
Sæbóls-
kirkja friðuð
Sæbólskirkja á Ingjalds-
sandi í Önundarfirði hefur
verið friðuð. Það var ákveðið
af Katrínu Jakobsdóttur
mennta- og menningarmála-
ráðherra að fenginni tillögu
Húsafriðunarnefndar. Frið-
unin nær til kirkjunnar í heild
sinni.
Sæbólskirkja á Ingjalds-
sandi er 72 ára gömul stein-
kirkja sem tekur 35 manns í
sæti. Hún var vígð 1929, þá
nýbyggð eftir að gamla
kirkjan sem stóð ofar og vest-
ar fauk í ofsaveðri nokkr-
um árum áður.
Vestfirskir
verktakar
buðu lægst
Vestfirskir verktakar ehf.,
átti lægsta tilboð í þakvið-
gerðir á húsnæði Dvalar-
heimilisins Hlífar á Ísafirði.
Þrjú fyrirtæki buðu í verkið,
GÓK-húsasmiðiði, Ísblikk
og Vestfirskir verktakar.
Öll fyrirtækin skiluðu inn
tveimur tilboðum, annars
vegar fyrir aluzink þakefni
og hins vegar fyrir litað
bárujárn. Tilboð Vestfirskra
verktaka var lægst í báðum
tilfellum. Bæjarráð hefur
samþykkt að gengið verði
til samninga við lægstbjóð-
anda.
Þrátt fyrir slæmt tíðarfar í síð-
asta mánuði voru aflabrögð vest-
firskra skipa með ágætum, að
því er fram kemur í nýjum tölum
Hagstofu Íslands. Þorskaflinn
reyndist vera 2.080 tonn sem er
12% aukning frá sama mánuði í
fyrra. Nokkrir smábátar gerðu
einnig góða steinbítstúra út af
Ísafjarðardjúpi en steinbítsaflinn
var 1.140 tonn sem er um 40%
aukning milli ára. Þá jókst rækju-
veiðin mikið milli ára, en í síðasta
mánuði komu 208 tonn af rækju
að landi sem er 82% aukning frá
fyrra ári. Mikill samdráttur var í
ýsuveiðum. Í síðasta mánuði
veiddust 22 tonn af ýsu á Vest-
fjörðum en svarar til ríflega 60%
samdráttar. Heildaraflinn í fjórð-
ungnum dróst lítillega saman eða
um 2% og var 4.242 tonn.
Heildarafli íslenskra skipa í
síðasta mánuði, metinn á föstu
verði, var 10% minni en í sama
mánuði í fyrra. Í tonnum talið
var aflinn 43.421 tonn í maí sam-
anborið við 73.550 tonn í fyrra.
Það jafngildir um 40% sam-
drætti. Mestu munar um að eng-
um uppsjávarafla var landað í
mánuðinum en í fyrra var sá afli
30 þúsund tonn.
Heildaraflinn á Vestfjörðum í
ár er kominn í 17.300 tonn, sem
svarar til 8% samdráttar miðað
við sama tímabil í fyrra. Þorsk-
aflinn er kominn í 7.777 tonn
sem svarar til 9% samdráttar og
ýsuaflinn er kominn í 2.393 tonn,
sem svarar til 7% samdráttar en
steinbítsaflinn hefur staðið í stað
milli ára.
– kte@bb.is
Ágæt aflabrögð á Vestfjörðum í maí
Gjaldskrá Eimskips Flytjanda
í flutningum innanlands hækkaði
um 5,8% í byrjun mánaðarins og
innbæjarakstur hækkaði um
7,9%. Þetta er í annað sinn sem
gjaldskrá Flytjanda hækkar á
tveggja ára tímabili en síðasta
hækkun tók gildi 1. janúar 2010.
Fjölmargir atvinnurekendur á
svæðinu hafa að undanförnu
varað við afleiðingum hratt
hækkandi flutningskostnaðar á
rekstur fyrirtækja. Nú síðast sam-
þykkti stjórn rækjuvinnslunnar
Kampa ehf. á Ísafirði að skoða
þann möguleika að flytja starf-
semina frá Ísafirði. Að sögn Jóns
Guðbjartssonar, stjórnarfor-
manns félagsins, er flutningur
starfseminnar raunhæfur mögu-
leiki ef ekki verður fundin lausn
á gríðarlegum flutningskostnaði
fyrirtækisins.
Jóhann Jónsson, framkvæmda-
stjóri 3X Technology á Ísafirði,
skrifaði grein um málið í BB í
vetur. Hann sagði samkeppnis-
hæfni landsbyggðarinnar hefði
skaðast verulega vegna hækk-
andi flutningskostnaðar. Nú væri
svo komið að verulega óhagstætt
væri að hafa iðnfyrirtæki starf-
andi á landsbyggðinni. Undir
þetta tók Steinþór Kristjánsson,
framkvæmdastjóri TH efh., sem
sagði í frétt á BB að flutnings-
kostnaður á afurðum TH frá Ísa-
firði til Reykjavíkur hefðu hækk-
að um 15% til 55% frá banka-
hruninu haustið 2008.
