Þjóðmál - 01.03.2015, Blaðsíða 83
82 ÞJÓÐMÁL VOR 2015
tekið. algerlega. rangan. pól. í. hæðina,. því.
að.málum.er. þveröfugt. farið ..Orkusala. til.
stóriðju.borgar.á.tiltölulega.skömmum.tíma.
upp. helztu. virkjanirnar,. og. almenningur.
nýtur.þess.vegna.góðs.af.lægsta.orkuverði.í.
Evrópu,.og.þótt.víðar.væri.leitað ..
Vænlegra. en. að. kljúfa. starfsemi. Lands-
virkj.unar.er.þó.að.veita.lífeyrissjóðum.lands-
ins.forkaupsrétt.á.allt.að.50%.af.núverandi.
Landsvirkjun.á.t .d ..5.ára.tímabili ..Þar.með.
myndu.þeir.öðlast.örugga.15%.ávöxtun.á.
á. að. gizka. 250. milljörðum. kr .. Þeir. þurfa.
árlega.að.fjárfesta.um.100.milljarða.kr ..og.
arðsemi. eigin. fjár. Landsvirkjunar. hefur.
numið. um. 15%. undanfarin. 10. ár .. Með.
nýju.blóði.mundi.Landsvirkjun.spara. lán-
tökukostnað.og.væntanlega.fá.jarð.bundn.ari.
og. viðskiptavænni. stjórn. en.Alþingi. hefur.
staðið.að.skipun.á ..
Landsvirkjun. fer. með. vatnsréttindin. í.
Þjórsá ..Nú.bíða.þrjár.virkjanir.í.neðri.hluta.
hennar.umhverfismetnar.og.verkhannaðar,.
og. þessar. þrjár. virkjanir. hafa. verið. teknar.
inn. á. staðfest. aðalskipulag. viðkomandi.
sveitar.félaga ..
Það.er.nauðsynlegt.fyrir.Landsvirkjun.að.
fá.nú.þegar. leyfi. til.að.hefja. framkvæmdir.
við.efstu.virkjunina,.Hvammsvirkjun.–.93.
MW. –. 719. GWh/a,. 8). vegna. orkusölu. til.
fyrsta. kísilmálmversins. á. landinu. í. eigu.
United. Silicon. í. Helguvík,. ef. ekki. á. að.
verða.orkuskortur.í.landinu ..Algert.óráð.er.
að.tengja.nýja.stórnotendur.við.stofnkerfið.
án. nýrrar. virkjunar .. Nú. hillir. undir. nýja.
suð.vestur-línu. Landsnets. frá. Hafnarfirði.
til.Fitja,. svo. að.þessi. orkuflutningur. verði.
mögulegur ..
Til. greina. kemur. einnig,. vegna. stærðar.
Landsvirkjunar,. að. stofna. dótturfélag.
henn.ar. um. virkjanirnar. þrjár. í. Neðri-
Þjórsá.með.dreifðu.eignarhaldi,.þar.sem.við.
sögu.koma.Landsvirkjun.sjálf,.viðkomandi.
sveitar.félög. á. Suðurlandi,. lífeyrissjóðir. og.
almenn.ingur .. Þetta. mundi. auka. örlítið.
fjölbreytni. orku.markaðarins. á. Íslandi. og.
dreifa.arðinum.betur ..
Orka. náttúrunnar. (ON),. orku.vinnslu-
hluti. Orkuveitu. Reykjavíkur. (OR),. ræður.
17%.raforkumarkaðarins ..OR.skuldsetti.sig.
um.of.miðað.við.tekjustreymi.og.rekstr.ar-
kostnað. í. tíð. R-listans. sáluga. í. Reykja.vík,.
svo.að.við.greiðsluþroti.lá.í.fjár.mála.krepp-
unni,.sem.reið.yfir.heiminn.árið.2008 ..Eig-
endur. eru. Reykjavíkurborg,. Akra.nes.kaup-
staður.og.Borgarbyggð,.og.hafa.þeir.endur-
skipulagt.reksturinn,.svo.að.fjár.hags.staðan.
stendur. til.mikilla.bóta ..Mark.aðs.hlut.deild.
ON.virðist.eðlileg.miðað.við.sam.keppni.á.
markaðinum ..
HS.Orka. er.með.8%.markaðshlutdeild ..
Þetta. er. eina. fyrirtækið. í. einkaeign,. sem.
eitthvað. kveður. að. á. raforkumarkaðinum ..
Eigendur. eru. Magma. Energy. Sweden. AB.
með.67%.og.Jarðvarmi.slhf.með.33% ..Jarð-
varmi.er.í.eigu.14.íslenzkra.lífeyrissjóða ..Út.
frá.samkeppnissjónarmiðum.ætti.markaðs-
hlutdeild. HS. Orku. að. fara. vaxandi .. Ný.
suð.vestur.lína. mun. veita. fyrirtækinu. full-
nægj.andi.markaðsaðgengi.næstu. áratug.ina.
og.jafna.þannig.samkeppnistöðu.fyrir.tæk.is-
ins.við.hin.tvö ..
Til.að.raforkumarkaðurinn.á.Íslandi.geti.
fallið. að. félagslegu markaðshagkerfi. þarf. að.
draga. úr. ríkjandi. samkeppnistöðu. stærsta.
orkuvinnslufyrirtækisins ..
Niðurstaða
Kjósendur.höfnuðu.stefnu.vinstri.flokk-anna. og. asnaspörkum. ríkis.stjórnar.
þeirra. eftirminnilega. í. kosningum. til. Al-
þing.is. í.apríl.2013 ..Borgaralegu. flokkarnir,.
Sjálf.stæðisflokkur. og. Framsóknarflokkur,.
hlutu.þá.traustan.meirihluta.á.Alþingi ..Engu.
að.síður.skortir.nokkuð.á,.að.kjölfesta.borg.-
ara.legra.afla,.Sjálfstæðisflokkurinn,.hafi.náð.
hefð.bundnum.þingstyrk.sínum ..Ástæð.urnar.
má.rekja.til.þess.tilfinningalega.og.fjár.hags-