Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.2004, Blaðsíða 150

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.2004, Blaðsíða 150
Pfeifenfunde aus Reykjavík, Aðalstræti. Knasterkopf-Fachzeitshrift für Tonpfeifen und hi- storischen Tabakgenuss 15. Hamburg 2002, bls. 65-72. — , Altes und Neues vom Tabak und von Tonpfeifen in Island. Knasterkopf-Fachzeitshrift für Tonpfeifen und historischen Tabakgenuss 16. Hamburg 2003, bls. 170-180. Møller, Anders Monrad / Hansen, Steffen Stumman: „Úr Stubbekøbing til Toftanesar.“ Mondul 3/1984, S. 27-31.Tórshavn. Nordahl, Else: Reykjavík from the Archaeological Point of View. Societas Archaeologica Up- saliensis. Uppsala 1988. Oswald,Adrian: Clay Pipes for the Archaeologist. British Archaeological Reports 14. Oxford 1975. — , Pipes from Kópavogur, Iceland. Í: Guðrún Sveinbjarnardóttir: Rannsókn á Kópa- vogsþingstað. Kópavogskaupstaður 1986, bls. 141-142. Ólafur Davíðsson: Tóbaksnautn á Íslandi að fornu. Eimreiðin IV. Kaupmannahöfn 1898, bls. 124-135. Páll Vídalín / Jón Eiríksson: Um viðreisn Íslands. Deo, Regi, Patriae. Reykjavík 1985. Seeliger, Matthias: Pfeifenmacher und Tonpfeifen zwischen Weser und Harzvorland. Geschichte der Handwerker und ihrer Erzeugnisse. (Beiträge zur Volkskunde in Niedersachsen, Bd. 6; Schriftenreihe der Volkskundlichen Kommission für Niedersachsen e.V., Bd. 7). Göttingen 1993. Skre, Dagfinn: Krittpiper. Fra Christianias bygrunn.Arkeologiske utgravninger i Revierstredet 5- 7, Oslo. Riksantikvarens Skrifter Nr. 4. Øvre Ervik, bls. 155-171. Åkerhagen,Arne: Kritpipor. Stockholm 1985. Zusammenfassung Die Sitte des Tabaksrauchens mit Hilfe tönerner Tabakspfeifen, die sich seit der Wende vom 16. zum 17. Jahrhundert in Europa verbreitet hatte, gelangte zu Beginn des 17. Jahrhunderts auch nach Island. Die älteste isländische Schriftquelle, die den Genuss von Tabak erwähnt, ist die Reisebeschreibung von Jón Ólafsson, genannt „Indíafari“, der „Indienfahrer“. Darin beschreibt der Seemann, wie er im Jahr 1615 an Bord eines eng- lischen Schiffes erstmals mit Tabak in Kontakt kam. Ab dem zweiten Drittel des 17. Jahrhunderts mehren sich die schriftlichen Hinweise zum Tabakkonsum in Island, unter anderem aus dem Bischofssitz Skálholt. Neben diesen Quellen gibt es einige archäolog- ische Funde von Tonpfeifenfragmenten aus Viðey, Skálholt und Skeggjastaðir, die eben- falls in die erste Hälfte des 17. Jahrhunderts datiert werden können. Da Tonpfeifen in Is- land nicht hergestellt wurden, mussten sie importiert werden. Die gefundenen Beispiele stammen überwiegend aus Holland, wo Pfeifenbäcker in Gouda die wichtigsten europ- äischen Manufakturen betrieben. Der auch in Island ansteigende Tabakkonsum führte dazu, dass man sich hier auch der Tabakzucht widmeten. Dies belegen botanische Ex- perimente von Magnús Ketilsson, der 1779 berichtet, dass es ihm gelungen war, Tabak erfolgreich anzubauen.Auch Landvogt Skúli Magnússon hatte sich solchen Versuchen ge- widmet und Tabaksamen aus Dänemark importiert, die er vermutlich in seinem Sitz in Viðey im dortigen Garten pflanzte. Tonpfeifen sind für die Neuzeit-Archäologie von großer Bedeutung, da sie dank ihrer Formen,Verzierungen und Inschriften sehr gut zu datieren sind. Bei den umfangreichen Ausgrabungen in der ehemaligen Wollfabrik in Reykjavík, Aðalstræti 14-18, die (mit TÓBAK OG TÓBAKSPÍPUR Á ÍSLANDI Á 18. ÖLD 149
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.