Morgunblaðið - 28.03.1981, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. MARZ 1981
7
/ Sækiö v
Norrænan lýöháskóla
í Danmörku
Norræn mál, hljómlist, sund. Bjóðum einnig handíöir, s.s. vefnað, málun,
þrykk, spuna 6 mán 1/11—30/4. Lágmarksaldur 18 ár.
Skrifiö eftir mtundatöflu og nánari upplýsingum.
Myrna og Carl Vilbaak
UGE FOLKEH0JSKOLE
DK 6360, Tinglev, sími 04-64 30 00.
i
Opnum í dag
nýja og glæsilega
húsgagnaverslun
aö Síöumúla 23 (Dúnahúsinu).
Trésmiðjan Víðir
Síðumúla 23, sími 39700.
OPIÐ FRÁ 9—5
Viku- og
helgarferðir
til New York
í rúma tvo áratugi hafa
veriö beinar áætlunarferð-
ir til New York, fjölmenn-
ustu borgar þessa mikla
stórveldis. Borgin er
miðstöð athafnalífs, æski-
legrar dægradvalar og
fagurra lista
Innifaliö: Flugferöir, gisting, morgunveröur, akstur
til og frá flugvelli, skoðunarferð um New York og
fararstjórn.
Brottför alla föstudaga
Helgarferðir: Verð frá kr. 3.960-
Vikuferðir: Verð frá kr.4.940-
I
Ferðaskrifstofan
LUTSYIMi
Austurstræti 17.
Sími26611.
| Mcirihluti borganáög
Synjar Sókn viðræðna
lum 2% hækkunina
1 _ Breikkar enn launabilið á miUi "n
starfsmanna borgarinnar, segir Magnus ^Sveinaso^
_ . ... i ..i—l»^a til nyrrar mammnga ..„hvkki aöv*itaðörom.
I MEIKIHU'TI
1 aöi »
úuu A8l.tt»»m Reykjavkurbor*
Kefur ..4
umtvarandi hmkkun o«bor«.n 1
befur aamþykkl aö veiU öörum. *r
m«ö lv«vl launaöa aUrfafftlki
horgannnar brvikkar *«n
„Jafnaðarmennska“ sér-
stakrar tegundar
Þegar verðbótaskerðing launa 1. marz sl.
um 7% var skellt á með bráðabirgðalögum
ríkisstjórnarinnar var enginn greinarmunur
geröur á láglaunafólki og hátekjufólki. Eitt
skipti yfir alla ganga í anda „jafnaðar-
mennsku"! Nú hefur borgarráð Reykjavíkur
hinsvegar synjaö láglaunafélaginu Sókn um
viðræður um samskonar hækkun og það
hefur nýlega samþykkt til hinna hærra
launuðu í kerfinu. Svo langt í átt til hinna
verra settu treysti Alþýðubandalagið sér
ekki að ganga í „jafnaðarmennskunni“l!
hálaunafólk
— nei við
versetta
Alþýðubandalagið er
hið ráðandi afl i stjórn-
málum líðandi stundar
hér á landi. hvort heldur
sem litið cr til landsmála
eða borgarmála. I>að
hefur staðið fyrir þvi að
krukka i nýgerða kjara-
samninga með bráða-
birgðalöKum «k klipa af
umsomdum verðbótum á
laun. þar á meðal samn-
inK við BSRB, sem fjár-
málaráðherra þess hafði
nýskrifað undir. Þar tók
AlþýðubandalaKÍð það
með annarri hendinni.
sem það skenkti með
hinni. Raunar tók það
mikið meira. m.a. um
skattheimtu (hækkun
voruKjalds. söluskatts ok
benzintekna ríkissjoðs).
þvi kaupmáttur launa
hefur rýrnað jafnt ok
þétt i rikisstjórnartið
þess. I>essi „endurheimt“
AlþýðubandalaKsins á
umsomdum kjarabótum
iaunafólks kom hlut-
fallsleKa jafnt við þá
la*Kst launuðu ok hina
betur settu, enda „jafn-
aðarmennskan“ rik i
þeim blessuðum, eins ok
dæmin sanna.
I>ar kom þó að Al-
þýðubandalaKÍð setti
iáKÍaunafólk á sérbekk,
enda hefur það ekki svo
sjaldan taiið sík sérstak-
an skjöld þess. Meiri-
hluti borKarráðs Reykja-
víkur. með Alþýðu-
bandalaKÍð í hroddi fylk-
ingar, synjaði á fundi
sinum sl. mánudaK
starfstúlknafélaKÍnu
Sókn um viðræður um
sömu launahækkun ok
borKarráð hafði nýleKa
samþykkt að félags-
menn Starfsmannafé-
laKs Reykjavikur
fenKju, í kjöífar hlið-
stæðra hækkana i rikis-
Keiranum.
Neitun þeirra Alþýðu-
handalaKsmanna kom
þá fyrst er láglaunafó-
ÍaK bankaði á dyr
þeirra. I>að var dæmi-
Kert fyrir þennan heims-
mcthafa i pólitiskri
hræsni.
