Ísfirðingur - 12.01.1980, Blaðsíða 1

BMÐ TRAMSOKNA-RMANNA / VESTFJARÐAKJÖRDÆMI
30. árg.
Isafjörður 12. janúar 1980
1. tbl.
Halldór Kristjánsson:
Við áramótin
1979-1980
Enn eru liðin áramót.
Sumir segja að þar með sé
fylltur einn tugur á öldinni.
Auðvitað fyllir hvert einasta
ár tug ef talið er frá réttum
tíma. Margir verða tíu ára á
hverju ári. En að telja tuga-
skipti nú eru áhrif frá þeim
þjóðum sem kenna tíma við
þann tölustaf sem greinir
tugina. Auðséð ætti að vera
að tugur er ekki fylltur fyrr
en komnir eru 10, - árið 80
fyllir tuginn enda teljum við
síðan átta tugir og það sem
bætist við af 9. tug.
Enn eru tveir tugir eftir af
öldinni þegar þessu nýbyrj-
aða ári lýkur.
★ ★ ★
Dagblöðin hafa spurt
menn hvað þeim sé minnis-
stæðast frá liðnu ári. Slíkt er
alltaf einstaklingsbundið.
Flestum munu verða minnis-
stæðust svipleg atvik og slys-
farir þegar nærri þeim er
höggvið, enda þótt ekki séu
Kristján Eldjárn
í áramótaávarpi sínu nú
um áramótin tilkynnti for-
seti íslands, Kristján Eld-
járn, þjóðinni, að hann hefði
ákveðið að gefa ekki kost á
sér til forsetakjörs fleiri kjör-
tímabil, en þriðja kjörtíma-
bili hans lýkur nú í vor.
Kristján Eldjárn og kona
hans Halldóra Ingólfsdóttir
hafa áunnið sér álit og virð-
ingu alþjóðar fyrir hin mikil-
vægu störf sín.
Halldór Kristjánsson
áhrifastundir í þjóðarsögu.
Þetta minnir þó á það að við
eigum okkur hvert um sig
umhverfi sem skiptir okkur
óendanlega miklu enda þótt
lítið sé eftir því tekið. Ör-
lagastundirnar eru fyrst og
fremst einstaklingsbundnar.
Því er rökrétt og drengilegt
að meta allar hræringar
þjóðlífsins eftir áhrifum
þeirra fyrir einstaklingana.
★ ★ ★
Sumarið 1979 er kaldasta
sumar sem komið hefur á
íslandi síðan farið var að
fylgjast með hitastigum af
nákvæmni. Sumarið 1882
hefur e.t.v. verið enn kaldara
en sennilega er það eina
sumar 19. aldar sem hugsan-
legt er að hafi verið kaldara
en þetta síðasta. Vorkuld-
arnir ollu bændum stórfeng-
legum kostnaðarauka, eink-
um um landið norðanvert. Á
landinu norðaustanverðu
ollu vetrarveður á sumar-
mánuðum vanhöldum og
fjársköðum.
Það hefur sýnt sig í þessari
óáran að menn eru misjafn-
lega búnir til að mæta
henni. Enginn réði við það
að gróður kom seint og lengi
þurfti að hafa búfé á gjöf.
Enginn réði við það að tún
spruttu seint og urðu sums
staðar ekki ljáberandi fyrr en
sumri var mjög tekið að
halla. Þá var óþurrkatíð víða
um landið norðanvert. Þá
sýndi það sig að Stranda-
menn höfðu aðlagað búskap-
arhætti sína slíku árferði bet-
ur en aðrir. Þeir björguðu
yfirleitt óspilltu í hlöður sín-
ar því grasi sem loksins
spratt úr túnum þeirra. Þeir
kunnu öðrum betur að mæta
íslenskri veðráttu eins og
hún verður verst og leiðin-
legust á sumardögum.
Sumarið 1979 hefur gefið
íslenskum bændum enn eina
lexíu til áréttingar því h\'e
nauðsynlegt er að geta hald-
ið sínum hlut við heyskapinn
þó að menn ráði ekki vindi
og sól.
★ ★ ★
Að sjálfsögðu verður
mönnum tíðrætt um stjórn-
málahorfur og stjórnarfar.
Framsóknarmenn töldu þeg-
ar þing var rofið í haust að
líkur væru á stjórnarkreppu
eftir kosningar. Sú er líka
raunin og sér enginn hve úr
rætist.
Þó mun vera óhætt að
segja að kosningaúrslitin
sýni að kjósendur fyrrver-
andi stjórnarflokka ætlist til
þess að þeir stjórni landinu.
Við tilraunir Steingríms
Hermannssonar að endur-
vekja samstarf þeirra kom í
ljós tvennt sem orðið getur
næsta örlagaríkt og skylt er
að hugleiða.
