Þjóðólfur - 04.07.1865, Blaðsíða 1

17. ár.
Keyhjavik, 4. Júlí JSö'o.
35—36.
— Póstskipið Arcturus kom hér árdegis 30. f.
mán. Með þvi komu alþíngismennirnir Bergr
Thorberg, settr amtmaðr, og riddari Jón SigurBs-
son rneð frú sinni og systur- og fóstrsyni, Sig-
urði; Nicol. H. Knudtzon; stúd. medic. Eðvald»
Johnsen (fyr frá Ilúsavík); Jessen liestakaupmaðr-
inn, sá er hér var í hitteð fyrra og þar á tind-
an; frú Lichtenberg (Magdalena Zöega) héðan úr
Reykjavík) með 3 börn sín, i kynnisferð til móður
og syzkina, og 3 enskir ferðamenn:
— Frakka-hersliipít) Expeditive, yflrfon'ngi Bavaiid. kom
her aíi austan 29. f. mán., 30. f. m. enskt lystiskip Czarina
frá Eondon, og á því eigandinn: J. S. Virtue, Lewis Faine
og nokkrir fleiri er ætla at) fertiast hér. — Um komu hinna
herskipanna sjá bls. 146.
— Ab kvóldi 30. þ. mán. um náttmál, sama daginn sem
lietra Jón Sigurísson, þíngmabr Isflrhínga, var fyrstan í
landi, eptir 6 ár sem litit) hala síftan, er hann kom hórsit)-
ast, gengo allir stúdentar prestaskólans og iæknaskólaris og
margir lærisveinar lærba skólans í flokki fram fyrir húsdyr
brótur hans yíirkennara Jens Sigurtlssonar, nr. 8 í AÍalstræti,
þar sem herra J. S. heflr tekii) ser bústaí) í sumar met) frú
sinni og fóstrsyni. Stud. theol. Gunnar Gunnarsson gekk
þá fram úr flokknum ab dyrnnum, og skorafti á herra J. S.,
aí) hanu veitti þeim áheyrn, er þeir væri hér komnir til þess
aþ túlka honum fógnul) þeirra og allra Ísleudínga yflr hér-
komu bans til fóstrjarlbarinnar og til Alþíngis, og kváfeust vilja
moga flytja honum kvætii oitt, er þeir hefþi orkt til hans í
þessu skyni, ogaþhann vildi leyfa þeirn aþ sfngja þar kvæþií),
— er hann rétti fram prentaí), — fyrir kalldyrum; fórst Gunn-
ari þaþ allt vel. þ>á saung flokkrinn kvæíiil) margraddar), meþ
laginu: Længe var Nordens herlige Stamme; en upphaf kvæb-
isins er: Snillíngr snjalli'. En er kvælib var súngií) tll
enda, hrópali flokkrinn í eiuu hljóþi 3 sinnum: „lengi lifi
herra JÓN SIGUUÐSSON! meb ómandi „húrra", og sam-
rómahi þaþ fjóldi stalarbúa, er höfí)u safnazt og vorn viþ-
staddir þar umhverfls. J»á þakkali herra Jón Sigurlsson flokkn-
flm meþ fógrum orlum, og mælti áþá leií), ab þótt hann gæti eigi
^tt skilib nærri allt þai) lof, ér kvælií) færþi sér, holþi þó at)
Tlsu viþleitni sín jafnan stefnt aþ framfórum Islands, og þar
setö þessir úngu og nppvaxandi Islendíngar (stúdentaruir) hel'íii
úérme^ vilrkent, ai) þeir áliti þessa stefuu síua rétta og góla,
þa vær;
góíir vottr og mikilvæg von um, ab hin uppvax-
andi kynjiúþ vor vildi hafa hugfasta sanna framför landsins
og stylja aí) henni, og vildi hann því enda þetta þakkará-
varp sitt met) þeirii ósk, — i því liann brýndi raustina: —
1) Nokkur expl. af kvælinu, sem eru prentut á kostna?)
pjoíiólfs inet) ieyfl eigendanna, fylgja nú til hvers útsölu-
manns. Ilöfundr kvælisins er stúd.theol. Matthías Jochumsson.
