Fram - 19.01.1922, Blaðsíða 2

2
FRAM
Nr. 1
ir segja að ráðstefnati í Cannes
(þar ætlnðu Bretar og Fr. að
ráða málum sínum) verði gagn-
laus vegria stjórnarskiftanna. A-
stand me ðFrökkum hið ískiggi-
legasta og búist við að Frakkar
siíti bandalaginu við Breta?
Atburðir þessir vekja mikla
gremju í Berlín, og nefna Pjóð-
verjar Poincaré tneð óbeit.
Skaðabótanefnd Bandamanna
veitt Póðverjum gjaldfrest til
bráðabirgða á skaðabótum,
eiga að greiða 31 miljóngull-
marka innan 10 daga.
lnnlent: Sterkar sóttvarnarráð-
stafanir gerðar gagnvart spönskn-
veikinni.
Katipþing opnað í Rvík 6. þ.
m. í sambandi við verzhinarráðið.
Er hægt að fá þar tipplýsingar um
gengi, vöruverð á innlendum og út-
lendum markaði, íiskveiðar, skipa-
ferðir og flutningsgjöld; verður þetta
samkomustaðnr verzlunarstéttarinn-
ar íslenzku.
Jón Forláksson hefir verið skip-
aður forstjóri Flóa-áveitunnar í tvö
ár rneð 15 þús. kr. á ári.
Talið er víst að ísiandsbanki
hafi í hyggjii að stofna útbú
á Sig-lufirði yfir sumarið
Bankar og sparisjóðir lagðir und-
ir fjármáiaráðaneytið, en heyrðtt áð*
ttr til atvinnutnálaráðaneytinu.
Ólafur Jónsson læknir er settnr
bæiarlæknir Rvíkur og gegiiiröllum
sóttvarnarráðstöf unum.
Togararnir selja heldur betur ís-
fisk sinn á Englaudi.
Bæjarstjórnarkosning fer frain 28.
þ. m.; listar eru engir komnir enn
og talið líklegt að þeir verði aðeins
tveir, en mennirnir óráðnir.
Tveir menn druknuðusá höfninni
á gamlársdag voru vélstjórar af
Ingólfi Arnarsyni.
Flak og flök.
Kalt (jf við kórbak
kiirir þar undir Jón flak
allir snúa austnr og vestur
ítar neina Jón ilak.
Kalt er við kórbak.
(iúmoren, herra ritstjóri!
Fað hefur gengið ansi mikið á
hjerna núna tindanfarið, eius og þjér
vitið náttúrlega. l’etta er líka ársbyrj-
tinin og ekki nema von, að menn
fái sjer spiett rjett til að liðka sig
undir nýja árið, hvaða ósköp. Jeg
hef annars ekki leyfi til að segja yð-
ur það, sem jeg ætla að segja, en
jeg er svo málugttr, að mjer er lifs-
ómöguiegt að þegja um það þóað
það sje margbúið að banrta mjer að
hafa orð á því. Nú, en það verðtir
nú hver að vera eiris og hann er
gerður, jajæja!
En það sem jeg á»við er hvala-
málið eða háhyrningamálíð. Hvaða
bannsett mál, segið þjer? Paðernú
nefnilega svoleiðis, að hjer inn í
Siglufjörð ösnuðust gróflega margir
háhyrningar i fyrra’eða hittifyrra eða
árið þar fyrii. Jeg man það ekki ai-
veg íyriiwíst, það ern kantn ske átta
eða tíu ár síðan. Og nú vil jeg spyrja,
herra riístjóri af því jeg er ísiend-
ingur og sögtifróðttr - hvenær hef-
ur tiokkur hvalur, livað þá heldur
t stórhópum, strandað á hólmanum
okkar svo að það yrðu ekki út áf
því málaíerli og illdeilur? Ha? Hvala-
greyin eru náttúrlega að fiýja und-
an hafísnum eða einhverju svoleið-
is, en hver biðttr þá að vera að kút-
veltast upp á land?Jeg held að þeim
væri nær að stinga af tií sjós, en
þeir eru heimsltir þó ekki vanli þá
stærðina og nokkuð er jeg greind-
ari til dæmis.
Jæja, verið þjer nú góðtjr. Pjer er-
uð alt af að spyrja um þetta flak
eða flök, sem jeg setti hjerna fyrir
ofan og hvað jeg meini með því.
Ja, þarna kemur það sem eg má
ekki segjar Hann Ouðmundur Skarp-
hjeðinsson var einhvern tíma í sum-
ar aö skrifa um eitthvert skipsflak
hjerna á höfninni, sem fólk ætlaði
að drepa sig á um hábjartan daginn í
blíða logni og glaða sólskini, auk-
inheldur ef hann væri fúll og dimm-
ur og Guðmundur var bæði aumur
og andagtugur yfir þessu sem von
var. Nútiú, jeg hitti Otiðmund svo-
lítið seinna og spurði hann rjett í
meinleysi hvernig gengi með árans
flakið og Guðmundur V3i svo lukku-
legur, að Iiann steig í vitisiri fótinn
í staðinn fyrir þann hægri og var
nærri skoHinn þó að hann segist
nú vera skíðamaóur og sagði að
það væri nú orðið olræt með þetta
skrattans flak eða sama sem. Hann
vonaði, að það yrði ekki mörgum
að meini hjeðan af eða kann ske
engtim.
