Morgunblaðið - 01.09.1996, Blaðsíða 42

42 SUNNUDAGUR 1. SEPTEMBER 1996
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
t
Faðir okkar, tengdafaðir og afi,
HERMANN KJARTANSSON,
sem lést 15. ágúst síðastliðinn, verður
jarðsunginn frá Fossvogskirkju mánu-
daginn 2. september kl. 13.30.
Sigríður Hermannsdóttir, Ómar Jóhannsson,
Anna Dagbjört Hermannsdóttir, Þorvarður Árni Þorvarðsson,
Marta Hermannsdóttir,
Sara Hermannsdóttir,
Rut Hermannsdóttir
og barnabörn.
t
Hjartkær móðir okkar, tengdamóðir,
amma og langamma,
HALLDÓRA ÁSLAUG GEIRSDÓTTIR,
Hátúni 10B,
verður jarðsungin frá Laugarneskirkju
miðvikudaginn 4. september kl. 13.30.
Þeim, sem vilja minnast hennar, er bent
á Styrktarfélag krabbameinsjúkra barna.
Guðni Jóhannes Guðnason, Inga Kjartansdóttir,
Þórunn Elísabet Guðnadóttir, Guðmundur Ágústsson,
Jón Geir Guðnason, Anna Felixdóttir,
Halldór Guðnason, Ástriður Guðný Daníelsdóttir,
Hjörtur Guðnason, Guðrún Jóna Valgeirsdóttir
og ömmubörn.
HELGA JÓNSDÓTTIR
+ Helga Jónsdótt-
ir fæddist á Ak-
ureyri 28. janúar
1909. Hún lést á
Fjórðungssjúkra-
húsinu á Akureyri
18. ágúst sl. For-
eldrar hennar voru
hjónin Jón J. Jóna-
tansson járnsmiður,
f. 26. júlí 1874, d.
26. desember 1938,
Hjálmarssonar
bónda í Kvígindisd-
al í Suður-Þingeyj-
arsýslu og Guðrún-
ar Jónatansdóttur,
og Þórunn Friðjónsdóttir, f. 22.
apríl 1884, d. 11. janúar 1929,
Jónssonar bónda á Sandi í Að-
aldal og Helgu Halldórsdóttur,
bústýru hans. Meðal systra Jóns
var Kristjana Jónatansdóttir
ijómabústýra á Hvanneyri, en
bræður Þórunnar voru Erling-
ur og Halldór Friðjónssynir,
verkalýðsforingjar á Akureyri.
Helga var þriðja í röðinni af
fimm börnum Jóns og Þórunn-
ar. Eldri voru Bolli, f. 14. apríl
1905, d. 24. október 1924, og
Gerður, iðnaðarm. á Akureyri,
f. 9. október 1906, d. 15. maí
1990, en yngri Hlín, húsmóðir
á Akureyri, f. 17. júní 1911, d.
27. janúar 1973, gift Gústav
Jónassyni rafvirkjameistara,
og Guðrún, kenn-
ari, síðast í Þela-
merkurskóla í
Eyjafirði, f. 2. febr-
úar 1915, d. 15.
nóvember 1991,
gift Sæmundi
Bjarnasyni skóla-
stjóra.
Helga giftist 20.
september 1936
Braga Sigurjóns-
syni síðar bankaúti-
bústjóra og al-
þingismanni á Ak-
ureyri, f. 9. nóvem-
ber 1910, d. 29.
október 1995. Hann var sonur
Siguijóns Friðjónssonar frá
Sandi, bónda og skálds á Litlu-
Laugum í Suður-Þingeyjar-
sýslu, og Kristínar Jónsdóttur
frá Rifkelsstöðum í Eyjafirði.
