Saga - 2007, Síða 191

ræ›u fræ›i manna eigi fyrst og fremst a› vera fljó› leg fleg ar nær væri a›
varpa ljósi á for dóma ís lenskra mennta manna me› flví a› sko›a fla› al fljó› -
lega sam hengi sem fleir hrær› ust e›a hrær ast í.
III.
Láru er mik i› í mun a› end ur hæfa sí› ustu kafl ólsku bisk upana, hreinsa flá
af flví rykti a› fleir hafi ver i› yf ir gangs sam ir sér hags muna segg ir. Hún s‡n -
ir fram á a› fleir heg› u›u sér í sam ræmi vi› lög og regl ur og margt í fram -
göngu fleirra ver› ur au› skil i› og e›li legt ef fólk kynn ir sér kirkju rétt mi› -
alda. Lára er hins veg ar mik ill forma listi og hef ur til hneig ingu til a› sjá
hlut ina í svart-hvítu. Vi› horf Láru er a› fyrst fleir störf u›u inn an ramma
kirkju rétt ar, sem naut vi› ur kenn ing ar í sjálfu sér, flá hafi allt sem bisk up -
arn ir ger›u ver i› rétt mætt og e›li legt. Svo ein falt er líf i› bara ekki. Ma› ur
flarf ekki lengi a› lesa í klerka dómi út nefnd um af Gott skálki bisk upi í mál -
um gegn Jóni Sig munds syni frá 15053 til a› átta sig á flví a› flar er á fer› -
inni ótrú leg ur spar›a tín ing ur. Kær ur um tí und ar hald eru til dæm is afar
smá smugu leg ar og mi› a› vi› gæ›i kirkju legs bók halds á fless um tíma flá
er hrein lega úti lok a› a› kirkj an hafi haft virkt eft ir lit me› flví a› all ir kirkju -
eig end ur inntu slík ar grei›sl ur af hendi. Me› ö›r um or› um flá er ég ekk ert
a› ef ast um a› Jón Sig munds son hafi ver i› brot leg ur vi› kirkju lög, og
senni lega ver i› versti skúrk ur, en a› hann hafi set i› vi› sama bor› og a›rir
í vi› skipt um sín um vi› bisk up er úti lok a›. Lík ind in me› Baugs máli sam -
tím ans eru slá andi. Í bá› um til fell um höf um vi› emb ætt is menn sem nota
flau úr ræ›i sem lög og kerfi bjó›a upp á og í bá› um til fell um höf um vi›
stór bokka sem fara aug ljós lega í taug arn ar á vald höf um. fia› er senni lega
ekki al gengt a› menn geti or› i› stór bokk ar af slíkri stær› argrá›u án fless
a› brjóta ein hver lög, en fla› eru lög brot af flví tagi sem stjórn völd sjá oft í
gegn um fing ur me›, lög brot sem a›r ir stór bokk ar kom ast a› jafn a›i upp
me›. Kjarni máls ins er sá a› í bá› um til fell um hafa stjórn völd val, a› kæra
e›a kæra ekki, og ástæ› urn ar fyr ir flví a› vilja kæra tengj ast ein hverju ö›ru
en flví a› halda uppi lög um og reglu, til dæm is valda bar áttu. S‡n Láru á
líf i› og til ver una ger ir til dæm is a› verk um a› hún myndi eiga erfitt me›
a› sk‡ra hvers vegna all ir bisk upar í Hóla bisk ups dæmi milli Au› un ar
rau›a og Ólafs Rögn valds son ar létu hjá lí›a a› rekast í hálf kirkna mál um og
bann færa hálf kirkna eig end ur fyr ir fla› sem var aug ljós lega og öll um vit an -
lega brot á kirkju lög um — semsé a› halda kirkju eign ir eins og flær væru
einka eign. Eina svar henn ar vi› flví væri a› fless ir bisk upar hef›u all ir sleg -
i› slöku vi›, á me› an vi› hin get um au› veld lega sætt okk ur vi› a› fla› hafi
ver i› Au› un og Ólaf ur sem gengu gegn ríkj andi gild um. fia› voru nefni -
lega alls kon ar hef› ir, vi› mi›, mála mi›l an ir, sta› bundn ar regl ur, for dóm ar
andmæli 191
3 Diplom at ar i um Is land ic um. Ís lenzkt forn bréfa safn I–XVI [hér eft ir D.I.] (Kaup -
manna höfn og Reykja vík 1857–1972), hér D.I. VII, bls. 778–784.
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:33 PM Page 191