„lengi lifi hií) únga ísland!" hann bætti þarvi?) þreföldn
húrra, er áheyrendrnir samrómuím.
— SectíO cæsarea eðr keisaraskurðrinn
erhið síðasta og ítrasta úrræði, er Iæknisfræði allra
landa ráðgjörir enn í dag, og hefir ráðgjört um
hinar seinni aldir* 1, í barnsburðarneyð, þegar fæð-
íngin er álitin ómöguleg, en fóstrið þó allifandi í
móðurlífl, tii þess sjálfsagt að bjarga fóstrinu lif-
andi og ósködduðu, og einnig lífi móðurinnar, ef
svo vel gæti tekizt. En það er .hvorttveggja, að
næsta sjaldan hefir að borið að grípa þyrfti til þess
neyðarúrræðis læknisfræðinnar, enda hefir ogjafn-
an þókt hið mesta vandhæfi á að við hafa keis-
araskurðinn, en hann er í því fólginn, að skera
1) Keisaraskurbanus finst eigi getií) í hinum elztu lækn-
ingaritum Grikkja og Kómverja. En svo er a?) sjá af sögu
Gyíiínga,—• um og eptir Krists fæbíngu fram til falls Jórsala-
borgar, — þeirri er Thalmud nefnist, aí> Gybíngar hafl þekt
keisaraskurbinn þegar fyrir og um Krist9 daga, og aí> hann
hafl eigi verib mjög óalgengr hjá þeim, því bæbi nefnirbókin
1 eba 2 merkismenn, er hafi verií) skornir útúr móburlífl
(„útúr síbu ebr nára móburinnar1'), og segir líka aí) þaþ sé
lög hjá Gybíngum, „aí> ef kona sé meb tvíburum, og fæbist
annar þeirra náttúrlogri fæbíngu, on hinn geti eigi fæbzt, heldr
verbi ab skera hann útúr móburlífl, þá skuli hvorugr hinum
fremri hvorki ab frumburbarrétti né til erfbar ebr til prests-
embættis"; þar eru einnig sett lög um hreinsun konu, er
verbi léttari á þenna hátt. Hin elzta skýrsla skurbarfræb-
innar í Norbrálfunni, þar sem getib er um, ab skera megi
fóstr útúr móburlífi, er eptir nafnfrægau frakkneskan læknir,
iib nafni Guy de Cauliac, frá árinu 1363, en hann talar
þar ab eins nm andaba (nýlibna) móbur en eigi lifandi; en
eiukisdæmis vita menn til aí) sé getib um ab þetta hafl verib
reynt á lifandi móbur, fyren Rousset frakkncskr læknir getr
þess árib 1580. (petta er tekib eptir enskri lækningabók, nm
grundvallarreglur og vib hafbar reglur vib barnsfæbíngar, eptir
Dr. Ramsbo tham, London 1856). — Aptr vanta eigi forn-
aldasagnir af keisaraskurbinum, hvorki hjá Rómverjum (Man-
lius Torquatus, Scipio Africanus binn eldri, Julius Cæsar) né
hér á Norbrlöndum t. d. um Volsúng. — Og flestir þekkja
þab úr sögunni af Macbeth, konúngi á Skotlandi í fornöld,
ab því var spáb fyrir honum, ab haun félli ekki fyrir sverbi
neins þess manns, er af kvinnu væri fæddr, og þessu treysti
hann í hinni síbustu orustu sinni vib Makdúf riddarn og
hældist um þab vib liann, er hann sagbi honum þetta sem
væri fyrir sér spáb; en Makdúfr riddari, kvab þab koma vcl
heim, „því eigi er eg“, segir hann, „af kvinnu fæddr, heldr
var eg skorinu útúr lífl móbur minnar“; — síban ób Mak-
dúfr ab Macboth og lagbi hann í gegn.