Helga og Bragi voru hálfsystk-
inabörn. Þeim Braga varð sex
barna auðið. Þau eru: 1) Sigur-
jón bankastarfsmaður á Akur-
eyri, f. 24. apríl 1937, d. 4. febr-
úar 1976; 2) Hrafn hæstaréttar-
dómari, f. 17. júní 1938, kvænt-
ur Ingibjörgu Arnadóttur
deildarstjóra í Landsbókasafni
Íslands-Háskólabókasafni, eiga
þau tvö börn og dótturson; 3)
Þórunn deildarsljóri í mennta-
málaráðuneytinu, f. 13. septem-
ber 1940, gift Birni Þ. Guð-
+
Ástkær móðir okkar, fósturmóðir, tengdamóðir, amma og lang-
amma,
BRYNJA SIGURÐARDÓTTIR,
Eyrarvegi 20,
Akureyri,
sem lést á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri 28. ágúst síðastlið-
inn, verður jarðsungin frá Akureyrarkirkju þriðjudaginn 3. septem-
ber kl. 13.30.
Magnús Stefánsson, Sigriður Jónsdóttir,
Bára Stefánsdóttir,
Ingibjörg Stefánsdóttir, Smári Sigurðsson,
Sigriður H. Stefánsdóttir, Tommy Asp,
Hrafnhildur Stefánsdóttir, Kári í. Guðmann,
Halldóra Stefánsdóttir, Grímur Laxdal,
Gerður Olofsson, Daði Valdimarsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Útför eiginmanns míns, sonar, föður
okkar, tengdaföður og afa,
BIRGIRS HALLDÓRSSONAR
verslunarmanns,
Dalalandi 10,
Reykjavík,
sem lést þann 26. ágúst, fer fram frá
Bústaðakirkju miðvikudaginn 4. sept-
ember kl. 13.30.
Blóm og kransar vinsamlegast afþakk-
aðir, en þeim, sem vildu minnast Birgis, er vinsamlegast bent á
Krabbameinsfélag íslands.
Sigríður Auðunsdóttir,
Rut Guðmundsdóttir,
Soffia Auður Birgisdóttir, Þorvarður Árnason,
Halldór Þ. Birgisson, Steinunn Ragnarsdóttir,
Birgir E. Birgisson, Eyrún Ingadóttir,
Ægir Birgisson, Auður Björk Guðmundsdóttir
og barnabörn.
+
Innilegar þakkir til ykkar allra, er sýndu
okkur hlýhug og samúð við andlát og
útför föður okkar, tengdaföður, afa og
langafa,
SIGURHANS
HALLDÓRSSONAR,
Austurbrún 4.
Ragnhildur Ásmundsdóttir,
Elín Brynjólfsdóttir,
Hjalti P. Finnsson,
Einar Sigurhansson,
Hermann Þór Sæbjörnsson,
Elín Einarsdóttir,
Davíð Einarsson,
Alma Haraldsdóttir,
Heiðdis Erla Hermóðsdóttir,
Anita María Einarsdóttir.
Langri annasamri ævi er lokið,
dagur að kveldi kominn, tími til að
hvílast. Helga Jónsdóttir, tengda-
móðir mín, var barn sinnar kynslóð-
ar. Henni var í blóð borin skyldu-
rækni og umhyggja fyrir sínu fólki.
Hún taldi það aðal hvers manns að
rækta skyldurnar við fjölskylduna.
Slíkt veganesti fékk hún á æsku-
heimili sínu sem hún talaði um af
mikilli hlýju. Um foreldra hennar
Jón J. Jónatansson járnsmið og
Þórunni Friðjónsdóttur konu hans
er sagt í ritinu Þingeyskar ættir:
„Þau hjón voru afbragðsmanneskj-
ur, hvort á sinn máta.“ Helga lýsti
foreldrum sínum svo að hann hefði
verið sérlega vandaður maður, glað-
vær og vinnusamur, hún hæglát,
myndarleg til allra verka og bók-
hneigð. Hún var lengi veik af berkl-
um og lést þegar Helga var um
tvítugt. Þá tóku við stjórn heimilis-
ins tvær elstu dæturnar, Gerður og
Helga, en yngri systurnar Hlín og
Guðrún voru þá 18 og 14 ára. Þær
Jónsdætur voru alla tíð mjög sam-
rýmdar. En bróður sinn Bolla höfðu
þær misst aðeins 19 ára gamlan.
