Járnsmiðurinn - 07.01.1933, Blaðsíða 5
J ÁRNS M IÐURINN
5
komlega treysta til pess að standa
ineð því í deilunni.
Oddicr.
Deiluatriði.
Eitt af [)vi sem vélsmiðjueigend-
ur halda fram í baráttu peirri, er
peir nú heyja við Félag járniðn-
aðarmanna, er það, að félagið sem
slíkt, sé ekki sá rétti samnings-
aðili hvað iðnnemunum viðkemur.
Vitna peir þar í iðnnemalögin, er
ákveða, að undir samninga milli
nemanda og meistara um kaup og
kjör, meðan á náminu stendur,
skuli foreldrar eða fjárráðamaður
skrifa, — sé nemandinn ekki mynd-
ugur — og pá fyrst sé samningur-
inn löglegur. Þar af leiðandi sé
þeim ekki hægt að taka kröfu járn-
iðnaðarmanna til greina, um bætt
kjör nemendanna frá pví sem nú
er. Ástæðu þessa, sem og rétt, eða
öllu heldur réttleysi nemendanna,
er því vert að athuga nokkru nán-
ar. Pað er nú einu sinni svo, að
þrátt fyrir þessi ákvæði laganna,
þá er því í stórum stíl ábótavant
að þessu sé framfylgt. Pví það er,
í ekki svo fáum tilfellum, að hvorki
foreldrar eða fjárráðamaður hafa
verið kallaðir til við samningsgjörð,
og lögreglustjóri eða fulltrúi hans
lagt þó blessun sína yíir með undir-
skrift sinni. Eru slíkir samningar
auðvitað stórgallaðir, ef ekki með
öllu ólöglegir, enda þótt ekki hafl
verið yfir því kært hingað til. Enn-
fremur hefir þess orðið vart, að inn
í samningana hafa verið settákvæði,
sem beinlínis koma í bága við lög-
in, og blátt bann liggur við að megi
eiga sér stað. Pá c-ru ákvæði í lög-
unum um skyldur meistara, t. d.
gagnvart því, að greiða skólanátn,
sem og annan kostnað þvi viðkom-
andi, en á þvi hefir viljað vera
allmikill misbrestur, sem orðið hefir
þrætuefni, bæði innan skóla og ut-
an, og ekki fengist leiðrétting á.
Pó segir svo í 10. gr. laganna um
iðnaðarnám, frá 31. maí 1927:
»Þá er lærimeistari skyldur að
láta nemanda ganga í iðnskóla, sé
slíkur skóli til á staðnuin, en ella-
sjá honurn fyrir kenslú í öllum
þeim greinum, sem iðninni eru
nauðsynlegar. Allan kostnað af
þeirri kenslu skal lærimeistari
greiða«.
Hér virðast ákvæði laganna skvr.
En hvernig hefir þeim verið fylgt?
Mun nokkurt eitt tilfelli fyrir hendi,
er sanni, að ineistararnir hafi upp-
fylt þessa sjálfsögðu, lagalegu
skyldu? Þá segir í 4. gr. nefndra
laga, að skýrt skuli tekið fram i
námssamningi, hvort sá, er tekur
annan til kenslu, skuli láta honum
í té húsnæði, fæði, klæði, þjónustu
og annan aðbúnað, eða kaup; og
leiðir þá af sjálfu sér, — sé um
kaupgreiðslu að ræða, — að það
eigi að vera í samræmi við þann
framfærslukosnað nemandans, eins