Neytendablaðið - 01.03.2013, Page 23

verður að fylgjast að
BEUC hafa mótmælt því að búið sé að gefa út lista yfir leyfi-
legar fullyrðingar sem heimilt er að nota í Evrópu á sama
tíma og NES er ekki enn komin í gagnið. Sérfræðingur
dönsku neytendasamtakanna segir ástandið óviðunandi því
NES sé algert grundvallaratriði til að koma í veg fyrir að
villt sé um fyrir neytendum með því að ljá óhollum vörum
hollustuyfirbragð.
BEUC berjast fyrir því að málið verði aftur sett á dagskrá en
þau eiga við ramman reip að draga. Matvælaiðnaðurinn
hefur gríðarmikil völd í Brussel og í rannsókn sem gerð var í
tengslum við innleiðingu á GDA-merkinu (næringarmerki
sem iðnaðurinn innleiddi) kom í ljós að fyrir hvert bréf sem
Evrópuþingmaður fékk frá frjálsum félagasamtökum eins og
neytendasamtökum fékk hann 100 bréf frá iðnaðinum.
Hver er staðan hér á landi?
Neytendablaðið spurði Katrínu Guðjónsdóttur, sérfræðing
hjá Matvælastofnun (MAST), hvernig staðan væri hér á
landi.
Er búið að innleiða reglurnar um næringarfullyrðingar hér?
Já, reglurnar hafa verið innleiddar og listinn yfir leyfilegar
næringarfullyrðingar hefur verið þýddur á íslensku.
Hefur MAST eftirlit með því að einungis séu notaðar leyfi­
legar næringarfullyrðingar?
MAST hefur eftirlit með því að næringarfullyrðingar, sem
þeir framleiðendur sem eru undir eftirliti stofnunarinnar
nota, uppfylli skilyrði. Dæmi um það eru mjólkurvörur.
Heilbrigðiseftirlit sveitarfélaga hafa hins vegar eftirlit með
næringarfullyrðingum á öllum öðrum matvælum.
Hver er staðan með heilsufullyrðingarnar?
Öll almenn skilyrði fyrir notkun heilsufullyrðinga hafa tekið
gildi hér á landi. Hins vegar er ekki búið að innleiða að fullu
lista yfir leyfilegar heilsufullyrðingar. Ekki er því búið að
þýða allar heilsufullyrðingar á íslensku en íslenskir fram-
leiðendur mega þó nú þegar nota allar þær fullyrðingar sem
hafa verið leyfðar í Evrópu. Að sama skapi mega þeir ekki
nota þær fullyrðingar sem hefur verið hafnað.
Nú er næringarefnasamsetningin (NES) ekki komin í gagnið.
Hvernig er þá hægt að bregðast við ef íslenskur framleiðandi
notar heilsufullyrðingu á vöru sem telst óholl?
Í reglum um merkingar og um fullyrðingar er að finna
ákvæði sem segja að fullyrðingar skuli ekki vera blekkjandi
eða villandi. Þessi ákvæði er hægt að nota í einhverjum
slíkum tilfellum.
-BP-
Hollustumolar eða sælgæti?
Markaðssetning á próteinbitum frá Nóa Síríus er
nærtækt dæmi um notkun heilsufullyrðinga á
matvöru sem varla getur talist hollmeti.
Á umbúðum er tekið fram að bitarnir séu húðaðir
með 56% súkkulaði sem sé ríkt af andoxunarefnum en
þau séu m.a. talin geta haft hjartaverndandi áhrif.
Einnig segir bitarnir innihaldi hágæða prótein sem sé
öllum nauðsynlegt, sérstaklega þeim sem hreyfa sig
mikið.
Bitarnir innihalda 38g af sykri í 100g þannig að þeir
flokkast frekar undir sælgæti en heilsumola. Þetta er
gott dæmi um markaðssetningu sem neytendasamtök
hafa áhyggjur af og sýnir vel hversu mikilvægt er að
skýrar reglur gildi um heilsufullyrðingar.
Neytendasamtökin sendu fyrirspurn á heilbrigðis-
eftirlitið í Reykjavík til að fá úr því skorið hvort ekki
væri um villandi markaðssetningu að ræða. Svar hafði
ekki borist þegar blaðið fór í prentun en því verða
gerð skil á ns.is undir matvæli.
Fullyrðingar á matvælum geta verið af ýmsum toga
Villt um fyrir neytendum
með því að ljá óhollum
vörum hollustuyfirbragð
23