Dagblaðið Vísir - DV - 23.04.1985, Blaðsíða 11

Dagblaðið Vísir - DV - 23.04.1985, Blaðsíða 11
DV. ÞRIÐJUDAGUR 23. APRÍL1985. 11 Menning Menning Menning Menning Öll viðhorf virt Myndhöggvarar að Kjarvalsstöðum Myndhöggvarafélagið f Reykjavik. Skúlptúrsýning að KJarvalsstöðum. Þegar litiö er yfir íslenska myndlist á síðastliðnum einum og hálfum ára- tug þá leikur varla vafi á því aö ný viðhorf innan hennar hafa aðallega orðið til innan vébanda tvennra sam- taka, SUM og Myndhöggvarafélags- ins. Það er vitaskuld engin tiiviljun að þessi tvö samtök skuli hafa verið sam- taka að þessu leyti, því nýlistin svokallaða gekk ekki sist út á endurmat á forsendum þrívíðrar myndlistar og oft voru sömu menn að verki á vígstöðvum Myndhöggvara- félagsins og SUM hópsins. Jafnvel mætti færa fyrir því rök að mynd- höggvarar hafi plægt akurinn fyrir hinni eiginlegu starfsemi SUM gallerísins með sýningum sinum 1967 og 1968. I sakramentinu Myndhöggvarar hafa einnig verið til fyrirmyndar í íslensku listalífi fyrir það umburðarlyndi sem þeir hafa sýnt hver öðrum. Menn hafa ekki verið settir út af sakramentinu fyrir til- raunastarfsemi og andóf gegn við- teknum sjónarmiðum heldur hefur veriö sýnt saman gegnum súrt og sætt. Á sýningum myndhöggvara hefur fólk getað gengið á milli brauðhleifa Kristjáns Guðmundssonar og granít- skúlptúra Sigurjóns Olafssonar og verið í friði með skoðanir sínar. I þeim efnum hefur Ragnar Kjart- ansson verið driffjööur og mannasætt- ir og á mikinn heiður skilinn. Frá 1972, er Myndhöggvaraf élagið var formlega stofnað, hefur félagiö svo unniö ötul- lega aö uppbyggingu á vinnuaðstööu aö Korpúlfsstöðum og nú hillir undir lokaáfanga þess starfs. Tuttugu saman En myndhöggvarar hafa einnig fundiö sér tíma til aö vinna að eigin verkum og að Kjarvalsstöðum stendur nú yfir samsýning tuttugu félags- manna sem gefur nokkuö gott yfirlit yfir stöðuna i íslenskum skúlptúr. Þó sakna ég nokkurra einstaklinga sem gert hefðu sýninguna enn ríku- legri, Ivars Valgarðssonar, Brynhildar Þorgeirsdóttur, Grétars Reynissonar, Guðjóns Ketilssonar og Páls Guðmundssonar. Strangt til tekið eiga listamenn úr öðrum greinum einnig heima á svona sýningu, t.d. Sigurður Guðmundsson með steypur sínar, Leifur Breiðfjörð með glerskúiptúra og Gunnar Orn meö málaöa tré- drumba sína. Mér virðist tími til kom- inn að efna til veglegrar yfirlitssýning- ar á islenskum skúlptúr. Væri þaö verðugt framlag tii Listahátíðar 1988. En sú staðreynd að þessi sýning skuli, þrátt fyrir gloppur þær sem ég hef nefnt, vera svo ásjáleg og skemmtileg sem raun ber vitni, er í sjálfu sér vitnisburöur um þá grósku sem nú ríkir í greininni. Efniskennd og efnis- þörf Eins og venjulega eru öll viðhorf virt. Þó er minna um verk í ný og tor- kennileg efni en á árum áður, svo og verk gerö undir merkjum láðlistar og/eða „process” listar af ýmsu tagi. Huglæg gildi hafa vikið fyrir efnis- kennd og efnisþörf. Ahorfandinn þarf ekki að klára verk í huganum, heldur eru þau tii lykta leidd i þeim efnivið sem notaöur er hverju sinni. „Regnbogi” Rúriar er þama und- antekning, fallegt verk sem gætt er þeirri ljóðrænu sem virðist einkenna svo mikið af íslenskri nýlist. Ragnar Kjartansson er þama helsti fulltrúi hins fígúratífa expressjón- isma, en verk Þorbjargar Pálsdóttur sýnir hinn táknræna anga hennar. Módemisminn gengur aftur i „Dansi" Sigrúnar Guðmundsdóttur og stein- myndum Gests Þorgrímssonar — en Ámi Páll — Herotica-lslandica, 1982. Steinunn Þórarinsdóttir — Veruleikur, 1985. tvö höfuð eftir hann komu