Dagblaðið Vísir - DV - 13.01.1990, Blaðsíða 4

4
LAUGARDAGUR 13. JANÚAR 1990.
Fréttir dv
Fólki kann að óa við þessum kössum, tækjum og pipum sem umkringja litlu krilin á vökudeild barnaspítala Hringsins á Landspítalanum. Þeim líður þó vel
og með auknum tækniframförum hafa liflikurnar og líkurnar á heilbrigðu lífi stóraukist. DV-myndir Brynjar Gauti
DV heimsækir vökudeild Bamaspítala Hringsins á Landspítalanum:
Lífsgæðin í fyrirrúmi
Tækjakostur vökudeildarinnar er mikill og er að miklu
leyti fenginn fyrir gjafafé frá Kvenfélaginu Hringnum.
þama er verið að skoöa hjartað í einum fyrirburanum
i þar til gerðu tæki.
Þrír af læknum vökudeildarinnar ásamt hjúkrunardeild-
arstjóra. Frá vinstri: Gestur Pálsson barnalæknir, Gunn-
ar Biering yfirlæknir, Ragnheiður Sigurðardóttir hjúk-
runardeildarstjóri og Höröur Bergsteinsson barnalækn-
ir. Á myndina vantar Atla Dagbjartsson barnalækni.
„Það er mjög sérstakt fyrir Island
aö allur þorri kvenna með afbrigði á
meðgöngu kemur hingað til aö fæða.
Yflr 90 prósent af öllum börnum sem
þurfa á sérstakri meðferð að halda
eftir fæðingu fæðast hér. Þessi deild
nær þannig yfir allt landið fyrir utan
þá starfsemi sem á sér staö á bama-
deOd Rjórðungssjúkrahússins á Ak-
ureyri. Við komum oft inn í mál
löngu áður en börn fæðast og þá er
deildin kynnt fyrir foreldrunum.
Staðsetning deUdarinnar, tækjakost-
urinn og samstarfiö við mæðraeftir-
litið og kvennadeildina er ein af
ástæðmn þess góða árangurs sem við
höfum náð,“ sagði Gunnar Biering,
yfirlæknir á vökudeUd Bamaspítala
Hringsins á Landspítalanum, í sam-
tali við DV.
Það þekkja ekki margir tU vöku-
deUdarinnar þrátt fyrir þá staðreynd
aö deUdin hefur afskipti af hveiju
einasta bami sem fæðist á höfuð-
borgarsvæðinu. DV birti á fimmtu-
dag viðtal og myndir við foreldra sem
eignast höfðu tvo fyrirbura og sögð-
ust ekki geta þakkað deUdinni nóg-
samlega fyrir hve vel börnin hafa
dafnað.
Blaðamaður og ljósmyndari heim-
sóttu deUdina í gær í þeim tilgangi
að fræðast eilítið um starfsemi henn-
ar. Fyrir svömm uröu Gunnar Bier-
ing yfirlæknir, Hörður Bergsteins-
son bamalæknir, Gestur Pálsson
bamalæknir og Ragnheiður Sigurð-
ardóttir hjúkmnardeildarstjóri.
Allt á sama stað
VökudeUdin tók tU starfa 2. febrúar
1976 og varð strax hluti Bamaspítala
Hringsins. Á deUdinni starfa fjórir
læknar og 16-17 hjúkmnarfræðingar
í fuUu starfi.
VökudeUdin er tU húsa á 2. og 3.
hæð í húsi kvennadeUdar Landspít-
alans. Á þriðju hæð er gjörgæslu-
hluti deUdarinnar en á annarri deUd
fyrir minna veik börn og böm sem
em farin að braggast eftir legu á gjör-
gæslu. Á hvomm hluta deUdarinnar
um sig er pláss fyrir 7 böm eða 14 í
aUt.
„Bömin geta stundum oröið fleiri,
aUt að 20, og eins færri. Þetta er eina
deUdin sinnar tegundar á landinu og
þetta kemur í sveiflum. Á Akureyri
er svipuð starfsemi undir bama-
deildinni þar og þar er unnið mjög
gott starf.“
Gjörgæsluhluti deUdarinnar er við
hliðina á fæðingarstofum og skurö-
stofum kvennadeUdar. Meðgöngu-
deUd kvennadeUdar, fyrir konur með
afbrigði á meðgöngu, er einnig á 3.
hæð.
„Það er víst einsdæmi íheiminum
aö hafa miðstöð fyrir aUa þessa starf-
semi á einni og sömu hæðinni, á
einni hendi. Það er náttúrlega mjög
mikUvægt að vera með vökudeildina
sem næst þeim stað þar sem bömin
fæðast og losna þannig við aUa flutn-
inga.“
500-600 börn
Að jafnaði koma milU 500 og 600
böm á deildina. í fyrra urðu þau 504.
Stór hópur þessara barna em svo-
köUuð eftirUtsböm sem em stuttan
tíma, yfirleitt nokkrar klukkustund-
ir.
