Fram - 21.06.1919, Blaðsíða 1

Stúfasirz
væntanlegt næstu daga
í verslun
S/g’. S/g’nrðssonar
íSK^scacancaicacaciM^aK
5jK> VBv W3W Www 9VV1
^±±±±±±±±±±±±k
Danskur Barna-
skófatnaður
|er væntanlegur næstu daga
Friðb. Níelsson.
$*3Rn<CTPCTÍ¥¥ÍPÍ;

iSI.ár.
Þingmáíafundur.
Ár 191Q miðvikudaginn 18. júní
var þingmálafundur lialdinn í Siglu-
fjarðarkaupstað aí 1. þíngmanni
kjördæmisins, Stefáni Stefánssyni í
Fagraskógi. Kvaddi hann til fund-
arstjóra lögregiustjóra G. Hannes-
son. n fundinuiu voru um 70 kjós-
endur. Pessi mál voru tekin fyrir:
1. Breytingar á stfórnarskr.
Alþingisrnaðurinn hóf umræður
og lýsti væntanlegum breytingum
á stjórnarskránni, um rýmkun kosn-
ingarréttar og fjölgun þinga. Lagði
hann fram svohlj. tiliögur:
a. Aldursskiiyrði fyrir kosningar-
rétti til alþingis fyrir konur sem
karla skal vera 25 ára aldur.
b. Fundurinu telur hagkvæmt að
stjórnarskráin fyrirskipi að reglulegt
alpingi komi sarnan árlega.
Eftir alllangar umræður voru til-
lögur þessar samþyktar með öllum
atkvæðum.
c. Svohlj. tillaga kom frá lög-
reglusíjóra G. Flannessyni:
Fundurinn telur nauðsynlegt að
stjórnarskráin fyrirskipi, að íslensk-
ur ríkisborgararéttur sé skilyrði fyr-
ir kosningarrétíi til alþingis.
Tillagan samþykt í einu hljóði.
2. Fossaniáiið.
Svohlj. tillaga kom fram frá al-
þingismanninum:
Fundurinn lítur svo á að ekki sé
tiltækilegt að samþykkja iög um
rekstur íossaafls á næsta þingi.
Tillagan samþykt með öllum at-
kvæðum gegn einu.
3 Launamáíið. •
a. Svohlj. tillaga kom frá Jóni
Guðmundssyni:
Fundurinn telur sjálfsagt og í
alla staði r.étflátt að bæta kjör starfs-
manna þjóðarinnar svo sem nauð-
synlegt þykir eftir því, er dýrtíðin
hefir skapað verðmæti á riauðsynja-
vörum síðan stríðið hófst, og tel-
ur til þess réttlátan mælikvarða fyr-
ir launaupphæðunum, verðlagsskrá,
er hafi að inninalda verðlag á öll-
um nauðsynjavörum, er menn þarfn-
ast mest. b. Sé slík verðlagsskrá
undirbúin á sama hátt og hinar nú-
gildandi verðlagsskrár.
Samþykt með 6 gegn 4. Þorri
manna greiddi ekki atkvæði.
Tiliaga frá G, Hannessyni svohlj.:
Fundurinn skorar á alþingi að
afnema eftirlaun embættismanna.
Tillagan samþykt með þorra atkv.
Héraðsmál.
4. Bæjarréttindamálið.
Svohlj. tillaga kom frá B. Þor-
steinssyni:
1. Fundurinn er allur á einu máli
um það, að þakka kaupsfaðarétt-
indi þau, er alþingi 1918 veitfi Sigl-
firðingum; en lýsir jafnframt ein-
dregið yfir óánægju sinni út af und-
irtektum allsherjarnefndar neðrideild-
ar undir þetta áhugamál vort, og
Siglufirði 21. júní 1919.
26. blað.
Reknetasíld.
Nokkrir mótorbátar sem fiska
með reknet í sumar geta fengið að
gera samnlng um sölu á síld í krydd.