Bernskuheimilið var mannmargt
og mikill gestagangur. Á heimilinu
bjó móðuramma Helgu og nafna til
dauðadags og var sagt að Jón hefði
annast hana sem besti sonur. Þar
bjó einnig um hríð bróðir Þórunnar,
Erlingur Friðjónsson, forustumaður
verkalýðsbaráttunnar á Norður-
landi og einn af stofnendum Kaup-
félags verkamanna á Akureyri.
Pólitískar umræður voru daglegt
Suöurlandsbraut 10
108 Reykjavík * Sími 553 1099
Opið ðll kvðld
brauð og sýndist sitt hveijum, Jón
var sjálfstæðismaður en Þórunn
fylgdi bróður sínum að málum.
Helga var því vel kunnug karpi
stjórnmálanna, en þau áttu eftir að
fylgja henni alla ævi. í þessu and-
rúmslofti ólst Helga upp og mótað-
ist. Hún erfði glaðlyndi, sem átti
eftir að fylgja henni alla ævi, rækt-
arsemi og starfsgleði föður síns og
myndarskap móður sinnar. Þessir
eiginleikar Helgu nýttust henni vel
á lífsleiðinni.
Árið 1936 giftist hún Braga Sig-
uijónssyni og fyrir henni lá að
standa fyrir umfangsmiklu heimili
og koma sex börnum til manns.
Störf Braga voru þess eðlis að heim-
ilið var gestkvæmt og auk þess
dvöldust skyldmenni þeirra hjón-
anna á heimili þeirra um lengri eða
skemmri tíma, en gestrisni var þeim
báðum eiginleg. Fyrstu árin bjuggu
Helga og Bragi í Glerárgötu 3 á
Akureyri en þegar börnin voru orð-
in fimm fluttu þau í Bjarkarstíg 7
sem varð heimili þeirra upp frá því.
Helga var rúmlega fimmtug þeg-
ar ég kynntist heimilinu að Bjarkar-
stíg 7. Þar var allt í röð og reglu,
húsverkum skipt niður á vikudag-
ana, enda húsmóðirin vön stjórnun
frá unga aldri og lærð í húsmæðra-
skóla hjá fröken Gyðu á ísafirði. Á
borðum var „danskt kökken“.
Helga var mikil hannyrðakona og
var heimilið prýtt fjölda fagurra
verka eftir hana. Á þessum árum
vann Bragi við almannatrygging-
arnar á Akureyri, gaf út Alþýðu-
manninn og var í bæjarstjórn.
Heimilið var líflegt, mikill áhugi
fyrir mönnum og málefnum og sam-
ræður oft fjörlegar hjá heimafólki.
Ef eitthvað fór milli mála var Helga
spurð, því hún hafði sérstakt minni,
var mjög vel að sér um ættfræði
og athyglisgáfa hennar var með
eindæmum. Vegna umsvifa Braga
í stjórnmálum lenti stjórn heimilis-
ins og ummönnun barnanna að
miklu leyti á hennar herðum, hún
var sál hússins.
Alla tíð lét Helga sig miklu skipta
velferð barna sinna og þeirra af-
komenda, gladdist þegar vel gekk,
lét liggja í láginni það sem miður
fór. Heimilið að Bjarkarstíg 7 fór
ekki varhluta af sorginni, en elsti
sonurinn Siguijón lést langt um
aldur fram. Þegar degi tók að halla
og starfsþrek og heilsa Helgu dvín-
aði, var Bragi óþreytandi að létta
undir með henni og með hjálp dætr-
anna Ragnhildar og Gunnhildar var
heimilinu haldið í því horfi sem hún
vildi. Ævikvöldinu eyddi hún við
hannyrðir og lestur, hann við skrift-
mundssyni lagaprófessor, eiga
þau tvo syni og tvær sonardæt-
ur; 4) Gunnhildur sjúkraliði á
Fjórðungssjúkrahúsinu á Akur-
eyri, f. 5. desember 1941, gift
Halldóri Guðmundssyni bif-
vélavirkja, þau skildu, Gunn-
hildur á þrjú börn og sonardótt-
ur; 5) Ragnhildur fjármála-
sljóri Menntaskólans á Akur-
eyri, f. 1. febrúar 1944, gift
Ingvari Baldurssyni plötu- og
ketilsmið, þau skildu, þau eiga
työ börn og dótturson, og 6)
Úlfar bókmenntafræðingur,
forstöðumaður Stofnunar Sig-
urðar Nordals í Reykjavík, f.