„Um helmingur barnanna er aö-
eins í stuttan tíma hjá okkur. Svo em
böm sem teljast veik, þar með taldir
fyrirburar. Dvalartími þeirra getur
verið frá nokkram klukkustundum
tíl fimm mánaða. Til þessara barna
teljast fyrirburar, léttburar, böm
sem em óeðlUega létt miðað við með-
göngu, böm með sýkingar, börn með
meðfædd líkamslýti og galla og loks
böm sem þurfa á skurðaðgerð að
halda.“
Á fyrstu ámm vökudeildar var
mikið um að fyrirburar og sjúkir
nýburar væru sóttir í flugvélum út
um allt land. Fjórmenningamir
þakka það afargóðu samstarfi
mæöraeftirlits kvennadeUdar og
vökudeildarinnar að slíkar ferðir
heyra tU undantekninga í dag. Komi
hins vegar fyrir að sækja þurfi böm
út á land eða mUli landa er deildin
alltaf viðbúin og á í afargóðu sam-
starfi viö Landhelgisgæsluna.
Eftir að böm em útskrifuð af deUd-
inni er fylgst með þeim í aUt að tvö
ár og þá í samvinnu við ungbamaeft-
irhtið. Læknar deUdarinnar skoöa
auk þess hvert einasta bam sem fæð-
ist á Reykjavíkursvæðinu tvisvar
áður en það er sent heim.
Æ meiri tími af starfi deildarinnar
fer í mannleg samskipti og þar mæð-
ir mikið á hjúkrunarfólkinu sem er
á deUdinni aUan sólarhringinn meö-
an störf læknanna eru dreifðari.
Hjúkmnarstarfið er ekki síður mikil-
vægt en lækningamar og aö sögn
læknanna er hjúkmnarstarfið á
vökudeildinni alveg í sérflokki.
Líka erfitt
„Deildin hefur starfað mikið í kyrr-
þey hingað tU og kannski er það til
skaða að fólk veit ekki meira um
deUdina og hvers hún er megnug.
Það er náttúrlega gaman þegar geng-
ur vel, sem það gerir oftast. En það
er líka afskaplega erfitt og mjög sorg-
legt þegar erfiðleikar em. Það er
dapurlegt að horfa upp á langvarandi
veikindi, þegar böm fæðast ekki heil-
brigð eða verða fyrir skaða er veldur
varanlegri örorku. Það má ekki
gleyma því --að hér á deUdinni eiga
sér líka staö miklir harmleikir."
714grömm
Meö auknum tækniframfóram
hafa lífslíkur fyrirþurða og veikra
nýbura stórlega aukist. Hversu létt
má bam vera tíl að einhver lífsvon
sé?
„Það er erfitt að svara þessari
spumingu beint. Yngsta barniö sem
hefur fæðst hér á landi var 25 vikna
gamalt og vó ekki nema 714 grömm.
Það bam er alveg eðlilegt í dag. En
lífslíkumar ráðast bæði af stærð og
aldri. Það má segja aö 80-90 prósent
lífslíkur séu hjá bömum sem em
orðin 28 vikna gömul og vega 1000
grömm eða meira. Síðan minnka lík-
umar með hveijum hundrað
grömmum og hverri viku. Það má
segja að lífslíkur séu litlar ef bam
fæðist léttara en 700 grömm og yngra
en 26 vikna gamalt, þó tU séu undan-
tekningar erlendis.
Það má lýsa þróuninni þannig að
þaö sem var sagt um 1000 gramma
og 30 vikna böm fyrir 10 árum er
sagt um 700 gramma og 27 vikna
böm í dag.
Þaö kemur náttúrlega að því að
þróunin stöðvast. Það er ekki tak-
mark í sjálfu sér að láta flest böm
lifa heldur að skapa börnum sem
fæðast sem best líf, að þau verði eins
heil og þau geta orðið. Þegar dánar-
tala nýbura er orðin eins lág og hún
er í dag eru þessar tölur hættar að
skipta öllu máli. Það em lífsgæðin
sem sitja í fyrirrúmi."
Hringurinn
„Það er mjög dýrt að reka þessa
deUd. Við þurfum mikið af tækjabún-
aði og þar sem tækniþróunin er mjög
ör þurfum við að endurnýja ört. Við
byggjum tækjakaup að mjög veru-
legu leyti á gjafafé. Þar kemur fyrst
og fremst aö hlut Kvenfélagsins
Hringsins. Þær Hringskonur hafa
gert alveg ótrúlega hluti fyrir þessa
deild og í dag má segja að um 80 pró-
sent tækja okkar séu keypt fyrir fé
sem fengiö er frá Hringnum. Það er
Hringnum aö þakka að við emm
betur sett en margar deildir og sum-
ir erlendir læknar, sem hingað koma,
hafa verið mjög hrifnir af tækjakosti
okkar. Árangur deildarinnar væri
ekki svona góður hefðum við ekki
þessi tæki.“
Gefandi
- En hvernig er aö vinna á þessari
deild?
