Morgunblaðið - 03.08.1930, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ
land í Noregi. Þar voru þeir
ídcildir eftir í reiðuleysi á ó-
bygðri strönd. Þeir komust klak
laust til mannabygða. Skiþstjóri
fjekk ámæli fyrir framferði sitt.
Talað var um það í upphafi að
skila mönnunum aftur til Rúss-
laAds. En.er þeir fengu tækifæri
tií að segja frá högum sínum
þar eystra, var horfið frá því
ráði. Þeir munu ekki þurfa að
óttast að þeir komi undir yfir-
ráð rússnesku stjórnarinnar úr
þessu.
Þeir hafa skýrt frá stjórnar-
ástandi Rússlands og hörmung-
um. sínum þar eystra. Allir hafa
þeir verið hneptir í þrælkun í
Árkangelsk. Líðan manna í
þessu „barbaríi" er ægileg, erf-
m mikið og fæði af skornum
skamti. Fangar deyja þar unn-
vþrpum úr harðrjetti og drep-
sðttum. í vor sem Ieið dóu 1600
f&ngar við eina sögunarmylluna
þar, en 400 Iifðu af.
Tveir af flóttamönnum þess-
unj voru bændur. „Afbrot“
þeirra voru ekki önnur en þau,
að þeir höfðu í fyrrasumar tek-
ið þátt í kristilegum samkom-
unj, og sá þriðji hafði unnið að
útbreiðslu kristilegra rita. Sá
fiórðí er pólskur stúdent. Hann
-fjafði af vangá flækst inn yfir
rusSnesku landamærin. Þar var
hann tekinn fastur sem njósn-
arí og sendur í þrældóm í Ar-
kangelsk.
Bændurnir segja frá því,
hvernig stjórnin tekur allar af-
uijðir sveitamanna og greiðir
iágt verð fyrir, en lætur þá síð-
sta kaupa við okurverði sínar
eigin afurðir til lífsviðurværis
sjfer og fjölskyldum sínum.
Raunasaga þessara rússnesku
flótfcamanna talar sínu máli um
harðstjórn þá og hörmungar,
sem álmenningur-verður að búa
við í bolsaríkinu. Elðlilegt er, að
. hiíln finski bændaflokkur hafi
hug á að verjast því í lengstu
lög a,ð bolsar hremmi Finnland.
Það er vitaskuld finska bænda-
fíok’knum til miska, er einhverj-
ir ffokksmenn beita hörku og
hrottaskap, eins og við Hakkila
fofteta á dögunum. En hvað eru
slík hþrkubrögð við hliðina á
morðum og misþyrmingum þeim
«em bolsastjórnin rússneska
beitir?
Það eru kátbrosleg fíflalæti,
er njálgagn islenskra sósíalista
hjer í Reykjavík belgir sig — í
nafni frelsis og jafnrjettis —
og tekur málstað finskra og
rússneskra kommúnista, sem
vinna að því með oddi og egg
að hneppa Finnland enn á ný í
rússneska þrældómsfjötra.
I
Mitens.
Afstaða Mitens lögþingsfor-
seta Færeyinga til þingsins er
eitthvað einkennileg. Fjarri fer
því að Mgbl. ætli að blanda
sjer í deilumál Færeyinga ' á
nokkurn hátt. En eigi verður
hjá því komist að minnast að-
eins enn á ný á Mitens og
flaggið.
Hingað til hefir eigi þótt nein
ástgeða til þess að taka það sjer-
etaklega fram, að er Mitens
kom hingað á hátíðina ,hafði
ha^n . meðferðis þrjú flögg, er
haiW bað hátíðarnefndina fyrir,
með tilmælum um að þau yrðu
notuð á hátíðinni. Forstöðumenn
hátíðarhaldanna urðu sem kunn
ugt er við þessari beiðni. Á
þetta hefir verið minst í dönsk-
um blöðum.