Annað var það að Alþýðu-
ílokkurinn lagði sig fram um
að skaprauna Alþýðubanda-
lagsmönnum og rýra þeirra
hlut meðan á umræðunum
um stjórnarsamstarf stóð.
Hitt er það að Alþýðu-
bandalagið lýsti sig ósam-
mála tillögum hinna flokk-
anna um efnahagsmál en
hafði þar ekki sjálft annað til
málanna að leggja en að
„gera skyldi áætlun“ um
hjöðnun verðbólgunnar á
komandi árum.
Hvernig sú áætlun ætti að
vera er hulinn leyndardóm-
ur eða einkamál Alþýðu-
bandalagsins.
Eins og nú standa sakir
Þakkarorð
Niðurstöður alþingiskosninganna í
desember s.l. urðu Framsóknarmönnum hag-
stæðar. Sigurinn vannst með samstöðu hinna
mörgu, sem aðhyllast stefnu og markmið
Framsóknarflokksins. Þeir vörðu flokkinn og
sóttu fram um land allt.
Við viljum hér með færa þakkir fyrir þær
samveru- og baráttustundir sem við áttum
með ykkur að undirbúningi kosninganna. Þær
gleymast ekki. Kosningasigrum fylgir ábyrgð.
Verkefnin bíða. Haldist samstaða kosning-
anna tekst að koma mörgum málum áleiðis.
,,Þetta land á ærinn auð, ef menn kunna að
nota ’ann.“
Megi vestfirskar byggðir blómgast til hag-
sældar landi og þjóð. Við óskum öllum Vest-
firðingum gæfu og gengis, árs og friðar.
Steingrímur Hermannsson
Ólafur Þ. Þórðarson
virðast þessir A - Flokkar
þurfa rækilega áminnirígu ef
þeir eiga að fást til samstarfs
um að stjórna.
★ ★ ★
Þjóðnýting er sjaldan
nefnd í stjórnmálaumræðum
þessara ára. Fyrii' 50 árum
var hún stefnumál vinstri
manna. Þá vildu þeir gera
atvinnutækin almennings-
eign með einum eða öðrum
hætti. Þá var stofnað Sam-
vinnufélag ísfirðinga og
lagður grundvöllur að bæjar-
útgerð Hafnarfjarðar. Segja
má líka að samvinnuhreyf-
ingin hafi þjóðnýtt veruleg-
an hluta verslunarinnar. Svo
kom bæjarútgerð Reykjavík-
ur og sjálfstæðismenn létu
togara hennar bera nöfn
borgarstjóra sinna, manna
sem trúðu því að það væri
ólán að hafa atvinnurekstur í
höndum ríkis eða bæjarfé-
laga-
Þjóðnýting var stefna
vinstri manna. Það var deilt
um hana. Sumir hafa enn
ótrú á henni. Þó telja flestir
nú að það sé ágætt að hafa
til samanburðar fyrirtæki
sem treysta megi að sýni af-
komu sína eins og hún er.
Hins vegar hefur áhugi
vinstri manna fyrir þjóðnýt-
ingu d.ofnað. Félög þeirra
gera yfirleitt ekki kröfur til
þess að fá aðstöðu til að rcka
atvinnu og bera ábyrgð á
rekstri og njóta ávaxtanna.
Það er kannski haft í hótun-
um í kaupdeilum en þeim
hótunum er ekki fylgt eftir af
neinni alvöru.
Um þetta verður ekki fjöl-
yrt hér. Aðeins er bent á
þetta í trausti þess að menn
leiði hugann að þessum mál-
um sjálfum sér til glöggvun-
ar.
★ ★ ★
Þeir sem búa við sunnan-
verðan Faxaflóa segjast
stundum búa við skertan
kosningarétt.
Alþingi í fyrra gat hæg-
lega breytt reglum um út-
hlutun uppbótarþingsæta
þannig að þau lentu öll í
fjölmennustu kjördæmun-
um. Prósentureglan er ekki
bundin í stjórnarskrá. Þessu
mátti breyta fyrir kosning-
arnar1978.
Hefði sú breyting verið
gerð hefði Reykjavík nú 20
þingmenn og Reykjaneskjör-
dæmi 8. En þá væru þeir
Eyjólfur Konráð og Karvel
ekki á þingi. Og hvernig færi
þá um Sighvat og Eið í
næstu kosningum?
Á hitt má svo enn mirína
að ef menn meta atkvæðis-
réttinn eða vægi atkvæðis
síns einhvers þá er þeim
frjálst að vera þar sem það
verður mest. Það væri
margra hluta vegna heppi-
legt og þjóðarbúskapnum
hollt að nokkur þúsund
Framhald á 2. slðu
Gleðilegt nýtt ár!