Morgunblaðið - 13.02.1959, Blaðsíða 12

Morgunblaðið - 13.02.1959, Blaðsíða 12
12 MORGTJIS BL AfílÐ Föstudagur 13. febr. 195? Fjöldi glæsilegra verzlana hefir veriff sett á stofn hér í Reykjavík á síðustu árum og gamlar verzianir breytt um búning. Hér er mynd af þeirri nýjustu, stórverzluninnj Austurveri við ' Miklubrau Sr. Jón Brandsson KIRKJAN á Kollafjarðarnesi er reist á traustum blágrýtiskastala, þar er og hátt til lofts og vítt til veggja. En í þöglu kyrru um- hverfi sínu, tign sinni og mjúk- um línum bendir hún sjáandan- um til þeirra heima, sem grunn- urinn er enn traustari — víðsýn- íð enn meira. Kollafjarðarneskirkja má tlej- ast minnisvarði hins nýlátna prestaöldungs sér Jóns Brands- sonar. Á fyrstu prestskaparárum sin- um í Tröllatunguprestakalli og fyrir hans atbeina var kirkja byggð á Kollafjarðarnesi — og þar með sameinaðar Fells- og Tröllatungukirkjur með því að þá var Kollafjarðarnes gjört að prestsetri Séra Jón Brandsson vígist til Tröllatunguprestakalls árið 1904 — tæplega þrítugur að aldri. Þar höfðu forfeður hans verið prest- ar í um 70 ár — þeir feðgar séra Hjálmar Þorsteinsson og Björn sonur hans Fyrstu dvalarár sín i presta- kallinu átti séra Jón heima á Broddanesi — en vorið 1908 sett- ist hann að á Kollafjarðarnesi, sem eins og að framan getur var lögákveðið prestsetur. Næsta ár var svo kirkjan byggð þar — er hún því nú í ár 50 ára. I þessu musteri sínu og safnaðarins hafði hann unnið flest hin kirkjulegu störf — flutt söfnuði sínum í gleði hans og sorg — boðskap og bless- un þess máttar er alls staðar ræður og ríkir. —r Hann boðaði hann sem kærleiksríkan föður og hjápara í öllu, góðu og göfúgu starfi í sameind, safnaðarlífi — fjölskyldu — samstarfi milli ná- granna, þjóðarinnar, mannkyns- ins. Séra Jón var hlédrægur, vildi lítt láta á sér bera — en hann var eins og sagt er þéttur á velli Og þéttur í lund — og það var hann jafnt í kirkju — sem hvers- dagslega. Honum var kært að fá menn til viðræðna við sig um ýms þau málefni er efst voru á baugi — og var hann þar oft rökfastur. — Hann vildi fá sem flesta fleti málsins séða. Hann var leitandinn að því sannasta og réttasta, því var kveðju- haudtakið hlýtt og innilegt. Séra Jón var fæddur að Prest- bakka í Hrútafirði 24. marz 1875. Foreldrar hans voru sér Brandur Tómasson prestur á Prestbakka og síðar í Ásum í Skaftártungum og seinni kona hans Valgerður Jónsdóttir hreppstjóra Jónsson- ar á Skriðnesenni. Fimm ára að aldri flytur hann með foreldrum sínum austur að Ásum í Skaftártungum, þar dvel- ur hann um 12 ára bil — eða þar til faðir hans andast og móðir hans ásamt börnum snum fiytur á fornar slóðir, þar sem systkini hennar og ættfólk þeirra hjóna var búsett. Séra Jón minntist oft dvalar sinnar í Ásum — náttúru- fegurðar í tign og yndisleik. Þær minningar kvað hann ógleyman- legar — og ég hygg þær hafi oft endurspeglazt í huga hans. Um það bil sem hann flutti heim í átthaga sína, hóf hann nám í Lærða skólanum. Varð stúdent 1899. Guðfræðipróf tók hann 1903. Dvaldi um eins árs bil við verzlunarstörf í Hólmavík. Er Arnór prestur Árnason lét af em- bætti í Tröllatunguprestakalli sótti Jón Brandsson um embætt- ið, var eini umsækjandinn. Hann var vigður um haustið 1904. Sem að framan greinir hóf séra Jón búskap á Kollafjarðar- nesi um vorið 1908 og gekk þá að eiga heitmey sína Guðnýju Magnúsdóttir bónda að Miðhús- um í Hrútafirði. í Kollafjarðar- nesi voru þau í 43 ár til 1951 — en hann þjónandi prestur í 44 ár. Þeim hjónum varð 9 bama auð- ið, eitt lézt í bernsku. Þau er lifa eru Ragnheíður gift Skeggja Samúelssyni jámsmíðameistara, Hjálmar fyrrum bóndi á Felli giftur Sæunni Sigurðardóttur, Brandur skólastjóri málleysingja skólans kvæntur Rósu Einarsdótt ur, Magnús fyrrum bóndi í