En þó hefir hinum færeyska
fólksþingsm. Samuelsen fund-
ist ástæða til að taka það fram
í blaðagrein, að Lögþingið hafi
eigi borið fram neina ósk um
það, að hið færeyska flagg sem
Mitens kom með yrði sýnt hjer
á hátíðinni. Og Samuelsen tók
það fram, að í nafni Lögþingsins
hafi enginn haft heimild til þess
að koma fram með þá ósk. —
Flaggið sem Mitens kom með
segir Samuelsen að sje Lögþing-
inu algerlega óviðkomandi.
En hvernig bar Mitens Lög-
þingsforseti fram ósk sína, er
hann kom með flaggið?
Eða er Mitens Lögþinginu ó-
viðkomandi?
„Agitation“.
í danska blaðinu „Morgen-
bladet" 8. júlí er grein um Al-
þingishátíðina, og eitt og annað
sem greinarhöf. hefir heyrt og
sjeð hjer heima. Þar er sagt frá
ýmsu viðvíkjandi atvinnuveg-
um vorum og efnahag. Þar
stendur m. a.:
„Jeg átti tal við eirin af starfs
mönnum Alþýðublaðsins. Hann
sagði við mig blátt áfram, að
ef hann liti ekki „agitatoriskt"
á málið, þá yrði hann að viður-
kenna að vart væri nokkurt
land í heimi, þar sem erfiðis-
menn hefðu við eins góð kjör
að búa eins og á íslandi.
Það er vert að halda þessari
„viðurkenningu" til haga, hve:
svo sem það er af starfsmönn-
um Alþýðublaðsins, sem hjer
á hlut að máli. Það er vert að
minnast þess, þegar þeir tala
„agitatoriskt" um kúgun verka-
lýðsins og ágengni ^atvinnurek-
enda, að í raun og veru meina
þeir ekki stakt orð af þessu.
Því að þegar þeir tala samkv.
sannfæringu sinni, þá viður-
kenna þeir, að einmitt hjer á
landi er erfiðisvinna best borg-
uð. —
S1 ys.
Þorsteinn Jónsson lyfjafræðing
ur drukknar í Fiskivötnum.
í gærmorgun fjekk Þ. Sche-
ving Thorsteinsson lyfsali þá
sorgarfregn, að Þorsteinn Jóns-
son lyfjafræðingur hefði drukn
að í Fiskivötnum daginn áður.
Hann hefir sem kunnugt er
verið starfsmaður í Reykjavík-
ur Apóteki.
Þ. Sch. Thorsteinsson brá við
og fór austur í Landsveit í
gær til þess að sækja lík Þor-
steins, og hafði Mbl. ekki tal af
honum áður en hann fór. Hefir
blaðið eigi fengið nánari fregnir
af hvernig slys þetta vildi til.
Þorsteinn heitinn hafði verið
við veiðiskap við Fiskivötn í
vikutíma við 5. mann hjeðan
úr Reykjavík. Og fylgdarmaður
þeirra hafði verið bóndinn frá
Króktúni á Landi. Hann kom í
síma í gærmorgun til þess að
tilkynna þetta hörmulega slys.
En lík Þorsteins heitins hafði
verið flutt þangað heim.
Dagbðk.
Veðrið (föstudag kl. 17). Nú
er lægðarmiðjan yfir íslandi.
Hefir lægðin heldur dýpkað en
er að verða kyrstæð. Hún veld-
ur NA kalda á milli Skotlands
og íslands, og þar eð loftþrýst-
ing er há yfir Grænlandi, verð-
ur áttin V-Iæg og sumstaðar all-
hvöss hjer á Iandi. í dag hafa
gengið skúrir víða á S-landi og
sunnan til á V-Iandi, en ann-
arsstaðar hefir verið úrkomu-
laust að mestu, og á V-Iandi er
víðast Ijettskýjað. Á morgun
verður yfirleitt bjart veður vest
anlands, en þyknar sennilega
upp á SA-landi. Hitinn er 8—
10 gráður norðanlands, en víð-
ast 11 gráður á S-Jandi.
Veðurútlit í Reykjavík sunnu
dag: N-kaldi. Ljettskýjað.
