Dagblaðið Vísir - DV - 02.11.2002, Blaðsíða 57

LAUGARDAGUR 2. NÓVEMBER 2002
Helcjorblaö DV
61
Jón Sigurbjörnsson
leikari að Helgustöðum í Biskupstungum varð 80 ára í gær
Jón Sigurbjörnsson, leikari og söngvari, Helgustöð-
um í Biskupstungum, varð áttræður í gær.
Starfsferill
Jón fæddist að Ölvaldsstöðum í Borgarhreppi en
ólst upp í Borgarnesi. Hann lauk gagnfræðaprófi frá
Gagnfræðaskóla Reykvíkinga 1941, stundaði leiklist-
arnám hjá Lárusi Pálssyni 1944-45, fór til Bandaríkj-
anna, stundaði leiklistarnám við The American
Academy of Dramatic Arts í New York City og lauk
þaðan prófum vorið 1948, stundaði jafnframt söngnám
í New York samhliða leiklistarnáminu, stundaði
söngnám í Mílanó og í Róm á Ítalíu 1951-54 og stund-
aði söngnám hjá Sigurði Demetz árum saman á ís-
landi.
Jón hóf leiklistarferil sinn sem Hóraz í Hamlet hjá
Leikfélagi Reykjavíkur vorið 1949. Hann lék þar síðan
næstu árin og var formaður Leikfélags Reykjavikur
1956-59.
Jón var fastráðinn leikari við Þjóðleikhúsið 1960-67
að undanskildum árunum 1964 og 1965 er hann var
ráðinn til Óperunnar í Stokkhólmi. Hann var síðan
fastráðinn leikari við Leikfélag Reykjavíkur 1967-92.
Jón flutti úr Reykjavík og að Helgastöðum í Bisk-
upstungum 1992 og hefur átt þar heima síðan.
Jón var formaður Félags íslenskra leikara á árun-
um 1961-63.
Fjölskylda
Jón kvæntist 15.12. 1956 Þóru Friðriksdóttur, f. 26.4.
1933, leikkonu. Hún er dóttir Friðriks Ólafssonar,
skólastjóra Sjómannaskólans í Reykjavík, og k.h.,
Láru Sigurðardóttur húsmóður. Jón og Þóra skildu.
Dætur Jóns og Þóru eru Lára Jónsdóttir, f. 11.7.
1957, framkvæmdastjóri Fulbright stofnunarinnar á
íslandi, búsett í Hafnarfirði, og á hún tvö börn en
sambýlismaður hennar er Logi Ólafsson knattspymu-
þjálfari og íþróttakennari; Kristín, f. 4.6.1965, kennari
við Fíölbrautaskólann á Selfossi, búsett í Reykjavík.
• •
Örlygur Sigurðsson listmálari lést
á Droplaugarstöðum 24.10. sl. Útfor
hans var gerð frá Langholtskirkju í
gær.
StarfsferiU
Örlygur fæddist í Reykjavik 13.2.
1920 en ólst upp á Akureyri frá tæp-
lega tveggja ára aldri.
Hann lauk stúdentsprófi frá MA
1940, var við listnám í Bandaríkjun-
um við University of Minnesota og
Minneapolis School of Art 1941^42,
við Choinard School of Art í Los Ang-
eles 1942-44 og loks við Art Students
League í New York 1944-45, auk þess
sem hann dvaldi í París 1948-49.
Örlygi bauðst starf sem teiknari
hjá Walt Disney en afþakkaði boðið
og sneri heim til íslands. Hann var
um árabil einhver þekktasti og svipmesti portretmál-
ari hér á landi.
Örlygúr var afkastamikill greinarhöfundur og
skrifaði fjölda afmælis- og minningargreina. Þá samdi
hann, myndskreytti og gaf úr eftirtaldar bækur;
Prófllar og pamfllar, útg. 1966; Þættir og drættir, útg.
1966; Bolsíur frá bernskutíð, útg. 1971; Nefskinna, útg.
1973, og Rauðvín og reisan mín, útg. 1977.