Kolla- fjarðarnesi kvæntur Ágústu Ei- ríksdóttur frá Dröngum, Matthías fyrrum kennari við Reykjaskóla kvæntur Pemillu Bremnes, Val- gerður gift Guðmundi Eiríks- syni, Guðbjörg gift Páli Theódórs syni bónda i Stórholti. Sigurður bóndi á Felli kvæntur Jónu Þórð ardóttur frá Litla Fjarðarhorni. Eitt barn ólu þau upp frá bernsku, er naut hins sama ást- ríkis og þeirra eigin börn. Kolafjarðarnesheimilið var ávallt fjölmennt og einkum á fyrri árum mun hafa þurft að gæta hagsýni, sem þeim mun hafa verið í blóð borið og þeim verið kennt í bernsku. ásamt öðrum góðum dyggðum þeirrar kynslóðar. Ávallt mun hafa svif- ið andi æskunnar og lífsgleðinn- ar yfir heimili þeirra. Bæði voru þau hjónin lífsglöð og unnu söng og gleði og systkinin voruöllþeim eiginleika gædd — og tvö þeirra Ragnh. og Magnús lærðu á orgel og stjórnuðu söngkór í Kollafjarð arneskirkju. Var það ávallt ánægjulegt og setti sérstakan virðugleik á guðs- þjónustuna, er öll fjölskyldan framkvæmdi hana. Einkum er eftirminnilegt tón- lag séra Jóns og undirspil Magn- úsar sonar hans. Séra Jón var prófastur í Strandaprófastdæmi um 30 ára tímabil. — Sýslunefndartnaður Kirkjubólshrepps var hann um árabil, í hreppsnefnd, formaður skólanefndar m.m. í fasteigna- matsnefnd Str. 1920 ásamt Guð- jóni Guðlaugssyni alþm. og lagði því grundvöllinn að mati fast- eigna í sýslunni, sem núverandi verðlag er byggt á. öll þau verk- efni sem honum voru falin til framkvæmda innti hann af hendi með sérstakri vandvirkni, sam- vizkusemi og réttsýni. Hafði hann því einróma traust allra. Séra Jón var heilsuhraustur fram til sjötugsaldurs, en þá fór hann að kenna þess sjúkdóms er nú dró hann til dauða, varð nú sl. 4—5 ár ávallt að vera undir lækn- ishendi og liggja í sjúkrahúsi. Nokkrum sinnum varð að gera á honum uppskurð. í þessum veik indum var hann oft mjög þjáð- ur. En mitt í þeim þrautum, var lífsþróttur hans og bjartsýni, okkur undrunarefni. Hann virtist eiga auðvelt með að tileinka sér í erfiðleikunum hina fornu lífs- skoðun: „f rósemi og trú skal þinn styrkur vera“. Eg hitti hann heima hjá sér, si. sumar þar sem hann sat í stólnum sínum, er hann venju- lega sat í heima á Kollafjarðar- nesi er við vorum gestir hans. Nú mátti hann helzt ekki hreyfa sig, var með opið sár. Við rædd- um um störf fólksins. Viðburði dagsins. Líðan hans. Rök tilver- unnar. En að loknu máli fór hann með eftirfarandi erindi: „Vér sjáum hvar sumar rennur i með sól yfir dauðans haf og lyftir í eilífan aldingarð, j því öllu sem drottinn gaf.“ Með séra Jóni Brandssyni er , genginn mætur maður, sem af i samferðamönnum og vinum er minnzt með þökk og virðingu. Guðbr. Benediktsson. Nixon ekki í ferðahug WASHINGTON, 11. febrúar. — Formælandi Nixons varaforseta sagði í dag, að Nixon hefði alls ekki í hyggju að fara í Moskvu- för í sambandi við opnun banda- rískrar sýningar í júlí n,k. Komm únistablöð víða um heim hafa að undanförnu staðhæft, að Nixon væri í ferðahug. Sagði formæl- andinn, að slík för væri háð á- standinu á hvérjum tíma — og nú fyrst og fremst Berlínardeil- unni. Krisíján Jónsson Eskifirði — Minning LAUGARDAGINN, 24. jan. sl. var jarðsunginn á Eskifirði. Kristján Jónsson, sem lengi eða í um 16 ár var póstur milli Eski- fjarðar og Hóla í Hornafirði. Kristján var fæddur 8. júní 1878 í Vetleifsholti í Rangárvalla- sýslu. Foreldrar hans voru Guð- ríður Filippusdóttir og Jón Pét- ursson af Helluvaðsætt. Hjá þeim ólst Kristján upp til ferm- ingaraldurs réðst þá til sjóróðra suður í Garð á Miðnesi. Var hann þar í tvö ár en var jafnan sjó- veikur og fór því heim aftur, en honum þótti leitt að gefast upp við sjóinn og því fór hann aftur suður eftir tvö ár og gekk þá allt betur með sjóveikina. Nokkru síðar fór hann svo auscur á fjörðu og staðnæmdist á Eskifirði þar