Gott verð!
O. Tynes.
þeim breytingum, málinu til skemda
sem þeirri nefnd tókst að koma
fram..
2. I nefndaráliti þessarar nefndar
(þingskj. 37, 1918) stendur meðal
annars: »Sýs!umaður Eyjafjarðar-
sýslu hefur skýrt frá því, hvern
kostnað skrifstofuhald embættisins,
eins og það er ntí, hafi í för með
sér, og reiknast honum það 8000
kr. á ári. Og þó að kostnaðurinn
minkaði eifthvað með skiftingu sýsl-
unnar, þeirri sem frumvarpið grein-
ir, mundi það aldrei miklu nema.
Sýnist varla mundu verða hjá þvi
komist, að leggja fé úr landssjóði
til skrifstofuhalds, 5000 til 6000 kr.
ef skiftingin fer íram.« Pessu mót-
mælir fundurinn eindregið, sem al-
gerlega staðlausu. Pví bæði er það
öllum kunnugum vitanlegt, að sýslu
vnaður hefur aldrei haft tvo fulltrúa
og tvo skrífara í einu, — sem hann
þó setur í skýrslu sína til þess að
koma skrifstofuhaldinu upp í 8000
krónur, — ekki einu sinni meðan
annríkið var sem mest, Siglufjörð-
ur í sambandi við sýsluna, dýr-
tíðarráðstafanirnar stóðu sem hæst,
og hin margbrotnu störf í þarfir
bæjarstjórnar Akureyrar lágu á herð-
um sýslumanns. Og í öðru lagi
minkar skrifstofuhaldið svo ákaflega
mikið við það, að þessu öllu er af
honum létt, — Siglufjörður leystur
algjörlega úr sambandinu, dýrtíðar-
ráðstafanirnar Komnar á aðrar hend-
ur og sérstakur oddviti bæjarstjórn-
at eða bæjarstjóri kosinn á Ákur-
eyri — að það nær engri skynsam-
legri átt, að leggja þurfi fé úr lands-
sjóði til skrifllofuhalds, 5000 tii
6000 krónur, ef skiftingin fer fram.
3. Þá nær það heldur engri átt,
sern sýslumaður heldur fram í
»skýrslu« sinni til alþingis, (sem
hvergi er prentuð,) að »tap við
innheimtu á landssjóðssköttum sé
að minsta kosti 3 0|oo eða 300 kr.
fyrir hverjar 100 þúsund krónur,
er honttm er falið að innheimta,«
og gjörði hann ráð fyrir því við
sýslunefnd Eyjafjarðarsýslu, að á
þessu íapaði hann 1500 krónum á
hverju ári.
4. Þá viil fundurinn í 3. lagi
kröftuglega mótmæla þeirri staðhæf-
ingu sýslumanns í nefndri »skýrslu«
að ef stofnað verði sérstakt bæjar
íógetaembætti á Siglufirði, »þá verði
ómögulegt að starfrækja sýslumanns
embættið í Eyjafjarðarsýslu og bæj-
arfógetaeinbættið á Akureyri, nema
embættinu verði lagðar tekjur ann-
arstaðar frá,« —- um leið og hitt
er alkunnugt, að auðvelt er að starf-
rækja öll önnur sýslumannsembætti
og bæjarfógetaembætti á landinu,
eða sem hann segir á öðrum stað
í »skýrslunni,« að »föst laun ein-
bættisius @g allar aukatekjur þess
samtals árið 1918 tnuni fyrirsjáan-
ega ekki hrökkva fyrir embættis-
kostnaðihum, þannig að sýslumað-
ur verði að borga frá sér, til að fá
embættið starfrækt, en fær engin
laun tyrir.«
5, Állsherjarnefnd neðri deildar
segir í áliti sínu, að sýslumaður
eigi enga lögkröfu til tieinnar
uppbótar á aukatekjum sínum, þótt
Siglufjörður sé fráskilinn. þetta er
auðvitað alveg rétt, sbr. lögnr, 14,
15. okt. 1875, 2. gr., lög unt laun
svslumanna og bæjarfógeta, 14. des.