Lán til að
borga vexti
l>að er ósjaldan vikið
að þvi í Þjóðviljanum að
RaKnar Arnalds. fjár-
málaráðherra. hafi stað-
ið sík þokkaleKa í þvi
embætti. Það skal viður-
kennt að þetta litur svo
út, þeKar frammistaða
hans er skoðuð í saman-
burði við frammistöðu
hinna ráðherra Alþýðu-
handalaKsins. ekki sizt
orkuráðherrans. Þetta
er samhærileKt við það
að ófrið kona Ketur litið
út sem snotur, þe^ar
henni er stillt upp við
hliðina á annarri for-
ljótri.
Það þætti hinsveKar
ekki fyrirmyndarstaða
hjá einstaklinKÍ. sem
þyrfti að taka lán til að
borKa vexti af eldri lán-
um. ÞeKar KluKKað er i
lánsfjáráætlun 1981,
sem fjármálaráðherra
laKði fram á AlþinKÍ i
fyrradaK, kemur í ljós,
að rikisstjórnin hyKKst
taka lán á þessu ári að
fjárhæð 3 milljarðar ok
645 milljónir Kamal-
króna til þess eins að
borga vexti á árinu af
lánum sem tekin hafa
verið vcKna Kröfluvirkj-
unar, en fjármálaráð-
herra var, sællar minn-
inKar, i framkvæmda-
stjórn hennar.
Fjárlögin
1980 og raun-
veruleikinn
Matthías Á. Mathie-
sen (S) saKði i þinKræðu
sl. þriðjudaK. að sam-
kvæmt bráðabirKÖatöl-
um um afkomu rikis-
sjóðs 1980, sem birtar
væru i „HaKtölum mán-
aðarins" (tímariti Seðla-
banka tslands), hefði
Kreiðsluhalli ríkissjóðs
1980 numið 2,8 milljörð-
um Kamalkróna. sem
væri 5,7 milljarða gam
alkróna lakari afkoma
rikissjóðs en f járlöK þess
árs stóðu til.
Þá upplýsti Matthias
að skuldir rikissjóðs við
Seðlahanka tslands
hefðu hækkað veruleKa
á þessu ári, eða um 3,4
milljaröa Kamalkróna.
Hann KagnrÝndi ok
fjármálaráðherra fyrir
það að lánsfjáráætlun,
sem fylKja á fjarlaga
frumvarpi samkvæmt
löKum. ka-mi nú loks
fram sex mánuðum síð-
ar. Það væri líka óviðun-
andi að þinKmrnn
þyrftu að lesa það i
tímaritum annarra
stofnana. hver útkoma
rikissjóðs hefði orðið á
liðnu ári, en fjármála-
ráðherra bæri að Kefa
Alþiniri skýrslu um
þetta efni strax ok
bráðabirKÖatölur lagju
fyrir.
Erlendar
skuJdir
stórvaxa
Geir HallKrimsson (S)
skýrði frá þvi í umræðu
um bráðahirKðalöK rík-
isstjórnarinnar sl. mið-
vikudaK. að samkvæmt
framlaKÖri lánsfjáráætl-
un rikisstjórnarinnar
myndu erlendar skuldir
þjóðarbúsins vaxa veru-
leKa á þessu ári. Stefnt
væri i það að i árslok
næmu erlendar skuldir
sem svaraði 2,6 milljón-
um Kamalkróna á hvert
mannsbarn f landinu.
barnið i vöKKunni ok
Kamalmennið meðtalið,
eða sem svaraði 12 miilj-
ónum Kamalkróna á
hverja fjöKurra manna
fjölskyldu I landinu.
Þetta væri nokkru
ha-rra en áætlaðar með-
altekjur slikrar fjöl-
skyldu í ár. Þá er erlend
skuldahyrði komin í 16%
af útflutninKstekjum
þjóðarinnar, en almennt
hefur vcrið talið æski-
leiri að halda henni inn-
an við 15%.
Samkvæmt lánsfjár-
áætlun hyKKst ríkis-
stjórnin auka erlendar
lántökur 1981 um
77,64% frá fyrra ári —
til opinberra fram-
kvæmda. Ennfremur er-
lendar lántökur til fjár-
fcstingarsj/xla um
107,7%. Þá ætlar ríkis-
stjórnin að auka lántök-
ur rfkisins í formi verð-
hréfakaupa bankakerfis,
lifeyrissjóða ok ViðlaKa-
tryKKÍnKar um 120,4%
Athugasemd
frá Tómasi
Staksteinum hefur
borizt eftirfarandi
athuKasemd frá Tómasi
Árnasyni veKna skrifa i
Staksteinum i fyrradaK:
„Það stendur i MorK-
unblaðinu að viðtalið
hafi verið tekið áður en
ræðan var flutt, það er
rétt. Svo stendur annars
staðar í sama þætti, að
ók hafi talið mér fært að
fjalla um ræðuna áður
cn éK hafi vitað hver
boðskapurinn var, það
er ranKt.
