Litli Bergþór - 01.12.2012, Blaðsíða 34
34 Litli-Bergþór
Í síðasta blaði Litla-Bergþórs var farið örfáum
orðum um gjöf á landspildu undir félagsheimili
fyrir Ungmennafélagið, Kvenfélagið og stúkuna
Bláfell. Fyrrnefndu félögin tvö eru Tungnamönn-
um vel kunn en fáir vita af stúkunni. Það er ekki
nema von þar sem hún var einungis starfandi um
skamma hríð og raunar brunnu flest gögn hennar í
eldsvoða á Torfastöðum.
Einar Sigurfinnsson bóndi á Iðu, einn af stofn-
endum stúkunnar og formaður hennar, skrifaði
síðar sögu stúkunnar og birtist sú umfjöllun hér.
Eftir að ég varð heimilisfastur í Biskupstungum var
ég meðstofnandi G.T. stúkunnar „Bláfell“ nr. 239.
Þessi stúka var stofnuð að Vatnsleysu 11. desember
1937. Stofnendur voru 27 meðal þeirra voru
nokkrir leiðandi menn sveitarinnar svo sem Guðjón
hreppsnefndaroddviti Rögnvaldsson, hann var 1.
umboðsmaður stórtemplar, Skúli sýslunefndarmaður
Gunnlaugsson, frú Sigurlaug Erlendsdóttir sem mikið
hafði unnið að undirbúningi að tilveru stúkunnar og
var jafnan ein af bestu stoðum hennar, Egill Egils-
son í Króki og Þórdís kona hans. Egill varð skömmu
síðar og lengi umboðsmaður stórtemplars. Á fram-
haldsstofnfundi sem haldinn var nokkru síðar gengu
inn, séra Eiríkur Stefánsson og þau hjón Guðmundur
Einarsson prestur á Mosfelli og Anna Þorkelsdóttir.
Þau voru bæði templarar frá fyrri tíð.
Stúkuna stofnaði stórtemplar Friðrik Á. Brekkan
en undirbúning og aðstoð annaðist að miklu leyti
Jón Gunnlaugsson stjórnarráðsfulltrúi ásamt ýmsum
ágætum félgöum stúkunnar „Framtíðin“ í Reykjavík
sem var „Bláfelli“ góð hjálparhella alla tíð.
Ég varð æ.T. eða formaður þessarar nýju stúku og
var látinn halda því starfi lengst af á meðan hún lifði
þótt mér væri oft erfið fundarsókn vegna langrar
og torveldrar leiðar á fundarstað. „Bláfelli“ bættust
félagar og komst tala þeirra uppí 60 þegar flest var.
Í þeim hóp voru margir ágætir menn og konur, eldra
og yngra fólk sem vann með lifandi áhuga og lagði
mikið á sig fyrir stúkuna og málefni hennar.
Nokkrum sinnum mætti ég á stórstúku þingum sem
fulltrúi fyrir „Bláfell“.
Svo kom heimsstyrjöldin og henni fylgdi eins og
kunnugt er fólksflutningar og ýmis konar upplausn
sem ekki síst bitnaði á félagsmálum og öðrum menn-
ingarverðmætum. Þá fór svo að flestir höfðu öðru
að sinna en að sitja á stúkufundum. Fólkið flutti úr
sveitinni og síðast reyndist ómögulegt að ná saman
þessu fáa sem eftir var og stúkan hætti störfum. Þann
11. mars 1949 afhenti ég stjórn stórstúku Íslands
eignir og fundaáhöld og um leið var stúkan „Bláfell“
strikuð út af skrá starfandi stúkna.
Þann dag gerðist ég skírteinisfélagi Stórstúku Ís-
lands ævilangt.
Þegar þingstúka Árnesþings var stofnuð varð ég þar
umboðsmaður stórtemplars og fulltrúi hennar var ég
einu sinni á stórstúkuþingi. Hástúkustig var mér veitt
25. júní 1942.
Þótt stúkan „Bláfell“ lifði ekki lengur en þetta mun
áhrifa hennar hafa gætt til góðs á félagshætti sveitar-
innar og marga holla gleðistund veitti hún félögum
sínum sem þeir minnast með ánægju. Ég blessa þann
dag sem ég hjálpaði til, að hefja merki G.T. reglunn-
ar í þessari fögru sveit og áranna sem ég starfaði að
þeim málum með mörgum ágætum félögum sem ég
minnist með gleði.
Á öðrum fundi stúkunnar „Bláfell“ voru henni flutt
eftirfarandi ávarpsorð:
Stúkufélagar fóru vanalega skemmtiferð einhvern
sunnudag sumar hvert. Oftast með góðri þátttöku. Ein
slík ferð var farin 14. ágúst 1938 á hestum í Brúarár-
skörð. Sá staður er milli Högnhöfða í Biskupstungum
og Rauðafells í Laugardal. Margbrotin náttúrufegurð
er þar og margt sem vert er skoðunar. Skógi vaxnar
hlíðar Höfðans, blómalautir og silfurtærir lækir sem
allir stefna að árgljúfrinu þar sem Brúará á upptök
sín. Veður var gott og þátttaka ágæt.
Stúkan Bláfell
Nokkur minningabrot Einars Sigurfinnssonar
Magnús Kristinn
Einar Sigurfinns-
son (1884-1979) var
bóndi á Iðu 1929 til
1955 ásamt seinni
konu sinni Ragn-
hildi Guðmunds-
dóttur (1895-1990)
frá Syðra-Langholti
í Hrunamanna-
hreppi.
Í trú og von og ástareining
eigum fund í dag.
Sendum burtu sundurgreining.
Syngjum gleðibrag.
Heil til verka heita minnumst
helga vekjum dáð.
Hverja stund er hér við finnumst
Herrans blessi náð.
Hverja stund er hér við finnumst.
Herrans blessi ást og náð.
Allt hið fagra, allt hið sanna
allt sem lofsvert er
ást til Guðs og allra manna.
okkar brynju hér.
Drögum heilagt heillamerki
að hún í vorri sveit
systur, bræður sönn í verki
sinn hver prýði reit.
Systur, bræður sönn í verki
sinn hver prýði eiginn reit.
Sjáið, djúpu sárin blæða.
Sjáið, tárin heit.
Sjáið, vínsins öldur æða
yfir borg og sveit.
Sjáið, margur dáðadrengur
dyggða tjónið beið
þjóðin má ei þola lengur
þessa hættu leið
þjóðin má ei þola lengur
þessa voða hættu leið.
Efldu Bláfelli þrótt til þarfa
þína fyrir sveit.
Magna sókn til stríðs og starfa
stórhug vopnum beit.
Líkasta nafni vart á verði
veiðra hræðst ei gný.
Beittu andans sannleiks sverði
Sigur vissu í.
Beittu andans sannleikssverði
sigra Trúar mætti í.