Ráðunautafundur - 15.02.1991, Page 40
-32-
og hlutverk grænfóðurs í fóðrun gripanna getur verið breytilegt. Engu að síður eru sýnd
dæmi á 3. og 4. mynd um afurðir af mjólk og kjöti sem fá má af hektara sem fall af
uppskeru eða mjólkumyt. Þar er miðað við að grænfóðrið fullnægi öllum fóðurþörfum
gripanna.
Aðferðarlýsing
Gert er ráð fyrir að ræktunin fari fram á túni sem tekið er til endurræktunar og að öll tæki
og vélar séu þegar til á búinu. Ræktun vallarfoxgrass til rúlluverkunar er notað sem
valkostur til samanburðar við grænfóðurræktun. Til þess að vallarfoxgras nái sambærilegum
fóðurgæðum og grænfóðrið (>70% meltanleiki þe.) þarf að slá það í síðasta lagi viku eftir
skrið (Guðni Þorvaldsson og Hólmgeir Bjömsson 1990). Þessi sláttutími hefur þá annmarka
í för með sér að ending vallarfoxgrassins skerðist vemlega (Jónatan Hermannsson og
Áslaug Helgadóttir 1991). í góðu ræktunarlandi koma í stað vallarfoxgrass lítið
uppskeraminni innlend grös (Áslaug Helgadóttir 1987) en halda má sömu heygæðum og
áður með því að slá enn fyrr þ.e. um eða fyrir skrið (Jóhannes Sigvaldason 1976, Gunnar
Olafsson 1979, Hólmgeir Bjömsson og Jónatan Hermannson 1983).
í 1. og 2. töflu er áætluð vinnuþörf og kostnaður við grænfóðurræktun til beitar og
rúlluverkunar. I 3. töflu er á sama hátt áætlaður kostnaður og vinna við ræktun og
rúlluverkun vallarfoxgrass þar sem ræktunin er afskrifuð á fimm eða tíu árum. Eins og
fyrr er getið má ætla að innlend grös verði orðin ríkjandi að þessum tíma liðnum og
nýtingin því önnur en í upphafi. Til einföldunar er allur kostnaður við ræktunina lagður
á einn slátt á ári en verðmæti endurvaxtar eru ekki tekin með. Breytilegu kostnaðarliðirnir
í þessum áætlunum eru verð á sáðvöru sem fer eftir tegundavali (sjá 4. töflu) og kostnaður
við bindingu, pökkun, heimkeyrslu og frágang á rúllum sem er háður tegund, uppskeru og
þurrefnisinnihaldi fóðursins. Miðað er við 800 m flutningsvegalengd og að rúllumar séu
fluttar á þrítengi, ein í einu. Rúllunum er ekki staflað.
Upplýsingar um afköst, vinnuþörf, laun og annan kostnað era fengnar frá Grétari
Einarssyni (persónulegar upplýsingar), Gísla Sverrissyni (1990), Gísla Sverrissyni og Pétri
Jónssyni (1990) og Framleiðsluráði landbúnaðarins (1990). Heildarkostnaður á dráttarvél
(800 kr/klst.) miðast við afskriftir og rekstur. Allar tölur eru án virðisaukaskatts.
Við mat á orkugildi og uppskeru tegunda var tekið mið af niðurstöðum Bjarna E.
Guðleifssonar og Matthíasar Eggertssonar (1984) og Gunnars Guðmundssonar (1973) fyrir
grænfóðrið og Guðna Þorvaldssonar og Hólmgeirs Björnssonar (1990) fyrir vallarfoxgrasið
(sjá 5. töflu). Við rúlluverkunina var gert ráð fyrir 15% þurrefnistapi í grænfóðrinu og 8%
í vallarfoxgrasinu (Bjarni Guðmundsson, persónulegar upplýsingar).