Fjölskylda
Örlygur kvæntist í ársbyrjun 1946 Unni Eiríksdótt-
ur, f. 1920, kaupkonu í Storkinum. Hún er dóttir Ei-
ríks Hjartarsonar, f. 1885, d. 1981, raffræðings, kaup-
manns og tráræktarfrömuðar, en hann dvaldi lengi
vestanhafs, og k.h., Valgerðar Halldórsdóttur Ár-
mann, f. 1891, d. 1972, sem var fædd og uppalin vest-
anhafs.
Börn Örlygs og Unnar eru Sigurður, f. 28.7. 1946,
myndlistarmaður, kvæntur Ingveldi Róbertsdóttur
skrifstofustjóra og eru börn þeirra Unnur Malín, f.
1984, Þorvaldur Kári, f. 1985, Arnljótur, f. 1987, Gylfi,
f. 1990, og Valgerður, f. 1992 auk þess Sigurður átti
áður dótturina Theódóru Svölu, f. 1978, með Hrefnu
Steinþórsdóttur, auk þess sem uppeldisdóttir Sigurð-
ar er Ingveldur Steinunn Ingveldardóttir, f. 1975;
Malín, f. 17.4. 1950, fatahönnuður og kaupkona í
Reykjavík, en fyrri maður hennar er Jakob Smári,
prófessor í sálfræði, en þau skildu og eru börn þeirra
Örlygur Smári, f. 1971, Bergþór Smári, f. 1974, og Unn-
ur Smári, en seinni maður Malínar er Gunnlaugur
Geirsson, læknir og prófessor í réttarlæknisfræði, og
eru synir hans og Rósu Magnúsdóttur Geir, f. 1966,
Björn, f. 1968, Magnús, f. 1969, og Aðalsteinn, f. 1973.
Systkini Örlygs: Ólafur, f. 4.8.
1915, 1999, yfirlæknir á Akureyri;
Þórunn Sigurðardóttir Tunnard, f.
30.6.1917, húsmóðir í Bretlandi; Arn-
ljótur, f. 18.12. 1918, d. 22.3. 1919;
Guðmundur Ingvi, f. 16.6. 1922, hrl. í
Reykjavík; Steingrímur, f. 29.4. 1925,
d. 2000, listmálari í Reykjavík.
Foreldrar Örlygs voru Sigurður
Guðmundsson, f. 1878, d. 1949, mag.
art., kennari við KÍ og MR, síðar
skólameistari MA, og k.h., Halldóra
Ólafsdóttir, f. 1892, d. 1968, húsfreyja.
Ætt
Sigurður var sonur Guðmundar,
b. í Mjóadal, Erlendssonar, dbrm. í
Tungunesi, Pálmasonar, bróður
Jóns, afa Jóns á Akri, Jóns Leifs,
Jóns Kaldal og Jóns Jónssonar,
alþm. í Stóradal. Móðir Guðmundar var Elisabet Þor-
leifsdóttir, ríka í Stóradal, Þorkelssonar og Ingibjarg-
ar Guðmundsdóttur, b. í Stóradal, Jónsdóttur, ættfóð-
ur Skeggsstaðaættar, Jónssonar.
Móðir Sigurðar var Ingibjörg Siguröardóttir, b. á
Reykjum á Reykjabraut, Sigurðssonar, b. á Brekku í
Þingi, Jónssonar, bróður Ólafs, langafa Sigurðar Nor-
dal og Ólafs, fóður Ólafs, fyrrv. landlæknis. Ólafur
var einnig langafi Jónasar Kristjánssonar læknis, afa
nafna síns, fyrrv. ritstjóra DV. Móðir Ingibjargar var
Þorbjörg Árnadóttir.