Gjaldskrárhækkunin kemur
einna verst niður á þeim sem
þurfa flytja aðföng til Vestfjarða
en töluvert dýrara er að flytja
vörur frá Vestfjörðum en til
þeirra. Fyrirtækið Murr ehf. í
Súðavík sem framleiðir gælu-
dýrafóður er eitt þeirra fyrirtækja
sem stóla mjög á flutninga til
Vestfjarða. „Þetta er rosalega stór
biti fyrir fyrirtæki á landsbyggð-
inni og furðulegt að ekki sé meiri
pólitískur vilji til að taka á þessu,“
segir Þorleifur Ágústsson fram-
kvæmdastjóri félagsins. „Samn-
ingar okkar um flutning suður
eru sanngjarnir en við erum í
þeirri stöðu að þurfa að flytja til
okkar nær allt hráefni sem notað
er í framleiðsluna,“ segir Þor-
leifur.
„Við viljum vera með fyrir-
tækið hérna fyrir vestan og aug-
lýsum okkur t.d. sem framleið-
anda á svæði sem er laust við
dýrasjúkdóma. Þessir kostir
svæðisins verða hins vegar að
engu þegar það er orðið miklu
dýrara að vera með fyrirtækið
hér og forsendurnar fyrir stað-
setningunni bresta,“ segir Þor-
leifur. – kte@bb.is
Enn hækkar flutningskostnaður
Íslendingar völdu sér 17. júní að þjóðhátíðardegi. Var það gert af
virðingu fyrir Jóni Sigurðssyni sem fæddist þennan dag fyrir 200
árum að Hrafnseyri við Arnarfjörð. Jón fór ungur til náms í Kaup-
mannahöfn að loknu stúdentsprófi úr heimaskóla og stundaði nám
í málfræði og sögu, síðar stjórnmálafræði og hagfræði við Hafnarhá-
skóla en lauk ekki háskólaprófi. Þó efast enginn um að hann hafi
verið vel menntaður, enda stundaði hann rannsóknir, einkum varð-
andi sögu Íslendinga og á kostnað danska ríkisins. Hann var kjör-
inn á endurreist Alþingi Íslendinga 1845 og varð forystumaður í
baráttunni fyrir auknum sjálfsákvörðunarrétti Íslands í eigin málum.
En hann stríddi bæði við dönsk yfirvöld og ekki síður landa sína,
sem best sést af fjárkláðamálinu. Hann vildi baða fé og ráða þannig
niðurlögum kláðans. Aðrir vildu skera og höfðu betur. Sennilega
verður aldrei úr því skorið hvorir höfðu rétt fyrir sér á þeim tíma og
miðað við ríkjandi aðstæður.
Hitt er ljóst að Jón hefði verið talinn hafa rétt fyrir sér í dag. Enda
barðist hann fyrst og fremst fyrir framförum og frelsi, ekki endilega
því að losna undan dönskum kóngi heldur því að þeir sem byggðu
Ísland réðu sér að mestu sjálfir. Síðari tíma sagnfræðingar, stjórn-
málafræðingar og –skýrendur að ógleymdum stjórnmálamönnum
hafa svo túlkað það fjölmarga sem hann skrifaði um landsmálefni,
sögu og efnahagsmál eins þeim finnst best fara á sér til framdráttar.
Enn örlar á því. Að minnsta kosti tveir Vestfirðingar hafa haldið
ræður á Hrafnseyri og leitt að því líkum að Jón myndi hafa verið
Evrópusinni, þeir Ólafur Helgi Kjartansson 1996 og Jón Baldvin
Hannibalsson árið eftir. Hvort þessir hafa haft rétt fyrir sér skal
ósagt látið, en þeir sem halda því fram bæði gamni og alvöru að
Jón Sigðurðsson hafi viljað kenna Íslendingum þrifnað, að þvo
sér og bursta tennur hafa örugglega rétt fyrir sér. Hann þekkti
eymdina og vildi útrýma henni.
Það væri fróðlegt að heyra eða lesa hvað honum fyndist um
ástandið á löndum sínum á 200 ára afmælinu. Hið fyrsta sem
hann ræki augun í er sjáanleg velferð og væntanlega einnig að
ekki væri verið að nýta landsins gögn og gæði til framdráttar
íbúunum þegar viðreisnar er þörf. Samt spara stjórnmálamenn
ekki tilvitnanir í Jón. En hvað gæti hann kennt okkur nú. Jú að
nota vit og náttúruauðlindir til þess að byggja upp efnahag og
auka velferð Íslendinga. Ætli hann reyndist ekki betri ráðgjafi
en Alþjóða gjaldeyrissjóðurinn, sem vill hækka skatta og er
mikill fengur talsmanna þess og setja hömlur á ferðalög með
hærri sköttum. Því fagna sumir ráðherrar. Jón Sigurðsson hefði
ekki gert það. Hann vildi Íslandi allt. Stjórnmálamenn sem nú
sitja ættu að læra það af honum. Til hamingju með afmælið Jón,
þótt þú sért víðs fjarri, illu heilli.