Þjóðviljinn - 11.12.1956, Blaðsíða 12

Y
Hamrafell á Ytri höfninni. Stœrö þess sést meö samanburöi viö Magna — til hægri.
Hainraf ell getur f lutt hdmlng þess olíu-
magns sem Islendingar nota nú á ári
Hamrafell, hið nýja olíuskip SÍS, kom hingað s.l. sunnu-
dag. Skip þetta getur flutt til landsins um 150 þús. lestir
af olíu á ári, en það er um það bil helmingurinn af árs-
notkun landsmanna af olíu.
&IÓÐVU.JINM
Þriðjudagur 11. desember 1956 — 21. árgangur — 282. tölubíað
Staðið verði við loforð um
brottför erlends hers
„Fundur í verkamannaíélaginu Þróttur á
Siglufirðí, haldinn 9. des. 1956, mótmælir
öllum undanslætti í hernámsmálunum. Krefst
félagið þess að ríkisstjórnin standi við loforð
þau sem stjómarsáttmálinn gaf þjóðinni um
brottför hins erlenda hers.
Þróttur skorar á öll félög hins vinnandi
fólks að efla baráttu sína fyrir brottför hers-
ins og linna ekki fyrr en hver einasti her-
maður og hvert einasta hergagn er fjarlægt
af íslenztöi grund".
Bók Kristjáus Eldjárns þjóðminjavarðar
Kuml og haugfé
viðurkennd af Háskóla Islands sem
doktorsritgerð — Vörnin fer fram í janúar
Hin nýja bók Kristjáns Eldjárns þjóðminjavarðar:
Kuml og haugfé, er komin út. Heimspekideild Háskóla
íslands hefur tekið hana gilda til doktorsvarnar og fer
vörnin fram í jariúar n.k.
Móttökufagnaður í tilefni af
komu þessa stærsta skips er
íslendingar hafa eignazt, var
haldinn í Þjóðleikhúskjallaran-
um í gær. Hjörtur Hjartar, for-
stjóri skipadeildar SlS hélt þar
aðalræðuna.
Hamrafell er stærsta skip ís-
lenzka flotans, um 17 þús. lest-
ir að stærð. Við venjulegar að-
stæður flytur það 15500 lestir
af olíu. Ganghraði þess fulllest-
aðs er 14 mílur. Það var byggt
í Deutsche Werft í Hamborg
árið 1952. SlS keypti skip þetta
Hætlan liiisi hjá
ai þessu sinni
Eisenhower Bandaríkjaforseti
skýrði frá því í gær að hann
væri ósamþykkur tillögu banda-
rísku tollanefndarinnar um
hækkaðan verndartoll á inn-
fluttum fiskflökum.
Nefndin samþykkti tillögu
þessa efnis einróma í haust að
undirlagi útgerðarmanna á
austurströnd Bandaríkjanna
sem lengi hafa borið sig' illa
undan erlendri samkeppni á
bandaríska markaðinum.
Eisenhovver sagðist ekki vera
þeirrar skoðunar að hækkun
verndartollsins væri til þess
fallin að leysa á varanlegan
Framhald á 11. síðu.
á sl. vori en fékk það ekki af-
hent fyrr en 21. sept. sl.
Ðugandi sjómannastétt
Starf á olíuflutningaskipum
er að sjálfsögðu með öðrum
hætti en á venjulegum flutn-
inga- eða farþegaskipum. Fyrst
í stað voru því nokkrir erlendir
sjómenn á skipinu til þess að
þjálfa íslenzku sjómennina í
þessu nýja starfi þeirra. Nú er
öll áhöfn Hamrafells íslenzk og
er það góður vitnisburður um
dugnað og hæfni íslenzkrar sjó-
mannastéttar. -— Skipstjóri á
Hamrafelli er Sverrir Þór.
Helming olíunotkunarlnnar
Hingað kom Hamrafell með
olíu frá Batum í Sovétríkjun-
um. Siglingin þangað fram og
aftur tekur 35 daga. Skipið
mun þvi geta íarið 9—10 ferðir
á ári og flutt samtals um 150
þús. lestir af olíu, en það mun
vera um helmingur af árlegri
olíunotkun landsmanna. -—■ Hve
olíunotkunin hefur aukizt hratt
má geta þess að fyrir 10 árum
hefði þetta skip getað flutt í
einni ferð ársbirgðir af olíu
fyrir Islendinga.
Þörf tveggja skipa
Það er því nægt verkefni fyr-
ir tvö slík skip til olíuflutninga
fyrir þjóðina, en það hefur
hinsvegar verið vanrækt að
kaupa nema eitt skip.
SlS sótti í maí 1953 um leyfi
til að kaupa olíuflutningaskip.
Var svo stöðugt haldið áfram
að knýja á um þetta leyfi, en
það var ekki fyrr en í desemb-
er 1955 að slíkt leyfi fékkst.
Enda þótt telja megi að SlS
væri heppið í kaupunum hækk-
aði þessi dráttur á kaupunum
verð skipsins um 20 millj. kr.
