Þjóðmál - 01.12.2011, Síða 38

Þjóðmál VETUR 2011 37
lögfræðingur í raun að segja: Við, lög-
fræðingarnir, getum leyst þetta mál . Þið getið
treyst okkur til að skapa Evrópusambandinu
nýtt lögmæti með því að skipta því í tvennt .
Þið þurfið bara að ákveða hvernig þið viljið
haga skiptingunni . Af klókindum segir
hann að unnt sé að haga málum þannig
að koma á fót „tíma bundnum“ kjarna —
öðrum ríkjum verður með öðrum orðum
ekki bannað að ganga til liðs við hann . Hitt
er óhugsandi að slakað verði á miðstjórn
innan ESB eða dregið úr yfirríkjavaldi,
hafi einu sinni tekist að fá ríkisstjórnir og
þjóðþing til að samþykkja það .
Hreinskilni um Ísland
Jean-Claude Piris er tengdur Íslandi . Hann var hér á landi fyrr á þessu ári og þá tók
Klemens Ólafur Þrastarson, blaðamaður á
Fréttablaðinu, við hann viðtal sem birtist
29 . janúar 2011 . Þar sagði meðal annars:
Klemens Ólafur: Þannig að þetta er ekki góð ur
tími til að sækja um [aðild fyrir Ísland]?
Piris: Svona er þetta . Ef þið hefðuð sótt um
fyrir nokkrum árum hefði þetta verið auðvelt .
En núna þurfið þið að taka tillit til þess að
það þarf að sannfæra fólk um að hleypa ykkur
inn .
Klemens Ólafur: Það hefur heyrst að þar
sem ESB sé veikt fyrir sem stendur vegna
efnahagskreppunnar kæmi það illa út fyrir
það ef aðild væri hafnað af Íslendingum . Mér
heyrist ekki að þú takir undir þetta?
Piris: Það er kannski eitthvað til í því að
ESB sé veikt núna en heldurðu að með Íslandi
yrði það sterkara? [Hlær] . ESB er ekki að
sækja um aðild að Íslandi heldur öfugt . Nei,
ég er ekki svo viss um að þetta sé rétt kenning .
Höfnun væri kannski hnekkir fyrir ESB, ef
Ísland nálgaðist sambandið hlaðið kostum og
gjöfum sem myndu bæta sambandið, en hvað
eruð þið að bjóða, hvað takið þið með ykkur
í ESB?
Ef maður er hlutlaus og raunsær þá breytir
það ekki miklu fyrir ESB að Ísland gangi inn .
Nema hvað að ákvarðanataka í mikilvægustu
málunum verður þyngri í vöfum, því einu
atkvæði með neitunarvaldi verður bætt við og
enn einu tungumáli til að þýða öll skjölin á og
svo framvegis . Það er ekki beint guðsgjöf . Þið
hafið reyndar eitt að bjóða og það er fiskurinn .
Og samningaviðræðurnar verða mjög erfiðar
því þið munið ekki vilja gefa neitt eftir af
honum, eða eins lítið og hægt er . Þannig að
það er einn hlutur og um hann má ekki semja .
Afstaða Íslands er sú að semja um hvað ESB
hefur að gefa Íslandi . Þetta er skiljanlegt, en
ekki halda að ESB sé hrætt við að Ísland hafni
ESB því ESB er ekki að biðja um Ísland .
Þetta var afstaða Piris til umsóknar Íslands
í janúar 2011 . Miðað við grein hans í The
Financial Times í nóvember 2011 má ætla að
hann telji Ísland með sínar sérkröfur eiga enn
minna erindi inn í ESB á þessari stundu .
Hið einkennilega er að málsvarar aðildar
Íslands að ESB, þeir sem hæst tala um
nauðsyn upplýstrar umræðu, vilja helst
ekkert af þeim vanda innan ESB vita sem
hér hefur verið lýst . Hann snertir þó sjálfan
kjarna samstarfsins og hvort Evrópu-
sambandið heldur áfram á barmi upplausn -
ar eða tekur sér tak og gjörbreytist .
Í því fólst mikið dómgreindarleysi sumar-
ið 2009 að sækja um aðild að ESB með
þeim aðferðum sem það var gert . Að haldið
sé áfram viðræðum við ESB núna eins
og ekkert hafi í skorist og frekar beri að
flýta þeim en seinka er aðeins í anda þess
dómgreindarbrests . Það er mál að linni og
Íslendingar gefi sér tóm til að endur meta
stöðu sína og taka síðan upp þráð inn að
nýju ef þeir kjósa gagnvart nýju Evrópu-
sambandi .