Austurland - 29.05.1964, Blaðsíða 1

Amlnrlmú
Málgagn sósíalista á Austurlandi
14. árgangur. Neskaupstað, 29. maí 1964. 20. tölu,blað.
Veiðihorfur og hráefnis-
verð á sumarsíldveiðum
Nú eru ekki nema fáar vikur
þar til sumarsíldveiðarnar hefj-
ast. Mikill fjöldi landsmanna og
fjöldi fyrirtækja á afkomu sína
mjög undir því, að síldveiðarnar
gangi vel. Á þetta ekki sízt við
um Austfirðinga, því atvinnulíf
okkar byggist nú að langmestu
leyti á síldveiðum og síldar-
vinnslu. Við höfum veðjað á síld-
ina og með henni föllum við og
stöndum. Það er því ekkert und-
arlegt þó veiðihorfur séu nú að-
alumræðuefni manna á meðal.
Fiskifræðingar hafa enn ekki
látið mikið eftir sér hafa um
veiðihorfurnar, enda eru rann-
sóknarleiðangrar enn ekki lagðir
af stað. Þó hefur hinn þekkti
norski fiskifræðingur, Finn De-
vold, látið uppi sína skoðun.
1 fiskimálaþætti Jóhanns Kúlds
í Þjóðviljanum á þriðjudaginn er
sagt frá viðtali, sem norsk blöð
hafa birt við Finn Devold. Grein-
ir þar frá því, að allt að 22%
Samningafundir
nólt eltir nótt
Samninganefnd verklýðsfélag-
anna á Austur- og Norðurlandi
og samninganefnd vinnuveitenda
standa í ströngu um þessar
mundir. Samningafundir fara
fram hjá sáttasemjara nótt eftir
nótt, en ekki er vitað hvað mið-
ar í samkomulagsátt.
Ætlunin er, að reyna að gera
heildarsamning fyrir allt verka-
fólk á Norður- og Austurlandi og
hafa viðræðurnar til þessa eink-
um snúizt um samræmingu hinna
mörgu kjarasamninga, sem til
þessa hafa gilt.
Jafnframt er haldið áfram við-
ræðum ríkisstjórnarinnar og Al-
þýðusambandsins og verður lík-
lega erfitt að Ijúka samningum
fyrir Norður- og Austurland fyrr
en niðurstaða þeirra viðræðna
liggur fyrir.
Enn hefur ekki verið gripið til
þess ráðs, að boða til vinnustöðv-
unar austan- og norðanlands, en
eins og kunnugt er, hefur samn-
inganefndin fengið umboð til að
boða verkfall.
veiðinnar á vetrarsíldveiðunum
hafi verið stór síld af árgangin-
um 1950. Telur hann líklegt, að
þessi stóra síld muni aðallega
halda sig við Norðurland í sum-
ar. En aðalsíldarmagnið telur
Devold, að saman standi af ár-
göngunum 1959 og 1960, og að
þessi síld muni einkum halda sig
við Austurland. Telur fiskifræð-
ingurinn, að búast megi við góðri
veiði, sem henta muni vel síldar-
bræðslunum, en erfiðara geti orð-
ið um gott hráefni til söltunar,
þar sem árgangurinn frá 1950
muni verða mikill minni hluti
veiðinnar.
Eftir þessu áliti hins norska
fiskifræðings að dæma, eru góðar
horfur fyrir síldarbræðslurnar,
en lakari fyrir söltunarstöðvarn-
ar.
Síldarverðið
Enn hefur ekkert verið látið
uppi um síldarverðið í sumar.
Hjá sjómannasamtökunum hafa
verið uppi all-háværar raddir um
að leyfa ekki skráningu til síld-
veiða fyrr en kveðið hefur verið
upp úr með verðið. Er það ekki
óeðlilegt, að sjómenn vilji fá að
vita hvað þeir eigi að fá fyrir
þá síld, sem þeir veiða, því verð-
ið skiptir ekki minna máli en
skiptaprósentan. Alitof oft hefur
það komið fyrir, að hráefnis-
verðið hafi ekki verið tilkynnt.
fyrr en eftir að veiðar voru
hafnar.
Hráefnisverð í Noregi hefur
jafnan verið miklu hærra en hér,
og gildir það bæði um síld og
þorsk. Það hefur vafizt fyrir
mönnum að finna viðhlítandi
skýringu á þessum verðmun. Að
sumu leyti má þó skýra hann
með okurvöxtunum íslenzku og
öðrum viðreisnarfyrirbærum.
Ekki verður því þó haldið fram,
að hráefnisverðið þurfi að vera
lægra hér vegna þess, að kaup-
gjald sé hærra. Kaupið er nefni-
lega miklum mun lægra hér á
landi en í Noregi.
1 áðurnefndum fiskimálaþætti'
Jóhanns Kúld í Þjóðviljanum er
skýrt frá því, hvað hráefnisverð
á síld sé í Noregi. Bræðslusíldar-
verð á síld veiddri við ísland var
ákveðið þegar um mánaðamótin
janúar-febrúar.
