Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1992, Blaðsíða 61
HUGDILLA GUNNARS PÁLSSONAR
61
var prentuð á óbrotna örk (patent) á stærð við A 3 nú á dögum.
Upplagið hefur eílaust verið lítið og blaði þessarar gerðar mikil
eyðingarhætta búin. Jón Helgason þekkti þetta kvæði aðeins af
afspurn („að vitni Feðgaæfa“), þegar hann samdi rit sitt um
Hrappseyjarprentsmiðju. Hann kemst svo að orði: „Vafasamt er,
hvort nokkurt eintak hefur varðveitzt, en kvæðið er til (sbr. Vilhj.
Þ. Gíslason: Eggert Ólafsson 184—5). “31
Svo heppilega vildi þó til, að safnarinn mikli, Jón Sigurðsson
forseti, haíði einhvern veginn getað orðið sér úti um eintak. Jón
lagði mikla áherzlu á að safna kveðskap Gunnars Pálssonar, bæði
óprentuðum og prentuðum. I ljós kom, að í mikilli syrpu Gunnars-
kvæða í safni hans leyndist eineintak veraldar af Hugdillu.32 Blaðið
var lítið skemmt og textinn óskertur. Hún sómir sér því vel að
lokinni lítils háttar viðgerð.
Gunnar Pálsson gerir grein fyrir efni Hugdillu í síðasta bréíl
sínu til Hálfdanar, dags. 26. júlí - 20. ágúst 1783. Hann segist ekki
iðrast (pœnitera) „fyrir mína Hugdillu, svo lítil sem hún er,
einkum innihalds vegna á báðar síður, eður jafnvel í 4 áttir lítandi,
nl. til Sciagraphiunnar og hennar auct[oris], til lastendanna, til
skribentanna, er magno numero [fjöldamargir] lífs og liðnir í ljós
leiðast, og gefmnar hugvekju: Látum etc.“33 (sjá 11. erindi kvæðis-
ins). Næst skal kvæði þetta birt í yngdum búningi34:
Hugdilla eður Gleði-kvæði G.P.S. ort yfir
Sciagraphia Historiæ Literariæ
Islandiæ,
Mag. Halfdanar Einars Sonar
SCH. HOL. RECT.
Með lag: Eg veit eina bauga l.
ísland!
auðlegð sjá hér þína
á efri og fyrri tíð.
ísland!
dugnað lát ei dvína,
þó dynji á margskyns hríð.
ísland!
agta ei þeirra stríð,
heimsku er hreyfa sinni,
hneigðir mest fyrir níð.
Þeirmest
þig hafa gjört að níða,
sem þér hafa fitnað af.
Þeirve(r)st
þér hafa viljað stríða,
sem þig hafa fært í kaf.
Þeim flest
þjóð oft eyra gaf,
lolium viðlifandi
og lumpið svína draf.