Vera - 01.03.1995, Blaðsíða 54

síðu xlams
Rannveig Guðmundsdóttir bakaöi varafor-
mann flokks síns í prófkjöri fyrir skemmstu,
Jóhanna Siguröardóttir og Svanfríöur Jónas-
dóttir voru kosnar formaður og varaformaö-
ur Þjóðvakans núna í janúarlok, og nýráöinn
forstjóri Strætisvagna Reykjavíkur heitir Lilja
Ólafsdóttir. Og merkilegt nokk: rokkarnir eru
þagnaðir. Einhvern tíma heföi margur karl-
inn uppvakist með kunnuglegt fjas um kon-
ur og þeirra hlut af minna tilefni, en sem bet-
ur fer er sú skoðun að verða viðtekin að
dugandi manneskjur geti látið til sín taka og
komist til áhrifa án þess að viðkomandi eigi
ingaformið sé svokölluðum aðilum vinnu-
markaðarins ágætis alibí þegar kvenna-
stéttir vekja athygli á bágari meðallaunum
sínum en karlanna og vilja gera eitthvað I
málinu; í heildarsamningum er því miður
ekki svigrúm til að leiðrétta innbyggða mis-
munun sem einstakir hóþar mega þúa við,
og fyrir bragðið hafa þessir frægu aöilar ekki
þurft að standa í því hingað til að telja betur
stæða karlahópa á að slá af meðan laun
kvennastétta eru lagfærð. Konur í kvenna-
störfum hljóta að vera hugsandi yfir því
hvernig komist veröi úr þessari pattstöðu,
ur rúmar ýmsar skuggahliðar og af þeim er
ofbeldið, okkar einkaeign, verst. Við viljum
snúast gegn beitingu ofbeldis meö því að
gangast við því að það sé smánarblettur á
karlkyninu í heild. Við þessir mörgu ætlum
ekki að þola það lengur að lítill minnihluti
komist upp með að beita konur, börn og
aðra karla ofbeldi, næstum að segja eins og
ekkert sé. Undir þessu sjónarhorni geng-
umst við fýrir nokkuð öflugri ráðstefnu í Nor-
ræna húsinu í haust leið, og ætlum að
hrinda af stað almennu átaki gegn ofbeldi T
haust.
„araiað hvort aftur á bak...“
...Med b mftfi fiovri öfinnfi
Hjörleifur Sveinbjörnsson skrifar
1
Þetta sjónarhorn á tilveruna fékk þó ekki
varið mig fyrir því um daginn að vera dreginn
í tiltekinn dilk í reynsluheimi kvenna, og kom
víst vel á vondan. Tilefnið var fertugsafmæli
konu minnar, fjölmenn og málglöð sam-
koma. Afmælisbarniö var mært I ræðum fýr-
irgóðargáfur, skörungsskap, rökvísi ogfleiri
mannkosti. Viðhenginu mér var einkum talið
þekkilegt útlit til tekna, og var mér sem ég
sæi upplitiö á þessum prúða og meðvitaða
mannsöfnuði undir þvílíkum ræðuhöldum ef
kona hefði átt í hlut. Ekki lét ég þetta þó á
mig fá - miðaldra hvítir karlar eru nú einu
sinni herrar jarðarinnar og verða ekki upp-
næmir út af smámunum.
Nei. Konan mín borgarstjórinn (seint
verður víst til alþýðleg jólabók meö þessum
annars ágæta titli þó að hefðin sé fyrir
hendi: Faðir minn læknirinn osfrv.) hélt upp
á sitt afmæli á gamlársdag, og framan-
greindar einkunnagjafir mér til handa urðu
mér til umhugsunar en ekki angurs. Ára-
mótaskaupið um kvöldið fór aftur á móti
með mig, þó með óbeinum hætti væri og
löngu eftir að það var sýnt. Það atvikaðist
þannig að seint í janúar hitti ég gamla vin-
konu sem sagði mér hvað tíu ára gamalli
dóttur sinni hefði orðið á orði um tiltekið at-
riði í skaupinu sem gekk aftur í ýmsum til-
brigðum eins og menn muna: ég skil ekki af
hverju það er alltaf verið að sýna þennan
Árna sem Ken. Maðurinn hennar Ingibjargar
Sólrúnar er miklu líkari honum.
að hafa kynferðið með sér eða á móti.
Vegna þessarar viðhorfsbreytingar sem ég
tel mig merkja hef ég til að mynda trú á því
að meira jafnræði verðí með kynjunum á Al-
þingi innan tíðar, og að fjöldi kvenkyns ráð-
herra (hvílíkar ógöngur tungumálsins) muni
brátt margfaldast.
Á öðrum sviðum miðar hægar. Ekki vill
launabil kynjanna minnka, enda kannski
ekki hægt um vik þessi árin þar sem þjóöar-
sáttir og heildarsamningar með frystingu fyr-
irliggjandi óréttlætis í launamálum er það
sem gildir. Reyndar held ég aö heildarsamn-
og hvernig stéttarfélög geti endurheimt
samningsréttinn; undanfarin ár hefur samn-
ingaviðræðum - og að lokum samningum
- langflestra félaga verið stýrt svo eindregið
í einn og sama farveginn að öðrum hefur í
raun ekki verið stætt á að standa utan þess
heildarpakka sem út úr slíku hefur komið.
Um daginn sá ég út undan mér í póstin-
um heima að Rannsóknarstofa í kvenna-
fræðum við Háskóla íslands stendur fyrir
fundi síðar í mánuðinum um „hentugar leið-
irtil að afbyggja karlaveldið útfrá feminísku
sjónarhorni," og hefur fengið mætan bók-
menntafræðing - karl -
til að reifa málið. Ég næ
að vísu ekki almenni-
lega upp í hvert málið er
(hvað er að afbyggja?)
né hvernig hann ætlar
aö fara að þessu, enda
ekki kominn nógu langt
sjálfur til að hafa komið
mér upp feminískum
sjónarhól. Á hinn bóg-
inn hef ég sem einn af
körlunum í fremur nýtil-
kominni karlanefnd
Jafnréttisráðs viljað láta
duga svona fyrst um
sinn að skoða tilveruna
undir sjónarhorni okkar
eigin karllega reynslu-
heims. Sá reynsluheim-
Hjörleifur Sveinbjörnsson.
Er hann líkari Ken en
Árni?
w