Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 31.05.1936, Blaðsíða 7

ALÞYÐUBLAÐIÐ
7
á þessari vist, viðurgjörningur
var ágætur, en nokkur vinnu-
frekja, enda er jörðin nokkuð
erfið og þurfti dugnað til að
hafa upp úr Múla, þar sem í
jörðinni faldist, einkum óþrjót-
andi heyskapur.
Eins og fyr gekk ekki kaupið
til mín, því að alt var tekið með
baminu, og man ég ekkert, hver
kauphæðin var, eða mér jafnvel
ekki verið sagt það, en með sam-
þykki sér Benedikts fékk ég að
hafa barnið, þar sem ég vildi,
hafði ég kosið Haga og var nú
stúlkan mín 6 ára að aldri og
mjög efnileg, sýndist hafa góða
hæfileika, var flugnæm á alt,
sem hún heyrði, en svo veikt-
ist hún og varð flogaveik.
Hraktist þá Baldvína mín víða
og dó að síðustu inn í Eyjafirði
á fæðingarhrepp sínum. Alt
sýndist því bera að sama brunni,
þar sem samvera okkar hafði
verið bæði slitrótt og stutt, tóm
barátta fyrir lífinu og að lok-
um alger aðskilnaður.
Jón Björnsson frá Héðins-
höfða, nú á Baldur í Man., kom
oft að Múla til að sjá frænda
sinn, séra Benedikt, og var
stundum um kyrt í nokkra
daga. Eitt sinn bað húsfreyja
hann að hespa þráðinn fyrir
vinnukonurnar og segja sér
hver spinni bezt. Þegar Jón var
búinn að hespa, spyr madama
Arnfríður, hver hafi beztan
þráðinn og var svar hans það,
að Guðrún kynni að spinna.
í annað skifti, þá Jón var
staddur á Múla, bað húsfreyja
hann að ganga í lambhús og
segja sér, hvernig hirðing væri
hjá unglingsmanni, sem hirti
lönibin þá um veturinn. Þegar
Jón kom aftur og átti að skýra
frá erindislokum, segir hann:
..Brekkan upp er fjandi hörð,
en aftur á móti hallar þægilega
undan fæti heimleiðis." Var Jón
íyndinn og hafði oft á höndum
neglulega góð svör.
Alísleszkt félag.
S j ó vátry ggingar,
Brunatryggingar,
Rekstursstöðvnn-
artryggingar,
Húsaleigutrygg-
ingar.
Ufstryggingar.
Á veturna var mikið af mjólk
í Múla, því kúabú var þar mikið,
og var þá siður að gefa reið-
hestunum mjólk.
Góður var viðurgjörningur
vinnufólks í Múla, enda þrutu
þar aldrei matvæli, eins og oft
kom fyrir á öðrum bæjum, og
það jafnvel á betri heimilum,
einkum ef ís lá fyrir landi og
kaupskip komu seint.
Seytjánda vist.
ÍSAST nú til 9. vistar á
Einarsstöðum í Reykjadal,
því húsbændur mínir voru hin-
ir sömu.
Átjánda vist.
AMANBER 16. vistin, því
nú fór ég aftur að Múla.
Vinátta og skyldleiki var mikill
milli hjónanna á Einarsstöðum
og hjónanna í Múla, séra Bene-
dikts og madömu Arnfríðar, og
sömdust þessi vistráð með mínu
samþykki, enda þekti ég nú
báða þessa staði.
Nítjánda vist.
FTIR aðeins eitt ár í ann-
að skiftið í Múla flutti ég
nú að Hállbjarnarstöðum í
Reykjadal til Helga Jónssonar
og Sesselíu Sigurðardóttur frá
Stafni, var þessi vist með hinum
beztu, sem ég reyndi á ævinni.
Hjón þessi áttu 10 börn, en eitt
var þá annarsstaðar. Elsta
bamið var drengur á 13. ári, er
Tryggvi hét. Tvær voru vinnu-
konur og einn vinnumaður, svo
15 manns voru í alt í heimili.
Hér var góður viðurgerning-
ur og hjúum sýnd ýms notaleg-
heit eitt sinn sem oftar vorum
við vinnukonurnar við rakstur
á engjum, sem var mýri. Rign-
ing var um daginn og krapa-
hríð með köflum, enda var þetta
seint á sumri. Seinni part dags-
ins sagði bóndi okkur að fara
heim og hlýddum við því fús-
lega. Þegar heim kom hittum
við svo á að húsmóðirin hafði
lagt sig útaf en heyrði þó þeg-
ar við komum inn og segir okk-
ur að fara fram í eldhús og fá
okkur heitan grasagraut úr
potti, sem stóð á hlóðunum,
muni grauturinn vera soðinn og
við gætum hitað okkur á hon-
um, mjólkina gætum við sjálfar
fundið í búrinu. „Þegar ég kem
ofan,“ segir húsfreyja, „skal ég
gefa ykkur kaffisopa, þið eruð
víst illa á ykkur komnar eftir
veðrinu, sem hefir verið í dag“,
enda voru við holdvotar og þótti
þetta góðar viðtökur. Ég var
líka orðin eins og nýrúin kind
sökum klæðleysis og þegar ég
þurfti að þvo eitthvað af mínum
eigin fötum, þurfti ég að lána
föt hjá öðrum á heimilinu. Á
Hallbjarnarstöðum var engin
kvörn til að mala í korn, sem
þurfti, var því farið til næsta
bæjar. Bar ég oft kornið á bæ-
ina, þangað sem kvörnin var og
kom svo með mjölið til baka.
