Tímarit Máls og menningar - 01.05.1985, Blaðsíða 73

George Mackay Brown
sýnt fornsögunum, einkanlega Orkneyingasögu og Njálu, en þá síðarnefndu
segir hann „einn mesta fjársjóð minn“.' Mackay Brown er mjög skorinorð-
ur í aðdáun sinni á fornsögunum og frásagnartækni höfunda þeirra:
Eg dáist að hinni hreinu list sagnamannanna. Allt sem ekki skiptir máli, eins
og nákvæmar lýsingar á fólki og stöðum, svo og athugasemdir höfundar um
það sem er að gerast, er vægðarlaust skorið niður.
(í formála að Witch and Other Stories, 1977, bls. x)
Og á öðrum stað fullyrðir hann: „Islendingasögurnar . . . staðfesta að vel
sögð saga er getin í einfaldleik og vex upp umvafin þögn.“2 Það er einmitt
þessi hlutlæga og ópersónulega hnitmiðun tungumálsins sem Mackay
Brown reynir að ná tökum á bæði í bundnu og óbundnu máli og oftast nær
með góðum árangri. Hinn kaldranalegi og knappi stíll fornsagnanna birtist
okkur ljóslifandi í ljóðum eins og „A Battle in Ulster" (Winterfold, 1976) og
„Five Voyages of Arnor“ (Poems New and Selected, 1971) jafnt sem í
sögum á borð við„The Story of Jorkel Hayforks“ (Calendar of Love, 1967)
og „Tartan“ (A Time to Keep, 1969). Þessi stíll einskorðast ekki við
víkingaefnið heldur bregður honum einnig oft fyrir með áhrifaríkum hætti í
sögum sem fjalla um efni og aðstæður í samtímanum. I smásögunni„A Time
to Keep“ notar Mackay Brown til dæmis kjarnyrt tungutak í ætt við
fornsögurnar til að lýsa hinu hrjúfa og harðneskjulega lífi orkneyskra
fiskimanna fyrr á þessari öld:
I generally got up as soon as it was light. I left Ingi in bed and I ate a piece
of bannock and drank a mouthful of ale. Then I put on my sea-boots and my
woollen cap and went down to the beach.
The other crofters who were fishermcn also were always there before me
that winter, and they kept apart from me. I was like a stranger in the valley.
I launched Sasanna alone. I rowed hcr out into the firth alone. 1 set my
lines alone. I didn’t feel the need of anyone except Ingi.
That winter the other crofter-fishermen avoided me. Neither the old ones
nor the young unmarried ones came near me. They had liked me well enough
the summer before, but now, since the marriage, I was, it seemed, unpopul-
ar.The men of Two-Waters especially kept to their own side of the bay.
I fished alone.3
(Eg fór venjulega á fætur strax og bjart var orðið. Eg skildi við Ingu í
rúminu og át bita af brauði og tók vænan sopa af ölinu. Síðan fór ég í
sjóstígvélin og setti upp ullarsjóhattinn og fór niður í fjöru.
Hinir hjáleigubændurnir sem einnig sóttu sjóinn voru alltaf á undan mér
207