Skólavarðan - 01.10.2007, Blaðsíða 8

8
FORELDRASAMSTAR
SKÓLAVARÐAN 7.TBL. 7. ÁRG. 2007
Í nýlegu tölublaði neatoday, tímariti
bandarísku kennarasamtakanna (NEA),
er sjónum beint að foreldrasamstarfi.
Bent er á að góð leið til að fá foreldra
til aukins samstarfs sé í gegnum
aðra foreldra, símtal frá foreldri til
foreldris skilar oft meiri árangri en
miði í skólatösku eða tölvupóstur. Þá
er sagt frá atvinnurekandanum og
hugsjónakonunni Eileen Kugler sem er
höfundur bókarinnar Debunking the
middle-class myth: Why diverse schools
are good for all kids.
Eileen Kugler á þrjú börn sem öll
gengu í Annandale unglingaskólann en
nemendur hans eru frá 85 löndum og tala
40 tungumál. Hún hefur meðal annars
þróað verkefni sem gengur út á að ná
til og breyta viðhorfum ungra foreldra,
fjölmiðla, fasteignasala og félagasamtaka
til fjölmenningarlegra hverfa og skóla í
slíkum hverfum. Verkefnið var árangurs-
ríkt og vakti mikla athygli á jákvæðum
hliðum þess að vera nemandi og foreldri
í fjölmenningarlegum skóla. Nýverið
hrinti Eileen af stokkunum sérstöku
leiðtogaverkefni fyrir foreldra úr hópi
innflytjenda í Annandale skólanum.
Það samanstendur af vinnusmiðjum og
námskeiðum þar sem foreldrar kynnast
innbyrðis og læra að hjálpa börnum
sínum að rata í bandaríska skólakerfinu.
Í vinnusmiðjum ræða foreldrar um skóla-
kerfið í heimalandi sínu og bera það
saman við hið bandaríska ásamt því að
ræða um leiðir til að hvetja börn sín áfram
í námi og aðstoða þau við heimanám. Þeir
fá leiðbeiningar um hvernig þeir geti haft
samband við skólann, rætt við kennara
og hjálpað börnum sínum að gera
áætlanir um framtíðina. Skólabókasafnið
og starfsráðgjafarmiðstöð skólans
(career center) eru heimsótt og og
gestafyrirlesarar koma frá háskólum í
nágrenninu og víðar að. Kugler mælir með
því að tvítyngdir foreldrar séu virkjaðir
til aðstoðar í verkefnum af þessum toga.
Jeaneth Lazima frá Guatemala er ein
þeirra sem tóku þátt í verkefninu og segist
ekki verða jafn óróleg út af dóttur sinni
og fyrr, s.s. þegar hún kemur heim með
slæmar einkunnir. Nú kann hún að tala við
kennarana og vinna með þeim að því að
styðja barnið. Hún segist líka hafa öðlast
skilning á mikilvægi þess að dóttirin taki
þátt í tómstundastarfi eftir skóla og velji
fjölbreytta áfanga til að búa sig undir
framhaldsskóla.
Svo eru það fyrirmyndarforeldrarnir,
þessir sem alla kennara dreymir um. Í
blaðinu er sagt frá Kim Wilson sem
er alltaf til taks, mætir á fundi, bakar,
hjálpar krökkunum daglega með heima–
nám og býr þau snyrtileg, útsofin og vel
nestuð í skólann. Svona foreldrar eru
auðvitað fáséðir á Íslandi. En Kim er ekki
nógu ánægð. Hana langar nefnilega til
að taka meiri þátt en að hella í glösin á
foreldrafundum en veit ekki hvernig
hún á að snúa sér í því. Hún vill ekki
ganga of langt og eiga á hættu að stuða
kennarana. Í bókinni Beyond the bake
sale: The essential guide to family/school
partnerships er hvatt til þess að skólar og
foreldrasamtök hugsi foreldrasamstarf
upp á nýtt. Hætti að leggja áherslu á
samstarf á borð við það sem Wilson tekur
þátt í og hugi þess í stað að samvinnu um
að virkja foreldra meira í námi barnanna.
Til þess þurfa kennarar að skilgreina hvað
þeir vilja fá frá foreldrum strax í upphafi
og vera reiðubúnir að kenna foreldrum
hvernig þeir eigi að bera sig að. Í stað þess
að hafa hefðbundin bekkjarkvöld megi til
dæmis hafa vísinda- eða stærðfræðikvöld
þar sem foreldrar og börn vinna saman í
vinnusmiðju.
Með smágrúski fann undirrituð
myndbandsupptöku af málstofu þar sem
fjallað er um bókina. Meðal þess sem
fjallað er um í bókinni og komið inn á í
fyrirlestrinum er hvernig foreldrar og
kennarar geta byggt upp gagnkvæmt
traust í stað tortryggni, hvernig þeir geti
stutt hver annan með góðum hugmyndum
sem ýta undir nám og hvernig kennarar
geta unnið með fjölskyldum sem hafa
gildi og menningu sem er ólík þeirra
eigin. Anne Henderson, einn höfundur
bókarinnar, segir rannsóknir sýna að
gott foreldrasamstarf bæti ekki bara
námsárangur nemenda heldur skólastarfið
í heild og, í enn víðara samhengi,
menntunarstig samfélagsins. Hún nefnir
fjórar gerðir skóla sem hún kallar Fortress
school, Come-if-we-call-school, Open-
door school og loks Partnership school.
Annar höfundur, Karen Mapp, segir það
goðsögn að erfitt sé að ná til foreldra.
„Ég er tómstundagarðyrkjumaður,“ sagði
Mapp, „og mér var sagt að ef ég notaði
áburð fengi ég ánamaðka. En það gerðist
ekki. Þegar ég fór að lesa mér til komst ég
að því að ég þurfti að nota fleiri tegundir
af áburði og halda moldinni rakri. Ég
kenndi hins vegar ánamöðkunum um að
mæta ekki á staðinn! Það sama gerum við
gagnvart foreldrum. Við höldum fund,
foreldrar mæta ekki og við kennum þeim
um.“ Myndbandsslóðin er forum.wgbh.
org/wgbh/forum.php?lecture_id=3508
Hérlendis er foreldrasamstarf talsvert
til umræðu en betur má ef duga skal.
Er t.d. samstarf milli skólastiga um
áhrifaríkt foreldrasamstarf? Hvernig
foreldrasamstarfi gefur fólk hæstu ein-
kunn (kennarar, foreldrar, nemendur)?
Ýtir aukin skráning undir áhrifaríkt
foreldrasamstarf eða dregur hún e.t.v. úr
því? Náum við til allra foreldra (algengt
er t.d. að fólk sem er nýflutt til landsins
hafi ekki tölvu og netfang)? Viðurkennir
menntakerfið mikilvægi foreldrasamstarfs
og fá kennarar tíma til að þróa það og
sinna því? Með áhrifaríku foreldrasam-
starfi er átt við samstarf sem ýtir undir
vellíðan, þroska og framfarir nemanda,
traust milli heimilis og skóla og ánægju
foreldra og skóla með hver annan. Þetta
eru mikilvægar spurningar sem við þurfum
að leita svara við.
keg
Nýjar leiðir í foreldrasamstarfi
Svo er líka mikilvægt að skemmta sér saman. Þessi mynd var tekin á
sérlega skemmtilegu bekkjarkvöldi í Austurbæjarskóla haustið 2005.
Lj
ó
sm
y
n
d
:
k
e
g