Morgunblaðið - 29.07.1986, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 29. JÚLÍ 1986
í gær kom fyrsta sendingin af kartöflum úr Mýrdalnum. Þær Anna
Berglind Indriðadóttir og Ágústa Þorbergsdóttir, starfsmenn Ágæt-
is, sjást hér við kassastaflana en alls bárust 12 tonn af jarðeplum í
þessari sendingu.
Morgunblaðið/Þorkell
Islensku kartöflurnar
komnar í verslanir
væri við ríki EB eftir að Spánn og
Portúgal gerðust aðilar að banda-
laginu. Stóraukið samstarf ríkja EB
á flestum sviðum kalli á viðbrögð
þeirra Evrópuríkja, sem standi utan
bandalagsins. íslendingar verði að
gera sér grein fyrir með hvaða
hætti hyggilegast sé að bregðast
við þessu aukna samstarfí. Mikil-
vægur þáttur í því væri stöðug
upplýsingaöflun og traust samskipti
við höfuðstöðvar bandalagsins í
Brussel.
Kjarvalsstaðir:
Verk Picasso áfram til sýnis
FYRSTU íslensku kartöflurnar í
ár eru komnar á markað. Agæti
fékk í gær 12 tonna kartöflusend-
ingu úr Mýrdalnum. Að sögn Ólafs
Stefáns Sveinssonar, fjármála-
stjóra, eru erlendar kartöflur
uppumar og verður framboð af
skomum skammti út vikuna. Einn
bóndi í Þykkvabænum er farinn að
taka upp, en eftir verslunarmanna-
helgi fylgja fleiri i lgölfarið.
Mýrdalskartöflumar voru ræktaðar
undir akrýl-dúk. Það flýtir þroskanum
og ekki hefur gott veðurfar spillt fýr-
ir. Tegundimar eru gullauga, sem
kostar 73 krónur kílóið í heildsölu, og
premier, sem kostar 63 krónur kflóið
í heildsölu. í dag fær Ágæti kartöflu-
sendingu frá bónda í Þykkvabænum.
Aðspurður um gæði íslensku kart-
aflnanna gaf Olafur þeim góða
einkunn.
MATTHÍAS Á. Mathiesen, utan-
ríkisráðherra, hefur ákveðið að
opna nýja skrifstofu við sendiráð
íslands i Brussel. Jafnframt
verður skipaður sérstakur vara-
fastafulitrúi hjá EB og aðrir
starfsmenn ráðnir á skrifstof-
una, sem verður opnuð í nóvem-
ber. Einn sendiherra verður eftir
sem áður í Brussel en sendiráð-
inu verður skipt i tvær skrifstof-
ur. Verður önnur fyrir fasta-
nefndina hjá Atlantshafsbanda-
laginu en hin fyrir sendiráðið í
Belgíu og Lúxemborg og annast
samskiptin við EB. Þá verður
umdæmi sendiráðsins í Brussel
breytt þannig að Grikkland verð-
ur framvegis i umdæmi sendi-
herrans í Bonn.
Matthías Á. Mathiesen, utanrík-
isráðherra, sagði í samtali við
Morgunblaðið í gær, að helmingur
af utanríkisviðskiptum íslendinga
AKVEÐIÐ hefur verið að fram-
lengja sýningunni á verkum
Picasso á Kjarvalsstöðum til 10.
ágúst. Hátt í tólf þúsund manns
hafa séð sýninguna frá því hún var
opnuð 31. maí sl. Sýningin kemur
úr einkasafni ekkju listamannsins,
Jacquline, en hún var viðstödd
opnun sýningarinnar í vor.
Skattbyrði einstaklinga hækkar vegna ónákvæmrar skattvísitölu:
Vil kanna þann kost að taka
upp staðgreiðslukerfi skatta
Skrifstofan hjá EB
opnar í nóvember
Starf bæjarstjóra í
Vestmannaeyjum:
Annar umsækjand-
inn dró umsókn
sína til baka
Vestmannaeyjum.
ANNAR tveggja umsækjenda um
starf bæjarstjóra í Vestmannaeyj-
um hefur dregið umsókn sina til
baka. Báðir umsækjendurnir ósk-
uðu nafnleyndar.
Á fundi bæjarráðs á mánudaginn
var ákveðið að framlengja umsóknar-
frestinn um starfíð til 15. agúst nk.
Páll Zophoníasson tæknifræðingur
gegnir starfi bæjarstjóra í Vestmanna-
eyjum þar til ráðið verður í starfið.
