Uppeldi og menntun - 01.06.2015, Blaðsíða 63

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 24(1) 2015 63
ólínA FreysTeinsdóTTir, hAlldór s. gUðmUndssOn Og K JArTAn ólAFssOn
Signý lýsti því hvernig foreldrar hennar fylgjast með henni og notkun hennar, en
gefa henni svigrúm ef á þarf að halda. Hún segir pabba sinn fylgjast með þegar hún
byrjar að nota ný forrit: „… bara fyrst þegar ég byrjaði á facebook „hvað er þetta“
og ég bara „æ þetta er svona spjallsíða og eitthvað dæmi“ og hann bara „ok“, talaði
eitthvað aðeins við mig um þetta og svo bara bjó hann sjálfur til facebook handa sér
sem var reyndar bara til að geta verið með mér á facebook og svo bara „ó þetta er svo
gaman, ó get ég talað við frænku mína í Reykjavík“ og ég bara „já þú getur það“.“
Sumir viðmælenda lýstu samskiptum við foreldra sem flokka mætti sem erfið. Karl
sagði að móðir hans og bróðir hefðu beðið hann að taka þátt í rannsókninni vegna
þess að þau hefðu haft áhyggjur af leikjatörnum sem hann tæki á netinu. Hann sagði
einnig frá erfiðum samskiptum við föður sinn vegna tölvunotkunar. Hann lýsti sam-
skiptum þeirra feðga svona:
…og þá þú veist braut hann mig alltaf niður skilurðu og kenndi tölvunni minni um
og þú veist bara allt sem ég gerði var bara (stutt þögn) bara kenndi tölvunni minni
um. Það var bara þannig þú veist ef ég gerði eitthvað þá fór hann að kenna tölvunni
minni um.
Ingvi lýsti því þegar hann var að byrja spilun á leiknum World of Warcraft II, en það
hefði krafist mikillar einbeitingar vegna þess hversu lélegur hann var. Þá hefði móðir
hans sagt við fólk að það skyldi ekki tala við hann nema ef það vildi að það væri öskrað
á það. Þá vildi hann fá rými til að spila og fá frið til þess. Hann sagði mömmu sína ekki
hafa ráðið við að setja honum mörk og því hefði hann misst stjórn á tölvuleikjaspilun
sinni fyrstu árin en nú væri hann að reyna að breyta þessu því hann væri alltaf með
blóðhlaupin augu. Þannig lýsti Ingvi tölvuleik sem hann spilar og samskiptum sem
snerust um hann: „Þegar að ég byrjaði að nota Grand Theft Auto var hún svolítið á móti
því að ég væri að drepa hórur og keyra yfir fólk, bombaði alla bíla í tætlur sem ég sá.“
Hann segir enn fremur tölvuleikina „consuma mann“ (éta mann).
Ari lýsti samskiptum við foreldra sína þannig:
Ég byrja bara að nöldra og nöldra í mömmu og pabba og þau bara segja endalaust nei
og ég verð bara fúll og pirraður. Ef ég er að tala við mömmu og pabba þá já þá næ ég
að halda því niðri en ef ég lendi í einhverju á netinu, t.d. slokknar á einhverju, þá hef
ég tekið eftir því að ég hef öskrað og lamið í borðið mitt.
Sum sögðu að foreldrar þeirra þyrftu ekkert að segja; það sæist bara hvað þeir væru að
hugsa. Tveir drengjanna töluðu aðeins um samskipti við móður sína vegna tölvunotk-
unar, þó svo að faðir þeirra byggi á heimilinu. Alexander sagði til að mynda viðbrögð
fjölskyldunnar við nýjum leikjum fara eftir því hvort hann tæki skapferlisbreytingum.
Þó minntust nokkrir viðmælendanna á það með örfáum orðum að þeim væri bannað
að fara í tölvuna.
Tryggvi sagði að mamma hans hefði áhyggjur af leikjunum sem hann væri í:
… mamma er bara svolítið mikið svona paranoid og heldur að allt sé eitthvað að
eyðileggja fyrir okkur eða eitthvað svoleiðis og ef ég er bara að spila eitthvað svona
eins og t.d. Call of Duty þá bara „nei nú finnst mér þetta bara ganga of langt þessi
leikur að drepa alla“, eitthvað svoleiðis.