Saga - 2007, Side 200

Og meira um ójafn vægi í N‡j um tím um: Fjall a› er um hreins an ir Stalíns
í fless um fjór um lín um: „Á ár un um 1936–38 efndi Stalín til mik illa „hreins -
ana“ gegn raun veru leg um og ímynd u› um and stæ› ing um sín um inn an
flokks og rík is, og her inn var› einnig hart úti. Heild ar fjöldi fórn ar lamba
fless ara hreinsana nam millj ón um. Eft ir fla› dirf› ist eng inn a› and æfa
valdi hans“ (bls. 228). Höf und ar fjalla líka um McCart hy is mann í Banda -
ríkj un um enda á sú saga fylli lega heima í bók inni. Sú um fjöll un fær aft ur á
móti rúm lega helm ingi meira r‡mi, e›a um níu lín ur (bls. 268). McCart hy -
ism inn var a› sönnu óge› fellt tíma bil í banda rískri sögu, en jafn ast a› sjálf -
sög›u eng an veg inn vi› flá ógn ar at bur›i sem hreins an ir Stalíns voru. fietta
misvægi sting ur í augu.
Í fimmta hluta bók ar inn ar, sem ber nafn i› Vel fer› í deiglu, er und ir kafli
sem fjall ar um mis skipt ingu lífs gæ›a í heim in um. fiar rekja höf und ar nokk -
u› skil merki lega vanda mál flri›ja heims ins á ríf lega sex mynd rík um bla› -
sí› um og efn i› er stutt ‡ms um tölu leg um upp l‡s ing um. fiar er m.a. rætt
um áhrifa vald Al fljó›a bank ans, Al fljó›a gjald eyr is sjó›s ins og fjöl fljó›a -
fyrir tækja, rang láta efna hags skip an heims ins, lágt hrá efn is ver›, skulda -
kreppu ní unda ára tug ar ins og sam drátt í flró un ar hjálp. Um ræ›a um spill -
ingu, getu leysi og mis skipt ingu au›s í lönd um flri›ja heims ins fær aft ur á
móti sorg lega lít i› vægi og kem ur m.a. fram í eft ir far andi or› um: „Miklu fé
var … í ‡ms um flró un ar lönd um var i› til víg bún a› ar, og fless voru ófá
dæmi a› spillt ir valda menn skytu fúlg um fjár und an, ‡m ist til a› standa
und ir eig in bí lífi e›a fleir komu fénu fyr ir á leyni reikn ing um í bönk um á
Vest ur lönd um“ (bls. 332). Á sí›u 330 er auk fless fjall a› um vax andi mis -
skipt ingu au›s inn an ein stakra flró un ar ríkja í um níu lín um. fietta er næsta
snubb ótt um ræ›a um al var leg vanda mál sem eiga ásamt ö›r um drjúg an
flátt í marg vís leg um erf i› leik um sem of mörg lönd flri›ja heims ins kljást
vi›.
Höf und ar N‡rra tíma eru vel mennt a› ir sagn fræ› ing ar og reynslu bolt -
ar í sögu kennslu og náms efn is ger›. fia› kem ur flví ekki á óvart a› kennslu -
bók in í heild ein kenn ist af metn a›i og fag mennsku. Hún er vel fall in til
kennslu burt sé› frá of an greind um ann mörk um sem finna má a› mati und ir -
rit a›s. Höf und ar kalla í for mála eft ir ábend ing um um fla› sem bet ur megi
fara í bók inni og fless vegna má eiga von á a› of an greind ir gall ar, og fleiri
sem ekki eru rædd ir hér, ver›i lag fær› ir fleg ar hún ver› ur end ur út gef in.
Rit dóm ara rek ur ekki minni til a› hafa rek ist á nein ar rit vill ur né held ur
sta› reynda vill ur í bók inni og fla› er til marks um a› vel er vand a› til verka.
Rit i› er mynd ríkt og hef ur a› geyma fjölda korta og taflna í háum gæ›a -
flokki. fia› ber flví a› fagna út gáfu N‡rra tíma og fylgigagna henn ar.
Ró bert F. Sig ur›s son
ritdómar200
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:33 PM Page 200