- Hkj.
— segir Þorsteinn Pálsson fjármálaráðherra
„SKATTVÍSITALAN er ákveðin á fjárlögum og er þá tekið mið af
spá Þjóðhagssofnunar um tekjuþróun. Því fylgir auðvitað áhætta
fyrir báða aðila, bæði gjaldendur og ríkissjóð, því standist spáin
ekki hagnast annar en hinn tapar. Annaðhvort verða menn að sætta
sig við þessa óvissu eða breyta kerfinu og taka upp staðgreiðslu-
kerfi skatta. Ég hef hug á því að láta kanna möguleika á slíkri
kerfisbreytingu mjög fljótlega,“ sagði Þorsteinn Pálsson fjármála-
ráðherrra í samtali við Morgunblaðið í gærkvöldi.
Éins og skýrt er frá á baksíðu hækkað um tæp 43% frá fyrra ári.
Skattvísitalan er notuð til að hækka
þrep tekjuskattsstigans milli ára.
Árið 1984 var fyrsta þrepið bundið
við tekjur upp að 200 þúsund krón-
um. Þetta þrep hækkaði um 36%
fyrir árið 1986, eða upp í 272 þús-
und. Ef spáin um launaþróunina
hefði verið rétt hefði fyrsta þrepið
blaðsins í dag er skattbyrði ein-
staklinga þyngri en ráð var fyrir
gert vegna þess hve illa skattvísital-
an speglar launaþróun á árinu
1986. Skattvísitalan milli áranna
1985 og 1986 var hækkuð um 36%,
en við úrvinnslu skattframtala
reyndust tekjur ársins 1986 hafa
hins vegar hækkað um 43%, eða
upp í 286 þúsund.
Þorsteinn sagði að fyrri umræður
um að taka upp staðgreiðslukerfí
skatta hefðu fyrst og fremst strand-
að á ótta manna við að skattbyrðin
myndi þyngjast við það. „Þetta átti
einkum við þegar verðbólgan var
mikil, en nú með breyttu verðbólgu-
stigi, sem vonandi verður til
frambúðar, er ástæða til að gefa
þessu máli gaum aftur," sagði Þor-
steinn.
Þorsteinn sagðist ekki sjá fram
á að svigrúm myndi skapast í bráð
til að draga úr tekjuskattinum.
„Þótt tekjuskatturinn sé ekki stórt
hlutfall af heildartekjum ríkisins er
hér um umtalsverðar ijárhæðir að
ræða, sem ríkið getur ekki orðið
af án þess að draga stórkostlega
úr útgjöldum," sagði hann. Þor-
steinn sagði að frekar kæmi til
greina að breyta skattstiganum,
jafnvel þannig að um eitt eða tvö
þrep yrði að ræða í stað stig-
hækkandi skatts. „Það er greinilegt
að skattbyrðin er mest hjá þeim
gjaldendum sem falla með hluta
tekna sinna í hæsta flokk. Sá hópur
telur aðeins 13% gjaldenda, en
tekjuskatturinn sem á þann hóp er
lagður er tæplega 68% af heildar-
tekjuskatti einstaklinga," sagði
Þorsteinn Pálsson fjármálaráð-
herra.
Eigendur loðnuverksmiðja:
Bíða með aðgerðir fram
yfir fund með ráðherra
Aðeins tveir bátar á miðunum. Landa engri loðnu ef
verðið lækkar, segir Sverrir Leósson eigandi Súlunnar EA
ÞRÍR bátar hafa landað loðnu,
og sneru aðeins tveir þeirra,
Súlan EA 300 og Gisli Árni RE
375, aftur á miðin í gær. Jón
Kjartansson SU 111 liggur hins
vegar við festar á Eskifirði og
eigandi hans hefur lýst því yfir
að hann fari ekki aftur út fyrr
en nýtt verð hefur verið ákveð-
ið. A laugardag funduðu
eigendur loðnuverksmiðja í
Félagi fiskmjölsframleiðenda,
vegna óánægju þeirra með of
hátt loðnuverð. Stjóm félagsins
gengur á fund sjávarútvegsráð-
herra í dag.