I mikið ráðizt —
Hamrafell mun hafa kostað
46 millj. kr. og er því í mikið
ráðizt, en fljótlega hefur sýnt
sig að íslendingum er það nauð-
synlegt að eiga sín flutninga-
skip sjálfir. Flutningsgjöld á
olíu hafa stigið stórkostlega
undanfarið, í sambandi við inn-
rás Breta í Egyptaland og lok-
un Súezskurðarins. Olíuflutn-
ingaskip heimsins geta nú flutt
44 millj. lesta, en áætlað er að
olíunotkun í heiminum aukist
um 100% frá því sem nú er á
næstu 5 árum. Allar skipa-
smiðjur sem byggja olíuskip
hafa nóg að gera næstu árin,
og sézt því bezt að ekki hefði
mátt draga það mikið lengur að
veita leyfi til að kaupa skipið,
og að mikið tjón var að kaupa
ekki tvö olíuflutningaskip til
landsins.
Sósíalistafélagið:
Áríðandi félags-
fundur í kvöld
Sósíalistafélag Keyk javíku r
lieldur fund í k\öld í Tjarnar-
götu 20. Hefst fundurinn kl.
8.30.
Kætt verðnr um HERNÁM-
IÐ OG STJÓRNMÁLAVIÐ-
HORFH), EFNÁHAGSMÁLIN
og um félagsmál.
Áríðandi er að félagar fjöl-
inenni á fundinn.
Dulles, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, ræddi í gær við
Selwyn Lloyd, utanríkisráð-
herra Bretlands, og Christ-
ian Pineau, utanríkisráðherra
Frakklands, hvorn í sinu lagi.
Var það fyrsti fundur þessara
ráðherra síðan Bretar og
Frakkar réðust á Egypta.
Fréttaritari brezka útvarps-
ins í París sagði í gær, að
megintilgangur fundarins væri
að jafna hinn mikla ágreining
sem er milli vesturveldanna
þriggja um mál landanna fyrir
í viðtali við blaðamenn í gær,
í tilefni af útkomu bókarinnar,
sagði Kristján Eldjárn að hann
Kristján Eldjárn
hefði byrjað að safna efni til
bókar þessarar þegar hann kom
til Reykjavíkur 1941, en hins-
botni Miðjarðarhafs. Sagði
hann að þeim málum vrði ekki
ráðið til lykta við ráðstefnu-
borðið, heldur yrði það reynt
í einkaviðræðum tveggja—
þriggja ráðherra í einu.
Framkvæmdastjóri Atlanz-
bandalagsins, Ismay lávarður,
sagði í gær, að þessi fundur
Atlanzráðsins væri sá mikil-
vægasti sem haldinn hefði ver-
ið í fjögur ár og mestu máli
skipti að aftur yrði komið á
einingu milli aðildarríkjanna.
vegar hefðu liðið mörg ár, eink-
um meðan flutningur Þjóðminja-
safnsins og uppsetning þess í
nýjum húsakynnum stóð yfir,
sem enginn tími vannst til að
snerta á bókinni,
í bókina hefur hann safnað
heimildum um öll íslenzk kuml
úr heiðnum sið sem fundizt
hafa til ársloka 1955, en þau eru
123 talsins, og nokkur fundust
á þessu ári.
ísleiizkar víkinga-
aldarininjar
í formála þókarinnar segir
m.a.: „Bók þessari er ætlað að
þjóna tvennu - markmiði, og ber
hún þess menjar. . . Hún á að
vera heimildarrit fornfræðinga
um íslenzkar víkingaaldarminj-
ar . . . En jafnframt er þess þó
freistað að bókin geti orðið
fróðleikslestur fyrir almenna ís-
lenzka lesendur, sem eiga lítinn
kost rita um þessj efni“.
I bókinni er gerð grein fyrir
heiðnum útfararsiðum, hér og
á Norðurlöndum. Meginkafiinn
er um forngripi þá sem fundizt
hafa í haugum hérlendis og
gerður samanburður á þessu
og sams konar fundum á Norð-
urlöndum. Þá er sérstakur kafli
um stílsögu víkingaaldar, sér-
staklega með tilliti til íslands,
eða allt þar til rómversk kirkju-
leg list kemur til landsins.
Kumlatal
Kaflaheiti bókarinnar eru
þessi: Fundur íslands og forn-
leifar, Kumlatal, Umbúnaður
kumla, Haugfé og lausafundir,
Norræn stílþróun á söguöld, Yf-
irlit og lokaorð.
Kumlatalið er í landfræðilegri
röð, hringinn í kririg ,um landið
og kemur þá í ljós að hinir
ýmsu landshlutar eru mjög mis-
„auðugir" af slíkum fornminj-
Framhald á 11. síðu.
i Sjómannafélagi Reykjavikur
j Stjórnarkjör er yfirstandandi í Sjómannafélagi Reykja-
j vikur. Kosið er alla virka daga frá kl. 10—12 f.h. og
j 3—6 e.h. í skrifstofu félagsins, Alþýðuhúsinu, 1. hæð.
Kosið er um tvo lista, A-lista fráfarandi stjórnar og
• B-lista sem borinn er fram af starfandi sjómönnum.
Sjómenn, kjósið nú þegar, kjósið B-listann, vinnið i
S fyrir B-listann.
jj Munið: XB-listi
Séö inv í vistarverur skipverja á Hamrafelli.
Natofundur í París reynir að
brúa bilið milli aðildarríkja
Heppilegast þykir að gera það með einka
viðræðum tveggja—þriggja ráðherra
Megintilgangur fundar Atlanzráösins, æöstu stjórna
Atlanzbandalagsins, sem hefst í París í dag, er sá a
brúa hið mikla bil sem nú er á milli Bretlands og Frakl
lands annars vegar og Bandaríkjanna hins vegar.