Ráðunautafundur - 12.02.1978, Blaðsíða 67
161
Margfeldisvægi gildandi dómstiga eru notuö sem vís-
bsnding um hlutfallslegt verömæti eiginleikanna. ðnákvæmt
mat á áðurnefndum stærðum, einkum erfðafylgni og erfgengi
veldur oft á tíðum því að reiknaður kynbótaeinkunnir verka ekki
eins vel og til er ætlast. Slíkt gæti að nokkur átt viö þessa
kynbótaeinkunn, a.m.k. hvet ág ekki til hagnýtrar notkunar á
henni að svo stöddu. Ekki síst þar sem ég hef í býgerð vissar
endurbætur á einkunninni.
Á þeirri forsendu að margfeldisstuðlar gildandi dómstiga
túlki hlutfallslegt verðmæti eiginleikanna, er dómstiginn
nákvæmlega "base" kynbótaeinkunn. Notkun slíkra kynbótaeinkunna
hefur stundum verið ráðlögð, þegar erfðaþættir eru taldir
metnir af ónógu öryggi (Williams, 1962). Einkum ef lítill
mismunur reiknast á arfgengi þeirra, sem reyndar á nokkuð vel
við í þessu tilfellli. Því er e.t.v. tryggast að nota dóm-
stigann áfram til þess að byggja úrvalið á, a.m.k. fyrst um
sinn. Þá má geta þess að samkvæmt útreikningum mínum ætti
"optimal" kynbótaeinkunn að vera í mesta lagi 20% áhrifaríkari
úrvalsgrundvöllur en dómstiginn. Er arfgengi aðaleinkunnar
dómstigans var reiknað sérstaklega fannst gildið h^ z 0,36.
VI. Kynbótagildi.
Kynbótagildi grips ræðst af erfða vísum hans.
Hrossaræktarmaðurinn verður að sætta sig við þá staðreynd, að
hvað varðar flesta hagnýta eiginleika hestsins er kynbótagildið
aldrei þekkt nákvæmlega. Mælingar á svipfari einstaklingsins
sjálfs eða annarra, sem bera að hluta til sömu erfðavísa
(t.d. afkvæmi, foreldrar, systkini), veita einungis mat á
kynbótagildi gripsins, sem hefur á sér ákveðna óvissu. öryggi
matsins stendur að sjálfsögðu í réttu hlutfalli við arfgengi
eiginleikans.
Svo virðist sem hrossaræktarmenn hafi ýmsa háttu á að
áætla kynbótagildi. Þeim er það réttilega ljóst að auk
einstaklingsdóms veita ættingjar og afkvæmi upplýsingar um
kynbótagildi viðkomandi hross. Þekkingu hefur þó stundum
skort til að meta réttilega hvert vægi hver upplýsing