En nú skal, jeg segja yður nokk-
uð. Mjer er foríalið, hvort sem það
er nú satt eða ekki, og það sagði
mjer maður, sem jeg má ekki nefna,
að það væri nú komið upp á disk-
inn í þessu voðalega háhyrningamáli,
að það væri ekki bara þetta flak
hans Guðmtindar Skarphjeðinssonar
sem væri að skandalísera hjérna á
höfninni. Nei takk! Heldurjegman
ekki hvað margir barkar eða bark-
skútur eða hvað það erkallað, sem
væru hingað og þangað um höfu-
ina alveg eins og kargaþýfi í túni
eða jeg veit ekki hvað. Svo að það
er svo sem ekki öll hætta úti enn,
hvað sem Guðmundur segir. Ja, jeg
bara spyr, herra ritstjóri, er þetta
nokkur meining? Hjer verður þing
og stjórn satangaliniæ að gera eitt-
hvað. Finst yður það ekki?
Jeg hringdi Jón Porláksson upp
og spurði hann Itvað hann vildi
ráðleggja við þesstim skratta, ef
þetfa væri satt sem jeg efasí ekki
um. Ja, jeg veit svei mjer ekki, sagði
Jón. Ætli það verði ekki æins og
Einar Ben. var að kveðahjerna urn
árið: Og það var Hafnarinsjeníur,
einn insjeníur frá Höfn en
höfnin var söm og jöfn. — Jeghjelt
að það væri eitthverí nýars eða
Frettándagrugg í Jóni, aidrei þessu
vant, og hringdi htnn af.
Nú, lrvað segið þjer svo um að
tarna og Itvað segir mitt land og
mín þjóð og hvað segja allir þeir
kapteinar og stýrimenn, að ekki jeg
tali um kokka og matrósa, sent þurfa
að fara um þennan flakandi tjörð í
myrkrum jafnt sem mánaskmi? Jeg
veit það svo sem ekki.
Fyrirgefið þjer bleðilinn. Yðar
einiægur
Sjonni.
Vlkan.
Tíðin. Síðan uni nýár heftir verið liér
hið ’oesta tíðarfar, niiklar og góðar hlák-
ur hafa komið og er mjög snjólétt hér um
sveitir, en svellalög töluverð.
borskafli. Sem von er tíl gefursjald-
an á sjó, og fáir sem því sinna uni þetía
leiti, niun þó enthver fiskur vera hér, því
eftir nýjár hafa verið farnir héðan örfáir
róðrar og dágóður fiskur fengist.
Rafljósin erit nú í besta standi, síðan
um nýjár, að hiáiaunar gerði. Er ennþá
nægilegt vatn og mikil von nm að við
höfum nægileg Ijós frani úr.
Lántilrafveitunnará Akurey ri hefir
Ragnar konsúll Olafsson útvegað í Dan-
mörku, að upphæð 150 þús. króntir; eru
Akureyringar glaðir mjög og þakklátir hr.
R. Ól. fyrir útvegunina. Vextir af láninu
erit 6 prc., en hækka og lækka eftir vöxt-
unr þjóðbankans danska.
Lánið úíborgast að fullu — V prc.
provision, en fellur eftir 3 ár.
»Menn inega vera á eitt sáttir um það,
að lán þetta hafi fengist tneð óvanalega
góðum kjörum. Msetti það vera lands-
sljórninni ærið unihtigsunarefni, hvort hún
liefði eigi látið hafa sig að féþúfu við út-
vegun enska lánsins; svo geysimikill inun-
ur er á lánskjörunutn dönsku og ensku«
segir >lslendingur« 23. des. síðastl.
T ó b a k s e i n k asa la n. Fullfrétt erorð-
ið að stjórnin ætli sér að nota sér heim-
ild síðasta þings og frá þessu nýjári aðtaka í
sínar hendur einkasölu á öllum tóbaks-
tegi nduni. Hvernig fyrirkomulag verður á
þeirri verzhm er ófrétt um ennsemkomið
er og verzlanir, sem tóbaksbirgðir höfðu
við nýár, s.-lja tóbak ennþá. Hlakka menn
yfirleitt lítið til umskiftanna.
Póstferðir. Sú breyting verður á póst-
ferðum á þessu ári, á milli Akureyrar og
Siglufjarðar, aö landpóstur sá sein gengið
liefur þessa leið verður lagður niður, og
pósturinn í þess stað fluttur sjóieiðis, með
viðkomuin víða iim Eyjafjörð. Bja-ni skipa-
smiður Einarsson á Akureyri heftir tekið
að sér ferðirnar og notar til þess mótor-
bátana Mjölnir; og >Hrólf kraka«. »Mjöin-
ir« var hér staéldur í fyrstu póstferð í gær-
dag.