„Þetta er mjög áhugavert starf en
um leið mjög sveiflukennt. Það er oft
mjög gaman en inn á milli getur ver-
ið mjög erfitt og reynt á fólk. Við
erum viðstödd allar erfiðar fæðingar
og alla keisaraskurði. Þaö er ótrúlegt
hvað deildinni hefur haldist vel á
fólki en þetta starf er líka gefandi og
þaö gengur oftast vel. Ekkert okkar
gæti alla vega hugsaö sér að vinna
annars staðar.“ -hlh
Önnur
ómerking í
Hæstarétti
Hæstiréttur ómerkti i gær dóm
í annað sinn í þessari viku.
Ástæðurnar em þær sömu í báð-
um tilfellum. Ðómurinn, sem var
ómerktur í gær, var kveðinn upp
í Sakadómi Keflavíkur. Hæsti-
réttur vísáöi málinu heim í hérað
á ný. Fulltrúi bæjarfógetans í
Keflavík kvað upp dóminn.
í dómi Hæstaréttar segir: „Full-
trúinn, sem kvað upp hinn áfrýj-
aða dóm, starfar á ábyrgð bæjar-
fógetans í Keflavík. Bæjarfóget-
inn er jafnframt lögreglustjóri
þar. Sakarefni það, sem annar
liöur ákæm þessa máls tekur til,
var rannsakað af lögreglunni í
Kefiavík. Ekkert liggur fyrir um
afskipti fulltrúans af þeim þætti
málsins á meðan það var í með-
ferð þjá lögreglunni. Með vísan
til dóms Hæstaréttar frá 9. þessa
mánaðar verður engu að síður
taliö að bæjarfógetanum í Kefla-
vík og fulltrúa hans hafi borið að
vikja sæti við dómsmeðferö þessa
sakarefnis."
Maöur sá, sem var ákærður í
þessu máli, hlaut eigi að síður
þriggja mánaða fangelsi og eins
var hann sviptur ökuréttindum
æviiangt I hæstaréttarmálinu
vom sameinuð tvö mál. Annað
var frá Reykjavík, í því máli
dæmdi Hæstiréttur, en hitt máliö
er frá Keflavík. Bæði afbrotin
snúa að ölvunarakstri og akstri
án ökuréttinda.
Mikið var fundað í dómsmála-
ráðuneytinu í gær. Beöið er eftir
aö ráðuneytið sendi frá sér
hvernig brugðist verður við þess-
um dómum Hæstaréttar. Á með-
an er óvíst hvernig tekið veröur
á dómsmálum þar til ný skipan
verður ákveðin. í 19 embættum á
landinu eru ekki starfandi sér-
stakir héraðsdómarar. Þegar DV
fór í prentun í gærkvöld var fund-
inum í dómsmálaráðuneytinu
ekki lokið. _gœe
Rútubílstjórar:
Verkfall boðað
á mánudag
Bifreiðastjórafélagið Sleipnir
hefur boðaö þriggja daga verkfall
sem hefst á mánudag hafi samn-
ingar ekki tekist fyrir þann tíma.
Nákvæmlega ekkert hefur mjak-
ast á fundum deiluaðila.
„Viö verðum aö leggja niður
ferðir milli Reykjavíkur og Flug-
stöðvar Leifs Eiríkssonar á Kefla-
víkurflugvelli ef til verkfalls
kemur. Farþegar til og frá flug-
stöðinni verða því að bjarga sér
sjálfir. Við veröum þó með af-
greiöslur opnar bæði í Reykjavík
og á Keflavikurflugvelli. Við
munum aðstoða fólk við að út-
vega þvi leigubíla sé þess óskað,“
sagði Kristján Jónsson, fram-
kvæmdastjóri Kynnisferöa hf.
Kristinn Jónsson hjá Landleiö-
um sagðist halda að allir bifreiða-
stjórarnir á Landleiðabílunum
væm félagar í Sleipni og þvi
myndu rútur Landleiða stöðvast
ef til verkfalls kæmi. Þar með
myndu ferðir milli Hafnarflarðar
og Reykjavíkur leggjast af. Sömu-
leiöis stöövast áætlunarbílar
Norðurleiöa hf.
Stjórnarmenn Sleipnis hafa átt
fund með forsvarsmönnum Al-
þýðusambandsins þar sem reynt
hefur verið aö fá þá til að fresta
verkMsaðgerðum í ljósi þeirra
kjarasamningaviðræðna sem nú
standa yfir.
Sleipnismenn fara fram á 100
prósent launahækkun sem er
ekki alveg í takt viö það sem
menn eru aö ræða um í kjara-
samningum á hinum almenna
vinnumarkaði. Þar er rætt um 3
prósent launahækkun.
-S.dór