Veiðitímanum er skipt í tvö
verðlagstímabil, hið fyrra 10,—
30. júní, en hið síðara 1. júlí—
30. september. Miðað við löndun
í Noregi er verðið ísl. kr. 247.50
fyrir málið fyrra verðlagstíma-
bilið, en kr. 269.10 hið síðara. —
Hæsta verð, sem ég hef heyrt
menn geta sér til að hér yrði
greitt í sumar, er 100 kr. lægra
en norska verðið.
Þá eru ákvæði um verð á síld,
sem afhent er í flutningaskip á
miðunum hér við land. Sé síldin
afhent frá veiðiskipi eða beint úr
nót, en mæld til verðs hjá verk-
smiðju í Noregi, er verðið á
fyrra verðlagstímabilinu kr.
175.50 málið, en kr. 197.10 á síð-
ara tímabilinu.
Sé síldin aftur á móti mæld til
verðs um borð í flutningaskipin,
er verðið á fyrra tímabilinu kr.
165.15 málið, en kr. 185.40 á síð-
ara tímabilinu. Sé síldin mæld
lifandi beint úr nótinni, lækkar
verðið um 8%.
Það verð, sem hér hefur verið
nefnt, er án allra uppbóta frá
hinu opinbera. Það verð ættu
verksmiðjurnar hér að geta
greitt, ef þær ættu við að búa
svipaða aðstöðu og norsku
bræðslurnar.
Raunar er vitað, að íslenzku
bræðslurnar hafa verið færar
um, að greiða talsvert hærra
verð en hið skráða verð á undan-
förnum árum, en mikið vantar á,
að þær hefðu getað risið undir
hinu norska verði, vegna hins ó-
hagstæða rekstursgrundvallar,
sem viðreisnin býr þeim.
Sundlaugin og
dagheimilið
Dagheimili bæjarins tekur til
starfa mánudag 1. júní. Forstöðu-
kona er Sigrún Geirsdóttir frá
Reykjavík.
Sundlaugin tekur til starfa í
næ-stu viku. Forstöðumaður henn-
ar verður Matthías Ásgeirsson,
iþróttakennari í Hafnarfirði.
Skákkeppni
í kvöld eru væntanlegir hingað
frá Akureyri 14 skákmenn. Ætla
þeir að keppa við Norðfirðinga,
sem fengið hafa 4 menn frá Eski-
firði og Egilsstöðum til að
styrkja lið sitt.
Mót þetta hefst með hraðskák
í félagsheimilinu kl. 2 á morgun
— laugardag, en á sunnudag kl.
2 hefst í barnaskólanum keppni
milli heimamanna og Akureyr-
inga. — Verður gaman að sjá
hvernig oMcar menn standa sig.
Áhorfendum er heimill aðgang-
ur gegn 25 króna inngangseyri.
Skólaslit Gagn-
frœðaskólans í
Neskaupstað
Skólaslit Gagnfræðaskólans í
Neskaupstað fóru fram í gær,
28. mui
Nemendur skólans voru 77 í
fjórum bekkjardeildum. Anuar
bekkur var alveg tvískiptur, og
einnig var nokkur skipr.ia.; í
fyrsta og þriðja bekk.
Skólinn var settur á sl. hausti
2. oktcber og lauk kennsiu í
apríllok. Heilsufar var gott i
skólanum.
Kennarar voru alls 11, 4 fastir
kennara'’ og 7 stundakennnrar
Skólastjóri er Þórður Kr. Jó-
hannsson.
I fyrsta bekk voru 28 nemend-
ur og luku allir prófi. Hæstu
einkunn hlaut Margrét Ólafsdótt-
ir, 9.18.
Undir unglingapróf gengu 33
nemendur, og stóðust 32 prófið.
Hæstu einkunn á unglingaprófi
hlaut Hermann Þ. Sveinbjörns-
son, 8.82.
í þriðja bekk voru 16 nemend-
ur. Undir miðskólapróf gengu 10
nemendur, og stóðust allir próf.
Hæstu einkunn á miðskólaprófi
hlaut Árni Sveinbjörnsson, 8.59.
Undir landspróf miðskóla
ganga 6 af nemendum þriðja
bekkjar. Landsprófi lýkur í dag,
Framh. á 4. slðu.
Haft er í
flimtingum
að Sverrir Hermannsson haíi
verið í hópi þeirra 60
manna, sem skoruðu á Al-
þingí, að takmarka Kefla-
víkursjónvarpið við Völlinn;
að Sverrir hafi tekið sæti á
þingi í Englandsför Jónasar
að þá hafi honum verið boðið
að gerast meðflutningsmað-
ur að tillögu um að tak-
marka sendiorku sjónvarps-
ins svo, að það næði ekki
út fyrír Völlinn;
að varaþingmaðurinn hafi hafn-
að boðinu;
að þetta lýisi varaþingmanni
Austfjarðaíhaldsins vel.