Skíði brúkaði ég á veturnar og
var orðin þeim vön. Eldiviður,
sem stóð í hlöðum til og frá á
túninu var allur borinn heim á
bakinu og voru taðskánirnar
bundnar við bakið.
í alt var ég hér í 2 ár og lík-
aði yfir höfuð vel.
Tuttugasta vist.
Ú fór ég enn að Einarsstöð-
um í Reykjadal í þriðja
skiftið og var þar eitt ár. Hér
vísast því til 9. vistarinnar.
Tuttugasta og fyrsta vist.
FTIR eins árs veru á Ein-
arsstöðum í Reykjadal
flutti ég að Einarsstöðum í
Reykjahverfi til Jóns bónda
Jónssonar og Guðrúnar Sigurð-
ardóttur systur húsfreyjunnar
á Hallbjarnarstöðum. Sjá 19.
vist að framan. Þessi hjón voru
hin beztu, en eina ánægju vant-
aði þó á þetta heimili, hjónin
áttu engin börn, var því oftast
rólegt og tilbreytingarlítið, eng-
in hörð vinna og alt engi var
gott.
Tuttugasta og önnur
vist.
r
A RIÐ, sem ég var á Emars-
stöðum misti Sigurjón
bróðir minn konuna sína og vildi
endilega fá mig til sín og flutt-
ist ég til hans að Kaldbak og
var þar í 3 ár. Þó bróðir minn
væri fátækur var mér Ijúft að
vera hjá honum og hafði ásett
mér að vera eins lengi og hægt
væri en það lánaðist ekki, því
hreppstjórann í Helgastaða-
hreppi vantaði þá vinnukonu, ög
sagði hann mér að ég yrði að
vera í sama hreppi og barnið
mitt.
Tuttugasta og þriðja
vist.
ÓR ég nú nauðug að Hall-
dórsstöðum í Laxárdal eft-
ir þriggja ára dvöl á Kaldbak.
Ekki hræddist ég Þórarin
Magnússon sem húsbónda, og
félí mér vel við þau hjón. Viður-
gerningur var góður og nær-
. gætni við hjúin, að því leyti, sem
hægt var, en vinnan var hörð,
einkum við að hreinsa engjarn-
'ar fram við Laxá, því þær þökt-
jjust af grjóti og sandi meira og
iminna á hverjum vetri, enda
flýðu mörg hjú frá Halldórs-
stöðum vegna engjahreinsunar-
innar. Reitings heyskapur var
líka í flóum uppi í Skarðinu, en
verst var þó að raka srnákann á
bökkunum við ána, sem spratt
þar eftir að sandurinn og grjót-
ið hafði verið tekið.
I þessari vist varð ég veik og
þurfti að leita til læknis, sem
sagði mér að veikindin væru af
of harðri vinnu, svo eftir
þriggja ára veru á Halldórs-
stöðum varð ég fegin að losna
þaðan.
Tuttugasta og f jórða
vist.
JÁ 16. vistina að Múla.
Upphaflega hafði ég ráðist
til séra Benedikts og madömu
Arnfríðar, en seint um veturinn
dó hún, og um vorið byrjaði
Sigfús Magnússon tengdasonur
þeirra búskap í Múla svo ég
varð vinnukona hjá honum. Var
þetta í 3. skiftið, sem ég var í
Múla.
Hér að framan hefi ég lítið
eitt drepið á hvað kaupið var í
vistunum. En eftir að ég fór frá
Hólum í Laxárdal mun vinnu-
konukaupið hafa verið 6—8
ríkisdalir um árið, að meðtöldu
því, sem tekið var út í fatnaði.
Var það að miklu leyti komið
undir húsbændunum, því þeir
virtu sjálfir vöruna, sem þeir
keyptu, það er að segja vinnu-
þrek og hæfileika hvers ein-
staklings. Líklega hefir þó sumt
vinnufólk gert munnlega samn-
inga um kaupið, einkum þeir,
sem eitthvað áttu undir sér, t. d.
vefarar, jám- eða trésmiðir og
góðir f jármenn. Vefarar voru á
mörgum bæjum og mikið tætt
af vaðmáli og dúkum. I Eyja-
firði var og tætt vaðmál, en
mest þó af smábandi, og kunnu
þá allir að prjóna, karlar og
konur, og fjármenn tóku með
Kaifibætir.
Það er vandi
að gera kaffi
mnum til
hæfis, svo að
hinn r é 111
kaffikeimor
haldi sér.
Þetta hefir
G. S. kaffi-
bætir tekist.
Munið að
biðja næst
um G. S.
kaffibæti.
Hann svíkur
engan.
Kejmið sjálf.
Beynslan er
ólýgnust.