Alþýðublaðið - 07.10.1987, Blaðsíða 1

Sjávarútvegurinn á Kúpunni
Ný skýrsla Þjóðhagsstofnunar staðfestir ýmsar af svartsýnustu fullyrðingum
síðustu ára um erfiðleika í greininni. — Vona bara að þeir stjórnmálamenn sem
hafa stutt stórfelldar skattaálögur á sjávarútveginn, lesi þessa skýrslu, — segir
forstjóri Síldarvinnslunnar í Neskaupstað.
Sjávarútvegurinn, undir-
stöðuatvinnuvegur þjódarinn-
ar, er á hvínandi kúpunni og
hefur veriö siðustu ár ef
marka má skýrslu Þjóðhags-
stofnunar um sjávarútveg
1980—85. í skýrslunni er sér-
stakt efnahagsyfirlit þar sem
fram kemur að í árslok 1985
voru heildarskuldir útgerðar-
fyrirtækja, sem hlutfall af
heildartekjum 131,3%.
Ástandið er skárra hjá fyrir-
tækjum sem stunda einungis
fiskvinnslu, um 78%, en 92%
hjá fyrirtækjum sem reka
bæði útgerð og vinnslu. Enn-
fremur koma fram iskyggileg-
ar tölur um rýrnandi eigið fé
og eru þær upplýsingar jafn-
vel enn dekkri en þeir svart-
sýnustu í greininni hafa hald-
ið fram. Þannig er t.d. eigið
fé útgerðarfyrirtækja sem
hlutfall af eignum, mínus
12%.
Efnahagsyfirlit skýrslunnar
er byggt á mjög stóru úrtaki
fyrirtækja, sem hafa um 70%
af heildartekjum í sjóvarút-
vegi. Að sögn Þórðar Frið-
jónssonar forstjóra Þjóðhags-
stofnunar hefur ástandið í
greininni ekki batnað mikið
eftir það tímabil sem skýrsl-
an tekur til. „Ástandið hefur
eitthvað batnað hjá útgerð-
inni, vegna góðrar afkomu ’86
og ’87, en lítið eða ekkert
breyst hvað varðar fisk-
vinnslufyrirtækin.”
Þetta mun vera i fyrsta
skipti sem Þjóðhagsstofnun
tekur saman efnahagsyfirlit
fyrir sjávarútveginn með
þeim hætti sem gert er í
skýrslunni. Upplýsingarnar
virðast hins vegar ekki nýjar
fyrir forsvarsmenn fyrirtækj-
anna.:
„Niðurstöður þessarar
skýrslu koma okkur sem
störfum í sjávarútvegi ekki á
óvart. Það hefur margsinnis
verið bent á hvernig rekstrar-
skilyrði þessa grundvallarat-
vinnuvegar okkar voru á um-
ræddum árum og hvernig
eigið fé fyrirtækjanna var
étið í stórum skömmtum ár
frá ári,“ sagði Finnbogi Jóns-
son forstjóri Síldarvinnslunn-
ar í Neskaupstað I samtali
við Alþýðublaðið, en Sildar-
vinnslan er annað stærsta
fyrirtækið í sjávarútveginum.
Finnbogi sagði að það væri
afar gagnlegt að þessi
skýrsla sæi dagsins Ijós ein-
mitt núna. „Ég vona bara að
þeir stjórnmálamenn sem
hafa á síðustu mánuðum
stutt stórfelldar skattálögur á
sjávarútveginn, bæði beint
og óbeint, lesi þessa
skýrslu.”
Þrátt fyrir að afkoman hafi
verið þokkaleg nú á annað ár,
segir Finnbogi langt í land
með það að fyrirtækin vinni
sig út úr þeirri skuldasúpu
sem staðfest er í skýrslunni,
eða bæti eiginfjárstöðuna
sem einhverju nemur. „Þjóðin
lifir á sjávarútvegi og við vit-
um að það eiga eftir að koma
mögur ár. Meðan sæmilega
árar verða fyrirtækin því fá
frið til að byggja sig upp.“
Finnbogi segir hins vegar
fjármálaráðherra vera allt
annarrar skoðunar: „Hann
hefur þegar lagt skatta á
sjávarútveginn, sem nema
Flugstöövarmálið
vel á veg komið
Rikisendurskoðun stefnir
að þvi að Ijúka rannsókn á
byggingarkostnaði flugstöðv-
arinnar í Keflavík, áöur en
fjárlög og lánsfjárlög koma til
afgreiðslu og umfjöllunar á
Alþingi. Ennfremur er stefnt
að því að Ijúka samantekt á
kaupleigusamningum ríkis-
fyrirtækja, en að sögn ríkis-
endurskoðenda hafa þegar
verið send út bréf til forsvars-
manna ríkisstofnana þar sem
óskað er eftir upplýsingum
um slika samninga. Rikis-
endurskoðun sinnir báðum
þessum verkefnum að beiðni
fjármálaráðherra.
Halldór V. Sigurðsson ríkis-
endurskoðandi sagði að
rannsókn flugstöðvarmálsins
væri mjög yfirgripsmikil en
engu að síður ætti að takast
að Ijúka henni áður en fjallað
verður um fjárlög og lánsfjár-
lögin á Alþingi. Fjórir starfs-
menn stofnunarinnar sinna
því verki, en auk þess hafa
aðrir aðilar verið kallaðir til
einstaka verkefna.
Samantektin á kaupleigu-
samningum ríkisstofnana
verður hins vegar ekki eins
yfirgripsmikil þvi að sögn
ríkisendurskoðanda hefur
verið óskað eftir skýrum upp-
lýsingum m.a. Ijósrita af slik-
um samningum.
hundruðum milljóna króna
og það liggur í loftinu að það
eigi að leggja enn frekari
álögur á sjávarútveginn.
Þessa efnahagspólitík gagn-
vart undirstöðugreininni og
fiskvinnslufólki, sérstaklega
á landsbyggðinni, skil ég alls
ekki.“
Sjávarútvegurinn er á hausnum, samkvæmt nýrri skýrslu um rekstur fyrirtækja í greininni. Þetta atvik varð á
Miklubreutinni i Reykjavík i gær — og bætir væntanlega ekki úr skák.
Ólafsvík:
Bið á nýjum meirihluta
Ekki var i gær vitað til
þess að neinar viöræður
væru i gangi í Óiafsvík um
myndun nýs meirihluta, eftir
að slitnaði upp úr samvinnu
A-flokkanna og Lýðræðis-
sinna i fyrrakvöld. Ýmsir
möguleikar eru í stöðunni,
enda sitja alls fulltrúar fimm
stjórnmálasamtaka í bæjar-
stjórninni.
Sveinn Þór Elinbergsson,
forseti bæjarstjórnar og full-
trúi Alþýðuflokksins, sagðist
í samtali við Alþýóublaðiö I
gær, engu geta spáð fyrir um
framvindu mála. Hann kvaðst
á hinn bóginn myndu beita
sér fyrir því sem forseti
Bæjarstjórnar, að bæjar-
stjórnin starfaöi eðlilega aó
afgreiðslu mála, eins og hún
væri kosin til að gera, þrátt
fyrir nýverandi kringum- .
stæður.
Sveinn kvaðst hins vegar
vilja taka fram aö það væri of
mikil einföldun að halda þvl
fram að byggingarhraði fé-
lagsheimilisins hefði verið
stærsta miskllðarefni meiri-
hlutans. „Þetta var ekki meira
en tuttugasti partur af ágrein-
ingnum og ekki stærsta
vandamáliö."