Norðurland - 13.02.1918, Blaðsíða 1

NORÐURLAN D.
Ritstjóri og útgefandi: JÓN STEFANSSON.
4. blað.
Akureyri 13. febrúar 1918.
XVIII. árg.
Snorri Jónsson kaupmaður á Akureyri.
Liðitin ertu Ijúfvin
i Ijós annað,
sof sœtlega,
sund eru lokuð,
vargöld, vindöld
veröld skelfir,
en frón vort faðmar
fimbulvetur. —
Hvilir nú sú hönd,
er hvildar unni
sjaldan sér
um sina daga.
Skörungmenni!
Skóla né arjs
þurftir þú né þáðir:
þú varst sjálfum nógur.
Jnnri orka
frá œskudögum,
rögg og ráðdeild,
ruddu þjer brautu.
Hógvœr hyggindi
og hetjuþróttur
utanlands og innan
þér auðnu skóp.
Saknaði vinur!
sálar þinnar
heyrast mjer i húmi
hinztu kveðjur:
„Börn og bliðvinir,
eg var breyskur maður,
en bið nú yður öllum
blessunar guðs.
Bœtið börn min
úr brestum föðurs;
eg vildi vel
og vann sem kunni.
Nú er alt sem ekkert
hjá þvi ógrynni
er eg óunnið
eftir skildi.
Verið, vinir,
jerkþiggjendum, —
ef auð eigið —
eins og feður;
sýnið sanngirni
og sama heimtið,
svo hóf nemi
hver af öðrum.
En engi maður
sjái ofsjónum
yfir völtum auð;
flestir verða
þegar feigðin kallar,
þótt misríkir sje,
að metum jafnir.
Engi maður
ofan jarðar
afrekar þriðjung
þess er vildi;
lifið er örstutt,
en þess auðnu brigði
bcetir Alfaðir
með eilifri von.“
* *
*
Sárt og sviplega
sá eg þig, vinur,
i dafiðansgrimmugreipum-,
blöskraði mér
og eg bað til Guðs
þú þyrftir ei lengi að þjást.
Nú er alt vel.
Og nú skal fœra
þrjátlu ára þakkir,
fyrir velgerðir,
fyrir vináttu —
þér og þinu húsi. —-
Hvað er líf ?
Hvað er starfsemi?
Ereigi hvorttveggja eilift?
Vaki þú vinur,
vinnan kallar —
vinnan i vingarði Guðs !
jMatflv Jochumsson.
Hinn 18. f. m. árdegis féll fyrir hörkutökum Elli, eftir haröa viðureign
einn af mikilhæfustu borgurum Akureyrar: Snorri Jónsson kaupmað-'
ur og útgerðarmaður. Hann haföi verið sjúkur um tveggja ára bil af sjúk-
dómi þeim er varð honum að fjörlesti og borið hann með svo óbifandi
þreki og karlmensku sem ekki væri að og hann væri heill heilsu. Sagði
hann að það mundi vera gigtveiki, er væri að Ieika sér við sig, þegar
hann fékk þyngstu þrautahviðurnar og sér skánaði bezt við vinnu. Var
hann þá vís til að fara og hamast við skipasmíði nokkrar klukkustundir
í senn. Um jólaleytið var gerður holdskurður á honum, eins og áður er
getið hér í blaðinu, en sjúkdómurinn var krabbamein svo ekki varð að
gert. Lá Snorri á sjúkrahúsinu um hríð, en mun svo hafa séð til hvers
mundi draga og lét flytja sig heim. Hann fékk hægt og rólegt andlát.
Snorri Jónsson var fæddur að Holárkoti í Svarfaðardal 7. júlí 1848 og
ólst þar upp hjá foreldrum sínum við mikla fátækt „svo að eg þekti á
þeim árum bæði sult og klæðleysi" sagði hann eitt sinn við þann er
þetta ritar. Þegar hann var orðinn sjálfbjarga réðist hann í vinnumensku
og kvaðst hafa lagt alian hug á að geta eignast eitthvað og mannast en
hvortveggja var örðugt viðfangs, kaupgjald var lágt, bækur er hann taldi
sér gagn í að lesa ekki fáanlegar og tómstundirnar til þess mjög að skorn-
um skamti. Einhver fvrsta bókin sem hann Ias eftir fermingu og las hvað
eftir annað var landafræði Ounnlaugs Oddsen og það var sú bók og
skipin sem fóru hjá, inn og út um Eyjafjörð, er vöktu útþrá hjá honum
svo hann tók sig upp og sigldi til Danmerkur 1872, liðlega tvítugur að
aldri og þóttu ýmsum sveitungum hans það »undarlegar kenjar af vinnu-
manni" sagði hann að sér hefði verið sagt síðar. í Danmörku lagði hann
stund á stórskipasmiði og nam það til fullnustu, en að náminu loknu
bauðst honum vel borguð atvinna, sú að vera »timburmaður" á stóru segl-
skipi er sigldi í fjarlægar heimsálfur og tók því boði fegins hendi til
þess að fá færi á að sjá sig um í heiminum. Iðraði hann þess ekki síðar
og kvaðst hafa haft mjög mikið gagn af því ferðalagi- Um 1880 fór hann
heimleiðis og kona hans með honum, Lovísa Loftsdóttir (bónda á Sauða-
nesi í Svarfaðardal), er hann kvæntist í Danmörku. Settust þau nálega
strax að hér í bænum og bjuggu hér til dauðadags bæði.