Eins og fram hefur komið í
fréttum Morgunblaðsins telja
margir eigéndur loðnuverksmiðja
sér ekki fært að greiða lágmarks-
verðið, 1.900 krónur fyrir tonnið
miðað við 16% fítuinnihald og 15%
þurrefnisinnihald. Á fundinum á
laugardag var ákveðið að fela
stjóm félagsins að kynna sjávar-
útvegsráðherra sjónarmið loðnu-
bræðslunnar. „Verðinu var
mótmælt af fulltrúum okkar strax
og það var ákveðið. Töldum við
það algjörlega út í hött miðað við
markaðsaðstæður í dag,“ sagði
Jón Reynir Magnússon, forstjóri
Síldarverksmiðja ríkisins. „Við
ætlum að leggja það í hendur
ráðherra hvað hægt er að gera í
stöðunni."
Kaupendur og seljendur greinir
á í þessu efni. Sveinn Hjörtur
Hjartarsson, hagfræðingur LÍÚ,
taldi að staðið hefði verið að verð-
ákvörðuninni með eðlilegum
hætti. „Ég ætlast ti) þess að kaup-
endur virði þær leikreglur sem
gilda, og þeir áttu þátt í því að
skapa. Verðið var ákveðið eftir tvo
fundi, og í upphafí buðum við
þann kost að það yrði gefíð frjálst.
Kaupendur tóku sér fjögurra daga
umhugsunarfrest til að kanna við-
horf sinna umbjóðenda. Þeir
höfnuðu síðan frjálsri verðlagn-
ingu. Verðlagsráðið hefði aldrei
komist að samkomulagi um 1.900
krónu lágmarksverð nema vegna
þess að Síldarverksmiðjur ríkisins
lýstu því yfír að þær væru til-
búnar til að borga sama verð og
Krossanes-verksmiðjan."
Jón Reynir sagði að
verðákvörðunin hefði verið tekin
með of skjótum hætti. Heyrst
hefði að framkvæmdastjóri verk-
smiðjunnar á Raufarhöfn ætlaði
ekki að greiða lægra verð fyrir
afla Gísla Áma en aðrar loðnu-
bræðslur (Krossanesverksmiðjan)
hefðu ákveðið að borga. Með
þessu hefði ákvörðunin verið
keyrð í gegn. Aðspurður hvort
kaupendur myndu óska eftir því
að ráðherra gefí verðið fijálst
sagði Jón: „Allt er skárra en
þetta.“
„Nú er bleik brugðið," sagði
Óskar Vigfússon, formaður Sjó-
mannasambands íslands þegar
ummæli Jóns voru borin undir
hann. „Það er of seint f rassinn
gripið. Búið er að ákveða verðið
og við það verða menn að standa.
Eg minni bara á að 1975 töldu
sjómenn og útvegsmenn á sig
hallað og allur flotinn sigldi í höfn.
Þá gekk maður undir manns hönd
Gísli Árni á loðnumiðunum f gær.
að sýna okkur fram á að ekki
væri hægt að „taka upp“ verð
eftir að það er ákveðið. Ef ríkis-
valdið ætlar að taka aðra stefnu
núna, munu sjómenn svara því
fullum hálsi." Sveinn Hjörtur
minntist einnig vertíðarinnar
1975 og taldi að með því hefði
verið gefið ákveðið fordæmi.
„Ef loðnukaupendur ætla nú
að leggjast þungt á árar og fá
loðnuverðið lækkað eftir 15. sept-
ember þá eru þeir með því að
stuðla að því að færa vinnsluna
til útlanda," sagði Sverrir Leós-
son, eigandi Súlunnar á Akureyri.
„Ég vil landa sem mestu hér, en
ef ráðherra breytir verðinu mun
engri loðnu verða landað." Sverrir
sagðist fylgjandi frelsi í verðlagn-
ingu, og þá sérstaklega á loðnu.
Kaupendur hefðu fyrr og nú stað-
ið í veginum, en stunduðu síðan
yfirborganir eftir að búið væri að
ákveða verðið.
Á fundi eigenda loðnuverk-
smiðja kom til umræðu hvort
verksmiðjumar ættu að hætta að
taka á móti aflanum. Ákveðið var
að bíða eftir fundinum með sjávar-
útvegsráðherra, sem kom heim
frá útlöndum í gær. Jón Reynir
vildi halda öllum möguleikum opn-
um í stöðunni, en sagði að senni-
lega gætu bráðabirgðalög ein
höggvið á hnútinn. „Eg get ekki
sagt að ég sé bjartsýnn. Eftir að
ráðherra er búinn að gefa okkur
sitt svar höldum við annan fund.
Ef ástandið breytist ekki, þurfum
við að taka afstöðu til þess hvort
verksmiðjunum verður lokað."