22. apríl 1949.
Helga gekk í Alþýðuskólann á
Laugum í Suður-Þingeyjar-
sýslu veturna 1926-27 og
1928-29. Þá sótti hún Húsmæð-
raskólann Osk á Isafirði vorið
1931. Eftir lát móður sinnar
annaðist Helga ýmist heimili
föður síns eða vann í Kaupfé-
lagi verkamanna á Akureyri,
hjá Erlingi móðurbróður sín-
um, þar til hún giftist. Eftir það
stóð hún fyrir fjölmennu heim-
ili þeirra Braga um áratuga
skeið, fyrst i Glerárgötu 3 og
síðan í Bjarkarstíg 7 á Akur-
eyri.
Helga Jónsdóttir verður jarð-
sungin frá Akureyrarkirkju á
morgun, mánudaginn 2. sept-
ember, og hefst athöfnin klukk-
an 13.30.
ir. Áhugi þeirra á þjóðmálum og
umhverfmu var sívökull.
Þótt Helga yrði fyrir ýmsum
áföllum á lífsleiðinni syrti aldrei svo
að lífsgleði hennar hefði ekki yfir-
höndina og hún var sátt við lífs-
starf sitt. Hún hafði alla tíð ánægju
af húsmóðurstörfum, taldi það til
forréttinda að hafa fengið það hlut-
skipti sem átti huga hennar, og
börnin sá hún komast til manns.
„Ég gerði mitt besta,“ sagði hún.
Eftir andlát Braga á liðnu hausti
hrakaði heilsu Helgu og í vetrarlok
varð sjúkrahúsvist óumflýjanleg
þaðan sem hún átti ekki aftur-
kvæmt.
Nú er hljótt í Bjarkarstíg 7. Þétt
handtak Braga, hressilegt faðmlag
Helgu og hlý návist þeirra, þegar
farið var í sólina norður yfir heið-
ar, er orðin kær minning. Ég vil
þakka þeim fyrir allan þeirra hlýhug
og umhyggjusemi sem við fengum
að njóta svo lengi.
Ingibjörg Árnadóttir.
„Ég sef þangað til þið komið
aftur,“ sagði tengdamóðir mín þeg-
ar ég kvaddi hana með kossi á
sjúkrahúsinu á Akureyri að lokinni
rúmlega hálfs mánaðar dvöl okkar
Þórunnar þar 14. ágúst síðastliðinn.
Fjórum dögum síðar var hún öll,
þrotin að líkamlegum kröftum en
með óskertan andlegan styrk. Með
henni er genginn sannur fulltrúi
kynslóðar, sem ekki kemur aftur,
eiginkona og móðir sem var stolt
af því að vera fyrst og fremst hús-
freyja. Hún var ekki „bara húsmóð-
ir“.
„Helga í Bjarkarstíg" gekk þess
ekki dulin hvert stefndi, en tók veik-
indum sínum með þeirri hugprýði
og æðruleysi sem einkenndi allt
hennar líf. Raunar er með ólíkindum
hve lengi henni auðnaðist að vera
með okkur eins og heilsufari hennar
var háttað um margra ára skeið.
Aldrei heyrðist hún þó æðrast, enda
var orðið hugarvíl ekki til í lífsbók
hennar - eða eins og hún sagði
gjarnan upp úr eins manns hljóði:
„Það er ekki til neins að tala um
það.“
Síðustu vikurnar á sjúkrahúsinu
lifði hún fyrir þá von hvern dag að
geta farið „heim í Bjarkarstíg", þó
ekki væri nema stutta stund í senn,
að setjast í hannyrðastólinn sinn,
þar sem mörg listaverkin urðu til,
og dásama gróskuna í garðinum
yfír bolla af góðu kaffí. Þá birti svo
yfir henni að við fórum að trúa að
hún ætti í raun afturkvæmt, a.m.k.
um nokkra hríð.