Veislu mikla hjelt Alþingi í
gærkveldi á Hótel Borg fyrir
V estur-lslendinga.
Fjöldi manna hafði orð á því
í gær við ritstjórn þessa blaðs,
að fregnin um bandalag Jónas-
ar og Staunings gegn Helga Tó-
massyni væri það ótrúlegasta,
se menn hefði heyrst af afglapa
ferli dómsmálaráðherrans. —
Væntanlega koma nánari fregn
ir af því máli innan skamms.
Altarisganga fer fram við ár-
degismessu í dómkirkjunni í
dag.
Bílslys. Á föstudagskvöld ók
vörubíll jrfir 5 ára telpu á
gatnamótum Njálsgötu og Bar-
ónsstígs; bíllinn var að aka
aftur á bak og fór afturhjólið
yfir telpuna og slasaðist hún
mjög mikið, svo að tvísýnt er
um líf hennar. Ekki gat blaðið
fengið upplýsingar um nafn
litlu stúlkunnar, en hún er dótt-
ir Jóns bakara í Alþýðubrauð-
gerðinni.
Morgunblaðið er í dag 8
síður auk Lesbókar.
Grænmetissalan á torginu við
Iðnó á föstudaginn var gekk
ágætlega; fyrsta sendingin var
uppseld fyrir hádegi og varð að
fá nýja sendingu frá Reykjum.
Var ös allan daginn á torginu
og mikil sala. Vafalaust verður
annar torgdagur í þessari viku.
Myndir frá lendingu Hirths
ogWellers í Kaldaðarnesi eru til
sýnis í sýningarglugga Morgun-
blaðsins. Vignir Ijósmyndari tók
*
myndirnar.
Bílferð til Mývatns. Bíll frá
Aðalstöðinni (Magnúsi Bjarna-
syni) kom í fyrrakvöld hingað
til bæjarins norðan úr Mývatns-
sveit. Farþegar voru Þorsteinn
Jónsson bankamaður og tvær
enskar konur. Höfðu þau verið
9 daga á ferðinni. Bílfæri reynd
ist gott á Kaldadal og eins frá-
Akureyri til Mývatns. Holta-
vörðuheiðin reyndist erfiðasti
kaflinn.
Sjálfstæðismaður einn sendi
nýlega kvörtun til afgreiðslu
ísafoldar yfir því að hann hefði
ekki fengið blaðið undanfarnar
vikur. Er að var gætt kom það í
ljós að nfgreiðslan hafði fengið
endursenda blaðasendingu af
ísafold með utanáskrift til þessa
manns og því hafði blaðið ekki
verið sent honum. En þessu var
ekki veitt sjerstök athygli
vegna þess, að ýmsir flokks-
menn út um land fá kunningja
sína hjer í Rvík 4il að senda
sjer Mgbl. og kæra sig þá ekki
um að vera jafnframt áskrif-
endur að Isafold. En nú kom í
Ijós, að endursendingin var föls-
uð. Sennile,ga verður ekki hægt
að grafa það upp hver hefir
annast þessa miður heppilegu
„afgreiðslu" á blaðinu, en vita
mega þeir það Framsóknar-
menn, að síðan nafnafölsunar-
málið sæla í Skaftafellssýslu var
á döfinni hefir almenningur
grun á Framsóknarfólkinu að
það sje tilleiðanlegt til þess að
fara miður ráðvandlega með
blaðasendingar til pólitískra
andstæðinga. Ef einhver Fram-
sóknarmaður fæst við að spilla
fyrir útsendingu ísafoldar með
slíku móti sem hjer hefir verið
gert, má hann vita það, að hann
magnar óorð það sem hvílir á
flokki hans.
Pá Islandsfárd heitir bók eft-
ir sænskan mann, Nils Ramsel-
ius, sem dvaldi í hálft þriðja ár
í Vestmannaeyjum sem trúboði
(við Betelsöfnuðinn). Hefst hún
ó þjóðsöng íslendinga og hefir
höf. þýtt fyrsta erindið í Lof-
söng Matthíasar. 1 formála seg-
ir höf. að hann voni að bókin
beri þess vitni að hann elski ts-
land. Og það er eflaust rjett.
