Þjóðmál - 01.03.2007, Side 78

76 Þjóðmál VOR 2007
A lþýðublaðinu.veitti.annars.ekki.af.fjár-hagsaðstoð,. bæði. vegna. uppsafnaðra.
skulda. og. væntanlegra. prentvélakaupa ..
Ólafur.hafði. snúið. fé-. og.prentvélalaus.úr.
ferð. til. Bretlands. og. Danmerkur. þá. um.
vorið,.en. taldi.þó,.eftir.viðræður.við.hlut-
aðeigandi. aðila,. að. „fást. mundi. 15 .000.
kr ..lán.í.Kaupmannahöfn.með.vissum.skil-
yrðum“ .28. Á. sambandsstjórnarfundi. A .S .Í ..
var.síðan.ályktað.að.fela.frú.Önnu.Friðriks-
son,. sem.var.þá. á. leiðinni. til.Danmerkur,.
að.ganga.eftir.því,.að.lán.þetta.yrði.veitt.og.
fékk.hún.skriflegt.umboð.sambandsins,.og.
ábyrgðarskjal. til. tryggingar. 15 .000. króna.
lántöku .29
Fjáröflunarferð.frú.Önnu.til.Danmerkur.
bar.hins.vegar.lítinn.árangur ..Arbejdernes.
Landsbank.neitaði. lánveitingu,.þrátt. fyrir.
ábyrgðarskjalið,.og.krafðist.þess.að.Alþýðu-
flokkurinn. legði. sjálfur. eitthvað. fram.
til. kaupa. á. þeim. prentvélum,. sem. lánið.
ætti.að.nota.til ..Anna.þurfti.því.að.leita.á.
önnur.mið.og.sigldi.að.lokum.til.Noregs,.
með. viðkomu. á. Komintern-skrifstofunni.
í. Stokkhólmi .. Ström. og. félagar. hans. þar.
reyndust.mjög.vingjarnlegir.og.gaukuðu.að.
Önnu.3 .000.sænskum.krónum.og.bjuggust.
frekar. við. að. geta. sent.meira. fé. eftir. 2–3.
mánuði,.til.að.fjármagna.kosningabaráttu.
Alþýðuflokksins.í. janúar ..Anna.hélt.síðan.
áfram. til. Noregs .. Frá. Kristjaníu. skrifaði.
hún. Jóni. Baldvinssyni. og. sagðist. vera.
nýkomin.af. fundi.með.Kyrre.Grepp,. for-
manni. Verkamannaflokksins. og. leiðtoga.
kommúnista,.þar.sem.hún.hefði.munnlega.
óskað.eftir.15 .000.króna.árlegum.styrk,.til.
næstu. tveggja. ára,. vopnuð. meðmælabréfi.
frá. Ström .. Grepp. nefndi,. að. norski.
flokkurinn. væri. að. klofna,. og. því. gæti.
hann.ekki.gefið.svar.strax ..Hann.hét.því.að.
skoða. málin. að. nokkrum. vikum. liðnum,.
en. gaf. í. skyn,. að. svo. hár. styrkur. myndi.
ábyggilega. ekki. fást,. og. benti. henni. á. að.
snúa. sér. til. Skandinaviske. Internationale,.
sambands. kommúnistaflokka. á. Norður-
löndum ..
Anna.Friðriksson.sneri.nú.aftur.til.Dan-
merkur.og.hélt.á.fund.við.Arbejdernes.Lands-
bank,.þar. eð.hún.hefði.nú.3 .000. sænskar.
krónur. (4 .200. danskar. krónur). frá. Ström.
og.gæti.lagt.þær.fram.til.prentvélakaupanna,.
eins. og. krafist. hafði. verið. á. fyrri. fundi.
hennar. með. bankamönnum. öreiganna ..
En. nú. kom. hún. að. lokuðum. dyrum ..
Stjórnendur. bankans. vildu. nú. hvorki.
hafa. neitt. með. Hr .. Friðriksson. né. Hr ..
Ström.að.gera .30.Ólafur.mun.hafa.rætt.við.
einhverja. ráðamenn. í. bankanum,. þegar.
hann. var. í. Danmörku. sumarið. 1920. og.
taldi,. að. bankinn. væri. tilbúinn. að. lána.
Alþýðusambandi. Íslands. nauðsynlegt. fé,.
með.vissum.skilyrðum.þó ..En.síðari.hluta.
ársins. 1920. hafði. bankastjórn. danska.
alþýðubankans. ekki. lengur. áhuga. á. sam-
starfi. við. Íslendinga,. nú. þegar. Komintern.
var. komið. í. spilið .. Engu. að. síður. fór. það.
svo,.að.Alþýðusamband.Íslands,.c/o.Ólafur.
Friðriksson,. keypti. litla. handpressuvél. og.
ýmislegt.fleira.af.fyrirtækinu.L ..Bie.í.Dan-
mörku. og. greiddi. samtals. inná. kaupin.
2 .500. danskar. krónur,. eða. um. það. bil.
1 .700. sænskar. krónur .. Afganginn. skyldi.
síðan. greiða.með. víxli,. eða. gefa. út. dreng-
skaparheit. fyrir. greiðslu. eigi. síðar. en. 10 ..
apríl.1921,.með.sjálfskuldarábyrgð.þriggja.
aðila .31. Anna. hélt. svo. heim. með. 1 .300.
sænskar.krónur.í.farteskinu.en.ekki.er.vitað.
til.hvers.þeir.fjármunir.runnu .
Samtals.virðast.íslenskir.sósíalistar,.haustið.
1920,.hafa.fengið.14 .200.krónur.í.styrk.frá.
skrifstofu. Kominterns. í. Stokkhólmi,. þar.
af. 10 .000. (á. núvirði). samkvæmt. ákvörðun.
hinna.háu.herra.í.Moskvu ..
Rússagullið.barst.þó.í.fleiri.vasa.en.þann,.sem. fjármagna. skyldi. útgáfustarfsemi.
íslenskra. sósíalista. úr .. Á. leið. sinni. til.
Moskvu..höfðu.stúdentarnir.tveir,.Hendrik.
1-2007.indd 76 3/9/07 2:44:20 PM