sem hann siðan átti heima til dauðadags. Giftist þar Guðbjörgu Eiríksdóttur Oddssonar og lifir hún háöldruð mann sinn. Hús sitt á Eskifirði kallaði Kristján Blómsturvelli og heimili hans var jafnan með snyrtibrag enda þau hjón samhent um það. Þau eignuðust 9 börn en 4 eru á lífi. Kristján var aðalpóstur milli Eskifjarðar og Hóla frá 1913 til 1929. Leið þessi er mjög erfið, sérstaklega að vetrarlagi. Áætlun oft ströng og einnig mikið af pósti sem fly.tja þurfti. Oft varð að treysta aðeins á bakið, þegar ekki varð hestum við komið, en oftast var hægt að nota þá. En Kristján hélt sína áætlun að jafnaði, enda barðduglegur mað- ur og lét sér ekki allt fyrir brjósti brenna. Hann vildi fátt um sínar ferðir segja og þó hann kæmist i erfiðleika fannst hon- um það ekki frásagnarvert, enda frábitinn því að miklast af sjálf- um sér. Hann hefir í Söguþátt- um landpóstanna rifjað nokkuð upp, en það er ekki nema örlítið brot af því sem fyrir hann bar og fengur hefði verið að fá meira að heyra frá honum á þeim vett- vangi. Dýravinur var hann mik- ill, hesta átti hann góða og fór vel með þá, þeir voru vinir hans. Ekki gat hann séð nokkurri skepnu gert illt og seint gleymdi hann því, er hann í sæluhúsinu fann dauða mús sem einhver hafði hvolft könnu yfir á borðinu þar og hún þar látið líf sitt. Minntist hann oft þeirrar sorgar- sögu. Glaðvær var hann jafnan, ræð- inn, fróðúr og minnugur. Hann kom oft á heimili mitt á Eski- firði og var þar jafnan góður gestur. Við höfðum gaman af að hlýða á hann, ræða við hann. Um annarra hagi var hann fá- skiptinn, en trygglyndur svo af bar. Margt bar við á hans löngu ævi enda byltingar í athafnalífi og öllu lífi þjóðarinnar. Hafði hann oft gaman af að bera saman dag- ana frá því hann fyrst mundi eftir sér og seinni tímann. Ég hefi svo þessar línur mínar ekki fleiri um Kristján. Hann vildi lítið láta á sér bera og sótt.st aldrei eftir neinum mannvirð- ingum. En því sem honum var trúað fyrir og harm tók að sér var borgið í umsjá hans. Ég vil að lokum flytja honum innilega þökk fyrir skemmtilega og góða samveru um leið og ég sendi konu hans og vandamönn- um mínar beztu samúðarkveðjur. Árni Helgason. Sjötugur r gœr: Böðvar Pálsson SJÖTÍU ára varð í gær, 12. febrúar, Böðvar Pálsson frá Vatnsfirði. Böðvar er sonur séra Páls Ólafssonar, prófasts í Vatnsfirði og konu hans Arndísar Péturs- dóttur Eggerz. Hann ólst upp með foreldrum sínum, eins og þau Vatnsfjarðarsystkynin öll, og paut ágætrar fræðslu í heimahús- um hjá föður sínum. Hann fór í Flensborgarskólann, og lauk það- an gagnfræðaprófi 1908. Fór þá til Kaupmannahafnar og stundaði þar verzlunarnám einn vetur, en hélt síðan heim aftur og var um hríð með foreldrum sínum við búnaðarstörf. Þegar Böðvar fór alfarinn úr föðurhúsum, reisti hann bú á Bakka í Arnarfirði. Jafnhliða landbúnaðinum rak hann útgerð og verzlun En brátt tók hann að sér stjórn kaupfélags þar í Ketil- dölum og lagði þá niður verzlun sína, en rak þó búskap sinn til lands og sjávar. Að lokum tók hann við forstjórn sameinaðs kaupfélags Amfirðinga, og flutt- ist þá til Bíldudals. Á Böðvar hlóðust opinber störf. Hann var um langt skeið hrepps- nefndaroddviti, sýslunefndarmað ur og endurskoðandi sýslu- og hreppsreikninga Barðastrandar- sýslu. Árið 1955 sagði Böðvar upp for stjórastarfinu við kaupfélagið og fluttist búferlum til Reykjavíkur. Síðan hefir hann verið starfs- maður á Skattstofu Reykjavíkur. Böðvar er gjörvilegur maður, hraustmenni og síglaður. Hann er háttvís maður og höfðinglynd- ur, eins og hann á ættir til. Böðvar er giftur ágætri konu, Lilju Árnadóttur frá Tjaldanesi í Auðkúluhreppi. — Viniur. Sendisveinn óskast strax Upplýsingar í skrifstofu SJÁLFSTÆÐISFLOKKSINS.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.