S ki p a f e r ðir. ->Ooðafoss« kom hér3.
þ. mán. á leið frá Rvík til Danmerktir, þrátt
fyrir það þótt skipi^ væri eigi á áætlun,
en færri vissu tun það hér, að skipið ætti
að koma við fyr en það var koutið inn á
höfn. Með skipinu fór héðatt áleiðis til
Noregs Ólafur Vílhjálnisson bókhaldari
Æf ntýri á gönguför á að leika hér
bráðicga. Er það nýstofnað leikfélag hér
í bæntint sem byrjar Síarfsemi sína ineð
þessum gamia og góðkunna sjónleik.
K a n p m. o g verzl. mannafé I. Siglu
fjarðar héit aðalfund sinn 14. þ. tnán. Var
formaðuf fél. kosinn Jón Ottðntundsson
verzl.stjóri í stað S. A. Blöndal. Ritari M.
Hallgrímsson og gjaldk. Torst. Péímsson
endurkosnir.
Farmgjöld 1 æ k k a. Einiskipafélag
íslar.ds hefnr lækkað fartngjöld frá þessuin
áramótum mn 35—50 prc. \
B a r n a v e i k i n. Engin ný tilfelli og
síðasta Itús sem bann hefur verið á, sótt-
hreinsað í fyrradag. Barnaskóiinn hefur
verið bannaður íil l.febrúar, ogallarsam-
komur með unglingum innaii ISáraaldurs
til sama tíma.
Auðugasti maður í heimi.
Svo segir í gatnla testamentinu
um Salómon kóng, að hann bafi
átt hundrað vættir gulls og um Krös-
us Lydíukontir.g segir sagan, að
hann haíi sýnt gríska spekingnum
Sóloni ræfurskála troðfyltan dýr-
griptim. Ekki geta rnenn nú á dög-
um gert sér glögga grein fyrir, hve
mikils virði auðæíi þessi hafi verið,
en hversu mikið sem verðmæt þeirra
•kaun að haía verið, þá hafa þau þó
aidrei komist í hálfvirði við auðæfi
þau, sem einstaka menn á vorum
dögum hafa safnað. K-rösus foru-
aidarinnar c>g indveiskur fursti nú
á tímum gela safnað gulli í dyngj-
ur, en sííkt verðui aldrei annað en
fágætt íúiðsafn eigandanum tii atigira-
gamans. Hins vegar slanda auðæfi
hins ameríska miljarðara í lifandi
peningi, i verksmiðjmn, jaröeignum,
húseig!!um,skipastó!, sieinoh'ubrti nn-
Lim og námum, þai/aukast og rnarg-
faldast sjáifkrafa á liverii mínútu og
þau veita eigandantim þá yiirburði,
sem öílurn auðæfum íylgja. K' >sus
fékk ekki að njóta auðlegðar simi-
ar letrgur en þangað íil að n-ynsl-
an sýndi að sVerð Persakor; mgs
var beiítara han*, eigin sveh’!i En
svo er Rockefelier máttugur í i n ni
auðlegð, að enn þá verðtir ekk Itent
á neinn þann; sem ætti að diifast
að ganga á hólm við harm.
Hvernig getur einn maður orðið
miljarðari? Peirri spurniggu hafa
ýmsir »dol!arakóngai\ Ameríku svar-
að, en fróðlegasta svarið fæat þó
með því að alhuga æfiferi! Kocke-
fellers. Sumpart er hann að líkind-
um auðugasti maður í heimi, þar
sem hann er talinn að eiga 4 þús.
miljónir dollara og sumpart er æfifer-
il! Iians regluleg spegilmyn^i af öll-
tim þeim f.amförij/n, sem verzlun
og viðskifti BandríkjaiHifi hafa tekið
á seirrustu 50 lii 00 árum.
John Davison Rockeíeller er ekki
af fátækurn foreldrum koniinn svo
sem margir aðrir auðkýfingar Ame-
ríku. Faðir hans var allfjáður maður
euda þótl eiguir hans væru ekki
nema smámunir í samanbitiði við
auðæfi þau, smn sonui hans átti
fyrir liöndum að eignast. Arió 1845
þegar Jolm var sex ára, var honum
komið í klausturskóla, en þegárfor-
eldrar hans fluttust til Cleveland,
var hann setíur i almennan a'þýðu-
skóla og dvaldist þar tii sex’ i ara
aldurs. Ekki viidi kar! íaðír hans
gefa homim neina vasapemng og
vann hann sér þá ijra sjáltuf njeð
því að saga í eldinir og tak upp
kartöflur fyrir nágraunana rjbfur
segii hann svo frá, að ham ‘>afi
raðað hverjn »ceníi« sem hann inn-
vann sér, a rönd í skáp sínum Peg-
ar hann fór úr skóla þessum varð
haiin bókhaldari við verzlun eina
fvrir ló doilara mánaðarkaup, en
það er til marks uin sparserm hans
og hagsýni, að eftir 3 ár var hann
búinn að safna sér 800 dollurtim.
Pví næst íékk hanri lánuð nokkur