Þjóðmál - 01.12.2006, Page 61

Þjóðmál VETUR 2006 59
ekki.í.bakaríi.og.fer.annað.hvort.í.ruslið.eða.
á.skrifstofu.frambjóðanda?
Þótt. eftirlitið. með. lögunum. verði. bæði.
flókið. og. dýrt. er. auðvitað. engin. leið. að.
fylgjast. með. atriðum. á. borð. við. þessi .. En.
þótt. verulegar. skorður. verði. settar. við.
hefðbundinni.aðstoð.fyrirtækja.við.flokka.og.
frambjóðendur.mun.ein. tegund. fyrirtækja.
geta. aðstoðað. frambjóðendur. að. vild ..Það.
eru.að.sjálfsögðu.fjölmiðlar ..Í.prófkjöri.eða.
aðdraganda. þess. er. áberandi. viðtal. í. fjöl-
miðli.miklu.meira.virði.en.hundraðþúsund-
kall.frá.einhverju.fyrirtæki ..Með.takmörkun-
um.á.hefðbundnum.styrkjum.fyrirtækja.er.
verið.að.auka.áhrif.fjölmiðla.á.því.hverjir.fá.
kynningu.og.hverjir.ekki ..Það.er.ískyggileg.
þróun .
Ýmis.hagsmunasamtök,.ekki.síst.þau.sem.
ráða. yfir. skyldugreiðslum. frá. almenningi.
eins.og.verkalýðsfélög.og.Samtök.iðnaðarins,.
munu. fá. aukið. vægi. í. umræðunni .. Þegar.
frambjóðandi.í.prófkjöri.verður.búinn.með.
eyðslukvótann.sinn.er.gott.að.eiga.aðgang.
að. hagsmunasamtökum. sem. geta. efnt. til.
ráðstefnu.þar.sem.frambjóðandinn.er.meðal.
frummælenda ..Ráðstefnan.er.að.sjálfsögðu.
mjög. vel. auglýst.með. stórum.myndum.af.
frummælendum ..Það.er.jafnvel.hugsanlegt.
að. efni. ráðstefnunnar. snúist. um. eitt. af.
helstu. baráttumálum. frambjóðandans. og.
hann.sé.sendur.í.fjölmiðla.til.að.kynna.efni.
hennar .. Er. þessi. frambjóðandi. líklegur. til.
að. greiða. atkvæði. gegn. ríkisstyrkjum. til.
hagsmunasamtakanna. eftir. að. hafa. fengið.
slíka.kynningu.á.kostnað.þeirra?
Frumvarpið. gerir. ráð. fyrir. að. fyrirtæki.
megi. styrkja. frambjóðendur. og. flokka.
um.ákveðna.hámarksupphæð.á. ári ..Flestir.
frambjóðendur.í.prófkjörum.ljúka.fjáröflun.
á. vikunum. og. mánuðunum. í. kringum.
prófkjörin .. Verði. frumvarpið. að. lögum.
blasir. hins. vegar. við. að. frambjóðendur.
munu.í.auknum.mæli.stunda.fjáröflun.allt.
kjörtímabilið,. þ .e .. fylla. árskvótann. sinn ..
Fjáröflun. til. prófkjörsbaráttu. verður. við-
varandi.verkefni.stjórnmálamanna.á.meðan.
þeir. sinna. löggjafarstörfum. og. úthluta.
lóðum.í.sveitarstjórnum .
Yfirlýstur. tilgangur. frumvarpsins. um.fjármögnun. stjórnmálastarfsemi. er.
að. „draga. úr. hættu. á. hagsmunaárekstrum.
og. tryggja.gagnsæi. í.fjármálum“ .. Í. skýrslu.
nefndarinnar. kemur. fram. að. auk. Íslands.
búi. hvorki. Sviss. né. Lúxemborg. við. reglur.
af. þessu. tagi .. Ekkert. liggur. fyrir. um. að.
hagsmunaárekstrar. séu. tíðari. í. þessum.
þremur. ríkjum. en. öðrum. Evrópuríkjum.
Og.fátt.bendir.til.að.lögin.hafi.hin.yfirlýstu.
áhrif ..Reynsla.annnarra.þjóða.af.reglum.sem.
þessum. er. ekki. sú. að. tortryggni. minnki ..
Þvert.á.móti.halda.menn.áfram.að.deila.um.
hvernig. reglurnar. eigi. að. vera. og. ásakanir.
ganga. á. víxl. um. að. farið. sé. í. kringum.
þær .. Í. Bandaríkjunum. var. lögum. í. þessa.
veru. (kennd. við. McCain-Feingold). breytt.
fyrir. nokkrum. árum. en. deilur. blossuðu.
upp,. nær. samstundis. eftir. að. lögin. tóku.
gildi,. um. að. menn. hefðu. fundið. leiðir.
framhjá.þeim ..Lögunum.var.meðal.annars.
ætlað. að. minnka. framlög. auðmanna. til.
stjórnmálabaráttunnar. en. auðmennirnir.
hafa. bara. stofnað. eða. styrkt. félög. utan.
flokkanna. sem. kyrja. sama. sönginn. og.
flokkarnir. sjálfir.eða.beita. sér.gegn.öðrum.
flokkum .
Hér. skal. því. spáð. að. fljótlega. eftir. að.
lögin. taka.gildi.hér. á. landi.muni. íslenskir.
jafnaðarmenn. fara. að. dæmi. félaga. sinna. í.
Þýskalandi.og.víðar.í.Evrópu.og.stofna.félög.
til. hliðar. við. Samfylkinguna. sem.hafi.þau.
yfirlýstu.markmið.að.vinna.að.„rannsóknum.
og.fræðslu“.eða.annað.í.þeim.dúr ..Félögin.
verða.jafnvel.gerð.að.sjálfseignarstofnunum.
svo. fyrirtæki. sem. styrkja. þau. geti. dregið.
framlagið. frá. tekjuskattsstofni .. Starfsemi.
þessara.félaga.mun.svo.taka.mikinn.kipp.á.
fjögurra.ára.fresti .
4-rett-2006.indd 59 12/8/06 1:40:44 AM