Halldóra var dóttir Ólafs, pr. í Kálfholti, Finnsson-
ar, b. á Meðalfelli, bróður Páls, langafa Þorsteins
Thorarensens rithöfundar. Finnur var sonur Einars,
pr. á Reynivöllum, Pálssonar, pr. á Þingvöllum, Þor-
lákssonar, bróöur Jóns, pr. og skálds á Bægisá. Móð-
ir Finns var Ragnhildur Magnúsdóttir, lögm. á Meöal-
felli, Ólafssonar, bróöur Eggerts skálds. Móðir Ragn-
hildar var Ragnheiður Finnsdóttir, biskups í Skál-
holti, Jónssonar. Móðir Ólafs var Kristín Stefánsdótt-
ir. pr. á Reynivöllum, Stefánssonar, amtmanns á Hvít-
árvöllum, Ólafssonar, ættfóður Stephensenættar, Stef-
ánssonar. Móðir Stefáns pr. var Marta María Diðriks-
dóttir Hölter. Móðir Kristínar var Guðrún, systir
Kristínar, langömmu Elínar, móður Þorvalds Skúla-
sonar listmálara. Guðrún var dóttir Þorvalds, pró-
fasts og skálds í Holti, Böðvarssonar og Kristinar
Björnsdóttur, prests í Bólstaðarhlíð, Jónssonar, foður
Elísabetar, ömmu Þórarins B. Þorlákssonar listmál-
ara. Móðir Halldóru var Þórunn Ólafsdóttir, b. í Mýr-
arhúsum á Seltjarnarnesi, Guðmundssonar, og Kar-
ítasar Runólfsdóttur, systur Þórðar, afa Kristjáns Al-
bertssonar.
Bróðir Jóns var Halldór, f. 17.12. 1920, d. 7.12. 1979,
verslunarstjóri hjá Kaupfélagi Borgfirðinga í Borgar-
nesi.
Foreldrar Jóns voru Sigurbjöm Halldórsson, f.
19.10. 1873, d. 2.3. 1948, verkamaður í Borgarnesi, og
k.h., Ingunn Kr. Einarsdóttir, f. 28.6. 1896, d. 19.9. 1986,
húsmóðir og verkakona.
Ætt
Sigurbjörn var fæddur að Gunnarsstöðum í Þistil-
firði, sonur Halldórs Kristjánssonar og Kristínar
Árnadóttur.
Ingunn var dóttir Einars Jónatanssonar að Tann-
staöabakka í Hrútafirði og Katrínar Böðvarsdóttur
frá Hrútatungu.
Fósturforeldrar Ingunnar voru Jón Brandsson og
Ólína Ólafsdóttir á Tannstöðum.
Jón er að heiman.
Höfuóstafir nr. 51
Út er komin hjá Hörpuútgáfunni bókin Imbra eft-
ir Hákon Aðalsteinsson. Þar er einkum að finna
tækifærisvísur og kvæði sem orðið hafa til gegnum v
tíðina, t.d. ljóð undir fornyrðislagi ort til Hákonar
Noregskonungs o.m.fl. Hér verður þó einkum
staldrað við lausavísurnar. Við byrjum á tveimur
vísum um ÍE og Kára Stefánsson:
Það birtist eflaust býsna margt
í bókum hans.
Því sitthvað gerist síðla kvölds
til sjós og lands.
Svo ef hann rekur okkar gen
til upprunans,
þá fara allar œttarskrár •*
til andskotans.
Svo var það spurningin um það hvort eigi að
friða hvalinn:
Fegurð dýra meta má
og mœra þau í orði.
En þaó erfögur sjón að sjá
súran hval á boröi.
Hér er líka að finna limru sem varð til þegar
Bandaríkjamenn sællar minningar voru vikum
saman að reyna að finna út hvor væri forseti
þeirra, Gore eða Bush:
Ekki skal almúgann kvelja,
vió œttum að hœtta að telja. i
Hollast mun vera
að hátta þá bera,
og láta svo Lewinski velja.
Hákon yrkir líka um sjálfan sig:
Mér til gleöi matast ég
því megrunin er hœttuleg.
Leiðist hverskyns líkamsrœkt
og líóur best að vinna hœgt.
Og hann getur orðið ansi hvass í Fljótsdalnum:
Það sem helst minn hróður ber
horfið gœti í skyndi
ef ég tœki út hjá mér
í öllum þessum vindi.
Eins og kunnugt er hafa orðið nokkur átök um
virkjanamál fyrir austan. Við endum á tveim-
ur visum sem tengjast því máli:
Ég reyni að láta skrá mín skref
um skáldsins draumahallir.
Gefinn fyrir þras og þref
þetta vita allir.
Löngum hef ég leyft mér aö
láta vísur flakka,
velja mínu viti stað
og vernda Eyjabakka.
Umsjón

' J
;?• -4
%