Framkvæmdafréttir Vegagerðarinnar - 28.08.2006, Blaðsíða 6

6
Það má því í stuttu máli segja að stefnugreind vegamót
stytti aksturstíma og minnki aksturskostnað en hringtorg auki
öryggi og falli betur að umhverfinu. Hér er því valið annars
vegar á milli kostnaðar og hins vegar öryggis og umhverfis.
Þær þjóðir sem ég þekki til hafa valið öryggið fremur en að
minnka kostnað og því valið hringtorg fremur sem lausn.
Ég hef ekið mikið á þjóðvegum á Spáni og í Portúgal og séð
mörg hringtorg í byggingu en mjög fá stefnugreind vegamót.
Það sama á við á umferðarmeiri vegum í þéttbýli þar sem ekki
eru gatnamót með umferðarljósum. Svipaða þróun hef ég séð í
öðrum löndum í Evrópu þar sem ég hef ekið. Á Spáni er ekki
heimilt að byggja stefnugreind vegamót á þjóðvegum sem
eru í umsjón vegagerðarinnar (25.000 km) þar sem umferð
aðalvegar er meiri en 5.000 bílar á dag.
Þá er rétt að spyrja hvort hringtorg á þjóðvegum hér á landi
henti okkar markmiðum um greiða og örugga umferð sem er
eitt af markmiðum Vegagerðarinnar. Áður en reynt verður að
svara þeirri spurningu þá er rétt að skoða vegakerfið okkar
nánar. Umferð hér á landi er yfirleitt lítil nema á helstu þjóð­
vegum á Suðvesturlandi og út frá stærstu þéttbýlunum. Vegir
eru yfirleitt mjóir og gatnamót flest óstefnugreind T­ vegamót.
Á þjóðvegunum er urmull tenginga inn á tún og engi ásamt
vegamótum við opinbera vegi. Umferðarhraði á vegunum er
mjög mikill borið saman við umferðarhraða hjá öðrum þjóð­
um á sambærilegum vegum.2)
Flestir vegirnir sem eru með klæðingu og yfirborðsmerking­
ar slitna fljótt, sérstaklega á vegamótunum. Þess vegna eru
yfirborðsmerkingar á þeim oft ógreinanlegar og oft er möl
inni á þeim sem getur lengt hemlunarvegalengd verulega.
Þó vegamót verði merkt sérstaklega með lægri hraða þá
munu vegfarendur ekki virða það sé tekið mið af því hvernig
ökumenn hegða sér sbr. Reykjanesbraut og Vesturlandsveg á
Kjalarnesi þar sem umferðarhraði er tekinn niður í 70 km á
vegamótum. Hér er því spurningin sú hvernig best er hægt að
ná markmiðinu um greiða og örugga umferð.
Hvað varðar umferðaröryggi eru hringtorgin miklu örugg­
ari en stefnugreind vegamót. Greið umferð hefur ekki verið
skilgreind og líta má á hana út frá mismunandi sjónarmiðum.
Greið umferð er ekki það sama og hröð umferð.
Greið umferð er umferð sem tekur tillit til aðstæðna. Þess
vegna þarf ekki að líta á lækkun á umferðarhraða á vegamót­
um sem töf á umferð heldur nauðsynlega aðgerð sé ætlað að
ná markmiðinu um umferðaröryggi. Þegar ekið er í gegnum
þéttbýli er ekki litið á lækkun á umferðarhraða sem töf á
umferð heldur nauðsynlega aðgerð til að bæta umferðar­
öryggi. Hvers vegna ekki einnig á vegamótum í dreifbýli
þar sem sömu aðstæður eru og tilgangurinn sá sami að bæta
umferðaröryggið?
Mislæg vegamót Hringvegar (1) og Þrengslavegar (39).
Stefnugreind vegamót Hringvegar (1)
og Hafravatnsvegar (431).
Stefnugreind vegamót Hringvegar (1)
og Biskupstungnabrautar (35).
Hringvegur (1). Hámarkshraði er lækkaður úr 90 km/klst. í
70 km/klst. þar sem leiðin liggur framhjá þéttbýli á Kjalarnesi
og um stefnugreind vegamót.