fleirum en mér þægilega á óvart. Líf á yfirborði Þar í flokki erulíka lágmyndir Gunn- steins Gíslasonar, gerðar með sgraffito (múrristu) tækni og skúlptúr- ar Hallsteins Sigurðssonar. Hvað þann síðamefnda snertir, þykir mér nokkur stöðnun hafa átt sér stað í verkum hans hin síöari ár. Æ oftar viröist hann leita aftur fyrir þá jámsuðuhefð sem verið hefur undirstaða bestu verka hans, aftur í gráan kúbisma og hefur þá ekki erindi sem erfiði. Bronsverk Helga Gíslasonar tilheyra einnig evrópskum módemisma, hinu hálf- fígúratífa afbrigöi hans sem rekja má allar göturtil Rodins. En þrátt fyrir skilning listamannsins á efni sínu, bronsinu, og leikni hans í því að kveikja líf á yfirborði þess, er ég samt efins um hlutverk hins figúratífa í skúlptúr hans. Sá hluti þykir mér ekki nógu markviss í táknrænni og til- finningalegri skírskotun sinni. Jón Gunnar Amason er hér fyrir hönd síns eigin konstrúktífisma. „Skip” hans, sem virðist samkvæmt ljósmyndum eiga að verða viðameira verk með seglum þöndum, er meðal áhrifamestu verka sýningarinnar, ekki síst vegna þess hve listamaðurinn hefur nýtt sér loftið fræga til endur- kasts. Ung í anda I „Hug-sjón” sinni leggur Ragnhildur Stefánsdóttir einnig sitthvað til hinnar konstrúktífu hefðar, en blandar hana með táknrænu. Líf- rænar myndir hennar úr steinleir eru Jón Gunnar Árnason — Án títiis, 1985. annars eðlis og hafa ekki til að bera svipaðan slagkraft. Verk Ama Páls, Björgvins Gylfa Snorrasonar og Þórs Elíasar Pálsson- ar eru svo í anda áttunda áratugsins. Hjá Arna Páli er Dada síungt, Björg- vin Gylfi sýnist mér hafa tiieinkað sér ýmsa táknmyndun og efnismeöferð Beuys (án þess þó að ég geri mér grein fyrir inntaki verks hans) og Þór Elías hefur sett saman bráðfallegt verk úr Myndlist Aðalsteinn Ingólfsson myndbandi og massífum efnum. Velti ég fyrir mér hvort myndbandið eitt og sérhefði ekki komiö útsetningu hans a sögunni um Apolló og Dafne til skila. Mannsbúkar í meðferð Nú á níunda áratugnum er ekki lengur tabú að taka mannsbúkinn til meðferðar. Það gera og nokkrir þátt- takenda á sýningunni, en með nýjum formerkjum eins og vænta mátti. Menn geta verið eilítiö sposkir, eins og Níels Hafstein í „Listlækningum” sínum, hyllt söguhetjur mynda- blaðanna, eins og Þór Vigfússon gerir svo yndislega, látið gamminn geisa í stórkarlalegum „ný-expressjónisma”, eins og Sverrir Olafsson, og bútað lík- amann niður til aö túlka innri sundrung, eins og gerist í skúlptúrum Steinunnar Þórarinsdóttur. I fljótu bragði virðast verk Olafs Lárussonar einnig sverja sig í þessa ætt, en nánari kynni af þeim leiða í ljós aö þau eru í beinu framhaldi af náttúrugjörningum hans. 1 staö þess aö jarðtengja sjálfan sig, hlutgervir hann hugmynd að gjömingi. Tveir listamenn hafa enn ekki verið nefndir, sökum þess hve sér á báti verk þeirra eru. Hlutverk litanna Grimur Marínó Steindórsson er sjálflærður logsuöuiistamaður sem tekist hefur að meðhöndla jám nánast eins og leir. Einlægni verka hans, hin persónulega táknræna skírskotun þeirra og handbragðið, allt gerir þetta manni gott. Hansína Jensdóttir er meðal nýliða á sýningunni og leggur fram drög að samræmingu tvívíðra og þrívíðra forma. Tiiraunin er ómaksins verð, en mér fannst listamaðurinn velkjast í vafa um hlutverk litanna í verki sínu. Við þetta má svo bæta að vel unnin skrá fylgir sýningunni eins og endra- nær þegar Myndhöggvarafélagiö á í hlut. VINNUFATABÚÐIN PÍ>STSENDUM MARKAÐUR SKÚLAGÖTU 26 . - símar 11728 - 15425 - 28550.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.