1877, byrjun 7 greinar, og margra
ára venju þá er embætíum er skift
En ef um nokkra sanngirniskröfu
væri að ræða, þá er það aiþingis
að meta hana. Og hafi hún við svo
mikið að styðjast, að þingið geti
ekki hrundið henni frá sér, þá er
það sjálfsögð skylda þingsins að
sinna henni. En hitt getur þingið
ómöguiega gjört, að neita Siglfirð-
ingum um sjálfsögð og nauðsynleg
réttindi af þeirri ástæðu einni, að
veiting fullra réttinda kosti lands-
sjóð eitthvað. Pvt svo ákafiega mik-
ið borgar Sigiufjörður, hefur um
mörg ár borgað og muu á ókomn-
um tíma borga í landssjóð, að al-
þingi má ekki koma með slíka við-
báru.
6. Nú höfum vér Siglfirðingar
farið að ráðum allsherjarnefndar í
efri deild alþingis og samið nýtt
frumvarp um bæjarstjórn á Siglu-
firði og sniðið það sem mest eftir
hinum nýju bæjarstjórnarlögum ísa-
fjarðar, og gjörum vér nú hvort-
tveggja í senn, ailir í einu hljóði,
bæði að fela þingmönnum vorum
mál þetta á hendur til flutnings og
stuðnings, og óska þess og vona
að hið háttvirta alþingi ísiendinga
vilji samþykkja þessi nýju bæjar-
stjórnarlög vor, og veitaoss nú að
fullu þau réttindi og þá sjálfstjórn,
er vér fengum að hálfu í íyrra.
Tillagan samþykt með öllum atkv.
5. Jarðakaup.
Svohlj. tillaga kom frá lögreglu-
stjóra G. Hannessyni:
Fundurinn skorar á alþingismenn
Eyjafjarðarsýslu að flytja á alþingi
í sutnar frumvarp til laga, er heim-
iii landsstjórninni sölu á prestsetr-
inu Hvanneyri ásamt kirkjujörðinni
Leyningi til Siglufjarðarkaupstaðar
fyrir það verð, er dómkvaddir, óvil-
hallir menn meta; og sé við matið
tekið tillit til þeirrar kvaðar á jörð-
inni, að núverandi prestur haldi ó-
skertum öllum tekjum og nytjum
af jörðinni ineðan hann situr í prests-
embætti hér. Að öðru leyti kveði
landsstjórnin á um söluskilmála.
Treystir fundurinn hinu háa al-
þingi og landsstjórn til þess að
líta á hina miklu nauðsyn kaup-
staðarins til þessara jarða og láta
málið ganga frani á þessu þingi.
Tillagan samþykt með öilum atkv.
6 Hafnarmá/ið.
Guðm. T. Hallgrímsson lagði
fram fyrir hönd hafnarnefndar .svo-
hljóðandi tillögu:
Fundurinn skorar á þingmenn
Eyjafjarðaisýslu að bera fratn á al-
þingi í sumar frv. til breytingar á
hafnarlögum Siglufjarðar í þá átt
að veittar verði alt að 150 þúsund
krónur úr landssjóðl til hafnargerð-
ar hér gegn þreföldu fjárframlagi
annarsstaðar að, og að ráðuneyti
íslands verði heimilað að ábyrgjast
íyrir Siglufjarðarkaupstað alt að 450
þús. króna lán, er Sigluíjarðarkaup-
staður kynni að íá tii hafnargerð-
arinnar.
Tillagan samþykt í einu hljóði.
7. Banti gegn sölu suðuvtn-
anda og hárvatna nema eftir
seðlum.
Svohlj. tillaga kom frá iögreglu-
stjóra G. Hanuessyni.
%