Áður en fundurinn
hófst hitti HelKÍ II.
Jónsson, fréttamaður út-
varps. mÍK að máli <>k
var með ræðu Davíðs
fjölritaða ok spurði mÍK
álits á boðskapnum. Ek
las ræðuna yfir <>k siðan
töluðum við saman, m.a.
um ræðu Davíðs."
Svar
Tómas Árnason stað-
festir að útvarpsviðtal
við hann um ræðu Dav-
íðs Svh. Thorsteinssonar
hafi verið tekið áður en
ræðan var flutt, eins ok
að var vikið i Stak-
steinum i fyrradaK-
Hann upplýsir hins veK-
ar nú, að fréttamaður
Rikisútvarps hafi sýnt
honum ræðuna áður en
hún var flutt. Ekki bætir
það úr skák. Er það
hlutverk fréttamanna að
sýna valdamönnum ræð-
ur. sem þeir fá i hendur
starfa sinna veKna. áður
en þær eru fluttar?
Doktorsrítgerð Hrefnu Sigurjónsdóttur:
Fjallaði um þróun stærðarmun-
ar kynja hjá mykjuflugunum
IIREFNA SÍKurjónsdóttir lauk
fyrir nokkru doktorsprófi frá Há-
skólanum i Liverpool. Fjallar rit-
Kerð hennar um þróun stærðarmun-
ar kynjanna hjá mykjufluKum <>k
þrrmur hópum fuKÍa. Hrefna hélt
nýlcKa fyrirlestur hjá LiffræðinKa-
félairi fslands <>k nefndi hann stærð-
armun kynjanna i dýrarikinu ok
ræddi þar m.a. nokkuð um efni
ritKerðar sinnar.
Hrefna SÍKurjónsdóttir lauk
B.S.-prófi í líffræði frá Háskóla
íslands árið 1973 og framhaldsnámi
frá sömu deild ári síðar og M.Sc. í
vistfræði frá Háskólanum í Bangor í
Wales árið 1977. Hrefna er gift
Sigurði Snorrasyni vatnalíffræðingi
og eiga þau eina dóttur. Hér fer á
eftir útdráttur úr fyrirlestri Hrefni
þar sem m.a. er greint frá efni
ritgerðarinnar:
Alkunna er að meðal vel flestra
tegunda dýi -íkisins má finna mun á
stærð karlkynsdýra og kvenkyns-
dýra. Þessi munur er þó mjög
breytilegur meðal mismunandi dýra-
tegunda og dýrahópa. Almennt gildir
sú regla að kvendýrið sé stærra
kynið, það er aðeins meðal fugla og
spendýra sem þessu er að jafnaði
öfugt farið. Mestur er stærðarmun-
urinn hjá þeim tegundum þar sem
karldýrin hafa orðið dvergvaxin.
Lengst hefur sú þróun gengið hjá
ýmsum djúpsjávartegundum fiska,
kolkrabba og smokkfiska. Þar eru
karldýrin 20—30 sinnum léttari en
kvendýrin og lifa sníkjulífi á makan-
um. Mesti munur kynjanna hjá
fuglum er tvöföldun í þyngd (hvort
sem um er að ræða að karl- eða
kvendýrið sé stærra), en hjá spendýr-
um er hann meiri, eða sexfaldur
(karldýrið stærra). Næst var sagt frá
þeim kenningum sem fram hafa
komið til vegna samkeppni innan
annars kynsins (oftast karldýranna)
um maka, vegna samkeppni um fæðu,
vegna mismunandi aðlögunar gagn-
vart rándýrum sem er oft afleiðing
hlutverkaskiptingar við uppeldi
ungviðis og vegna ólíks orkubúskap-
ar. Síðast var fjallað um eigin
rannsóknir sem voru tvíþættar. í
fyrsta lagi var um að ræða saman-
burðarrannsókn á skyldum tegund-
um fugla. Þeir hópar sem teknir voru
fyrir voru andfuglar, hænsnfuglar og
ránfuglar en öfugt við þá fyrri er
kvendýrið yfirleitt stærra kynið hjá
þeim síðastnefnda. Leitað var með
hjálp tölfræðilegrar aðferðar (mult-
iple regression) að þeim einkennum
sem tengjast stærðarmun kynjanna
hjá þessum þrem hópum.
í öðru lagi var gerð nákvæm
athugun á eini tegund, þ.e.a.s. gulu
mykjuflugunni Scatophaga stercor-
aria, í þeirri von að geta sagt til um
hvaða þróunarfræðileg öfl viðhalda
stærðarmun kynjanna þar. Stærð
beggja kynja er mjög breytileg en að
meðaltali er karldýrið bæði stærra
og skrautlegra. Mikil samkeppni er
meðal karldýranna í því að ná sér í
maka á varpstöðvum en þær eru
allsstaðar þar sem nýja mykju er að
finna. Athugað var hvað veldur
stærðarbreytileikanum og hvort
stærð hefur áhrif á dreifingu ein-
staklinganna, bardagaatferli karl-
dýranna og æxlunarhæfni.