Annars fjallar bókin aðallega
um Vestmannaeyjar og lífið
þar. — Bókin er prýdd fjölda
góðra mynda og framan á káp-
unni er litmynd af íslenska fán-
anum.
Jónas Þór verslunarstjóri Gefj
unar er nýkominn hingað til
bæjarins og hefir aðsetur á Hó-
tel Borg.
Dr. Helgi Tómasson Iæknir
er kominn heim aftur og tekur
á móti sjúklingum á sama stað
og áður, Lækjargötu 6 B, mánu-
daga og fimtudaga kl. 2—3 og
eftir umtali. Sími heima 433 og
á lækningastofunni 693.
Tvær bifreiðir rákust á inn
hjá Lækjarhvammi í gærmorg-
un. Var önnur vörubifreið, en
hin fólksflutningabifreið. —
Áreksturinn var svo mikill, að
báðar bifreiðarnar brotnuðu. —
Maður, er sat í framsæti fólks-
flutningabifreiðarinnar skarst
eitthvað í andliti.
Kristileg samkoma á Njáls-
götu 1 í kvöld kl. 8. Erik Erik-
sen talar. Allir velkomnir.
..........---------
Dánarfregn.
Þann 3. apríl síðastl. andaðist
að heimili sínu Stóra-Ósi í Mið-
firði, Þorvaldur Friðriksson, eft-
ir mjög skamma legu.
Hann var fæddur að Stóra-
Ósi 27. maí 1907 og var því að
eins tæpra 23 ára að aldri. —
B'oreldrar hans voru þau merk-
i,shjónin Friðrik Arnbjarnarson
j „0rninncc
• Karla-, Kven- og Barna-
• reiðhjól.
2 „Matalor“ kven og bama-
• reiðhjól.
J V. C. kven-reiðhjól.
• Þessar tegundir eru íslands
• bestu og ódýrustu reiðhjól
2 eftir gæðum.
• Allir varahlutir
til reiðhjóla.
I* Reiðhiölaverkstæðið
j „Brninnn".
J Sími 1161.
IVkODIÍÍ:
Hvítkál. \
Purrur.
Gulrætur.
Blómkál.
Næpur.
Tomatar i/£ kg. 1.10.
Radísur.
Kartöflur ítalskar. 1
Bjarnasonar hreppstjóra frá.
Stóra-Ósi, og Ingibjörg Þor-
valdsdóttir prests Bjarnasonar
frá Melstað, var hann því af
góðu bergi brotinn í báðar ættir.
Þorvaldur sál. var hinn mesti
efnismaður. Hafði skarpar gáf-
ur, og framúrskarandi glaða
lund. Hann gekk með dugnaði
og áhuga. að hverju því verki
er hann vann, og sást þá oft,
lítt fyrir, og mun kapp han&
oft hafa borið heilsuna ofurliði,.
því hún var ekki svo sterk, sem
margur mundi ætlað hafa. —
Enda var honum ekkert fjær
skapi en það, að kvarta fyrir
almenningi. — Söngelskur var
hann svo, að orð var á gert
og varði flestum sínum tóm-
stundum til að iðka þá fögru
list. Hygg jeg að hann hafi þar
staðið eins framarlega og ýmsir
þeir, er meira hafa verið til
menta settir.
Við hið skyndilega fráfall
Þorvaldar sál. er sár harmur
kveðinn að foreldrum hans,.
systkinum, vandamönnum og
öðrum kunnugum, og vjer g-et-
m naumast annað en horft meó
söknuði eftir hinu síglaða og
hugreifa ungmenni, þótt vjer
hinsvegar sjeum þess fullviss,-
að harin sje ekki kallaður hjeð-
an í blóma lífsins að ófyrir-
synju, heldur til fullkomnari-
starfa, á æðra tilverustigí.
Blessuð sje minning hans.
Kunnugur-