Skírnir - 01.01.1962, Page 179
Skirnir
Þjóðhátíðarljóð Matthiasar Jochumssonar
171
Ég andaði himinsins helgasta blæ,
og minn hugur svalg voðalegt þor,
og öll hjarta míns dulin og deyjandi fræ
urðu dýrðleg, sem ljómandi vor.
En mín sál var þó kyrr, því að kraftanna flug
eins og kyrrasta jafnvægi stóð,
og mér söng einhver fylling í svellandi hug,
eins og samhljóma gullhörpuljóð.
Eins og heilög Guðs Ritning lá hauður og sær,
allt var himnesku gullletri skráð,
meðan dagstjarnan kvaddi svo dásemdarskær
eins og deyjandi Guðssonar náð.
Og hér lýkur þjóðhátíðarljóðum Matthíasar Jochumssonar.
5. Yfirlitsorð.
Ég var þjóðhátíðarsumarið oftast svo til skaps sem mér
fyndist fátt um allt, liti á allt og sjálfa kóngsdýrðina
smáum augum, enda hafði mig hvergi fram og fór ein-
förum, þegar ég mátti; helzt undi ég samveru við Stein-
grím, sem að eðlishvöt gjörði spaug að flestu og fann
hégóma hátt og lágt í öllu.1)
Þannig lýsir Matthías hugarfari sínu löngu síðar. Og þó
hefur þetta ár að ýmsu leyti verið umhrotasamt fyrir skáld-
ið. Eins og drepið er á hér að framan, er séra Matthías Joch-
umsson afkastamesta skáld þjóðhátíðarinnar 1874. Hér hafa
verið rakin sextán kvæði eftir hann, auk þýðingar á einu er-
lendu kvæði. Svo sem eðlilegt er, eru Ijóð hans mjög mis-
jöfn að efni og gæðum. Mér telst svo til, að níu af kvæðun-
um séu beinlínis ort eftir pöntun, en í hæsta lagi sjö af eigin
hvöt. öll minniskvæðin nema eitt (Minni Ingólfs) munu
vera ort eftir pöntun, og gjalda þau þess mjög, ekki sízt þegar
þess er gætt, hve skamman tíma hann hafði til stefnu, auk
Sögukaflar, 256. bls.