Fyrstu árin er Sn. J. bjó hér stundaði hann mest skipa- og húsasmíði,
Itafði fjölda lærisveina og rak þá iðn með mesta dugnaði, smíöaði mörg
þilskip stærri og smærri, allan þorra þeirra húsa er bygð voru á Odd-
eyri á árunum 1880—1900 og mörg hús annarsstaðar. Ekki leið á löngu
eftir að hann kom heim, að hann færi sjálfur að panta byggingarefni og
jókst það smátt og smátt, unz svo var komiö skömmu fyrir aldamótin, að
heita mátti stórverzlun er hann rak á þeim svæðum. Um það leyti byrj-
aði hann og á sjávarútgerð og rak hana svo að heita mátti f stærri og
stærri stíl til dauðadags. Blómgaðist hagur hans jafnt og þétt, með for-
sjá hans og framúrskarandi dugnaði og elju við hvað sem var, svo að
umkomulausi smiðurinn er kom gersamlega efnalaus úr utanförinni og frá
því að búa sig undir lífsstarfið, var orðinn með bezt efnuðu atvinnurek-
endum á Norðurlandi.
Lovfsa kona Sn. J. var kvenskörungur og mörgum kostum búin Sam-
farir þeirra voru mjög góðar og heimilisbragur allur hjá þeim hrein fyr-
irmynd. Frú Lovísa andaðist 1907 og syrgði Snorri hana mikið. Þau eign-
uðust 3 syni: Jón er dó á öðru ári, Rögnvald er tók við forstöðu verzl-
unar föður síns fyrir 10 árum, þá rúmlega tvítugur að aldri, og Qunnar
sem nú er rúmlega tvítugur og síðustu árin hefir starfað við verzlun
þeirra feðga.
Sn. Jónsson mun vera annar sá maður sem beztan og mestan þátt hef-
ir átt í vexti Oddeyrar fram að síðustu árum. Hann var um mörg ár
einhver stærsti atvinnurekandi og mesti atvinnuveitandi í bænum ogkom
að mörgu við bæjarmál bæði á einn og annan veg og það bæði með
hyggindum og lipurð, eins og honum var Iagið í hvívetna. í daglegu hátt-
erni var hann prúðmenni, ávalt stiltur og blátt áfram, ávalt eitthvað að
iðja árla og síðla, skapmikill að eðlisfari, en kunni manna bezt að stilia
það í hóf, óhlutdeilinn, orðfár hversdagslega og þungur fyrir. í hóp
kunningja var hann glaðvær og skemtilegur og vinum sínum tryggur,
ekki sízt ef í raun komu. — Jarðarför hans fór fram 30. jan. að við-
stöddu rniklu fjölmenni. Séra Björú í Laufási flutti húskveðju á heimil-
inu, en Qeir vígslubiskup ræðu í kirkjunni og um allan bæinn blöktu
fánar i hálfa stöng. Þann daginn var veður gott og milt, en harðviðri
og hríð á undan og eftir, svo segja mætti að hamingjan hefði fylgt
Snorra Jónssyni alla leið til grafar, en það er og víst að um hann er
það sannmæli, að hver er sinnar hamingju smiður.
Að vonum er hljóðlátt um húsið þitt,
hetjan, sem úi ert nú borin;
sjálf náttúran faldar við nátín sitt
og náttkufl af sorg er þér skorinn,—
Pvi kveð eg hikandi kvœðið mitt
til kveðju, við seinustu sporin.
* *
*
í átthögum þínum var lítið um tjós
og löng er þar skammdegisnóttin.
Eg skil hve þig fýsti’ yfir úthafsins ós
i útsýnið, menningarþróttinn; —
alt farkaup þitt var i fyrstu „til sjös“
fátcekt og — sjálfstæðis-þóttinn.
Pú stafnsettir horfið og hugaðir skarpt
að hverju sem för mœtti greiða,
þú lœrðir það eiit.sem þú áleiztþjerþarft
og einhverju kœmi til leiðar.
Pitt mannvit og atorka áttu ei hart
þá óruddu vegu að sneiða.
Pú varsi þar allur sem átak þin beið
og eitthvað til gagns þurfti’ að vinna.
Með hœglœti ákveðinn hélzt þina leið
hugáll að stœrra sem minna,
hógvær i svörum og hjálpfús i neyð
þó hefðir þú mörgum að sinna.
Pú vildir ei sýnast en vera þvi meir
á velli ef raun skyldi þreyta
ogglœstir þig aldrei með gullroðnum eir
sem grannvitrir spjátrungar breyta. —
Eg veit að hin mœtasta minning ei deyr,
sem mannvit og drengskapur veita.
Bjargtraustur vinum og sanngjarn i sátt,
að siðgœði mannfélagsprýði,
um náungans bresti þú hafðir ei hátt
og hlýddir ei lastmálgra nlði;
en varst mörgum athvarf, sem erfitt
og bágt
áttu, aj smœlingjalýði.
Pvi er að vonum, að sakni þin sveit,
að syrgi þig œttmenn og vinir. —
Pað fœkkar um skjólin og fýkur um reit
er falla’ hinir þróttmestu hlynir.
Og þakkartár færa þér höfug og heit
hjartfólgnir, elskandi synir.
Peir þakká honum pabba hans œfi-
starf alt,
hans umhyggju’ og föðurást hreina.
Peir þakká honum ylinn, ef eitthvað
blés svalt
i œsku og varð þeim til meina,
hvern skatt, sem með erfiði’ en gleði
hann galt
að gjöra þeim leiðina beina.
* *
*
Hvlldu í guðs nafni, hvildu i ró,
þú hvilir með virðing og friði,
árrisli starfsmaður, iðjandi þó
alt þar til sól gekk að viði.
Hvildu með þakklœti, hvíldu i ró.
Hvildu í trú þinni’ og friði.
P. H,