Einherji - 28.01.1965, Blaðsíða 2

2
EINHERJI
Fimmtudag’ur 28. jan. 1965.
Blað Frams ólmarmanna
í Norðurlandskjördæmi vestra
Ábyrgðarmaður:
Jóliann Þorvaldsson
Árgjald kr. 50,00.
Gjalddagi 1. júlí
SiglufjarZarprent-
smiZja h.f.
Þetta getur ekki gengið lengur
I janúar í fyrra var það aðalverk ríkisstjómarinnar að
hækka söluskattinn úr 3% í 5^4%. Var gert ráð fyrir að
sú hækkun næmi Um 250 millj. kr. í álögur á þjóðina. I
árslok nú, var það eitt síðasta verk sömu ríkisstjórnar að
hækka söluskattinn enn um 2%, úr 514 í 7Vi%> °g eru
það yfir 200 millj. kr. álögur á þjóðina. Er þá söluskatts-
hækkunin á einu ári farin að nálgast 500 millj. kr. Er
lxækkunin ein yfir 13000 kr. á hverja fimm manna fjöl-
skyldu. — Furðulegt, en satt.
Heilbrigð skynsemi segir okkur að jætta geti ekki
gengið lengur. Nú sé mælirinn fullur og ríkisstjórn, sem
enga lausn finnur á vanda efnahagslífsins, aðra en þá, að
hækka söluskatt um 13000 kr., á einu ári, á hverja fimm
manna fjölskyldu, eigi að fara frá. Og geri hún það ekki,
hljóti þingmenn að neyða hana til þess, með því að neita
henni mn stuðning þingsins. Þetta myndi lílta gerast
í flestum lýðræðislöndum, öðrum en íslandi.
Ríkisstjórn geta verið mislagðar hendur, og einstakir
ráðherrar látið sér detta í hug furðulegustu hluti, en að
meirihluti þingmanna, kjöriuna fulltrúa þjóðarinnar, skuli
sa-mþ. slík ósköp, og gera að lögum, án minnstu tilrauna
til lagfæringar áður, er einum of mikið. Slík vinnuhrögð
hljóta að veikja traust þjóðarinnar á þeim þingmönnum,
er þannig starfa, amiað hvort af stefnuleysi eða flokks-
höftum. Um traust ríkisstjórnarinnar hjá þjóðinni þarf
ekki að ræða í þessu sambandi. Það er ekliert til lengur.
Hækkun f járlaga
Eitt síðasta verk Alþingis fyrir jólin var afgreiðsla
fjárlaga fyrir árið 1965. Voru það langhæstu fjárlög sem
samþykkt hafa verið, eða um 3529 millj. kr. Árið 1958
var upphæð fjárlaga 882 millj. kr. Á sex árum hafa því
fjárlögin hækkað um meira en 2*4 milljarð. Þó er sagan
þar með ekki öll sögð, því nú er eftir að samþ. tekjur
vegasjóðs af benzínskatti og bifreiðagjaldi, og sú upp-
hæð verður ólildega undir 200 millj kr. Að læirri upphæð
viðbættri er upphæð fjárlaga orðin yfir 3700 millj., og er
þá hækkunin um 300% frá 1958.
Getur þetta gengið lengur?
Þess skal getið
Um síðustu áramót lækkuðu bankavextir almennt um
1%. Venjulegir bankavextir verða bví 6% í stað 7- Víxla-
vextir verða 8% í stað 9. Vextir af afurðalánum sem
Seðlabankinn endurkaupir, eru lækkaðir nokkru meira.
Vissulega er þetta spor í rétta átt og átti að vera komið
fyrr. Þetta er eitt af því sem Framsóknarmenn hafa bent
á og barizt fyrir, og ríkisstjórnin skammað þá fyrir. Það
er íhugunarefni fyrir þjóðina, að geri ríkisstjórnin eitt-
hvað, sem vit er í og flestir finna að er rétt, þá eru um
að ræða tillögur sem Framsóknarmenn hafa flutt árum
saman en þinglið ríkisstjórnarinnar stritast við að fella.
Á þessu sézt hversu mikil þjóðarnauðsyn það er, að stuðn-
ingsmönnum ríkisstjórnarinnar á Alþingi sé gefið frí frá
þingsetu, og ný ríkisstjórn taki við.
Nýr plötuspilari til sölu — Verð kr. 2.000,00 Utborgun kr. 1000,oo. Félagsmenn!
Upplýsingar gefur
KARL LILLIENDAIIL Arðmiðum, ársins 1964
skal skila á skrifstofu
Úska eftir aðstoðarstúlku vora sem fyrst, og eigi síðar en 15. febrúar
JÓHANN JÓNSSON KAUPFÉLAG SIG LFIRÐIN GA
tannlæknir
WUM DAGINN
:0G VEGINN
Úr Skagafirði í jan.
Óvenjulegur loftleki
Tíðarfar hefur verið hér
heldur stirt og leiðinlegt það
sem af er þessum vetri. Fyrir
það má segja, að úrfellin hafi
verið einkennandi. Frá vetrar-
hyrjun og þar til nú um miðj-
an janúar hefur einhvers kon-
ar úrfelli og þá oftast snjókoma
eða slydda, verið í 40 daga, eða
framt að því annan ilivorn dag
til jafnaðar. Er það óvenjuleg-
ur loftleki í þessu annars þurr-
viðrasama héraði. Snjór er ])ó
ekki mjög mikiil liér um slóðir,
en storka því meiri og þess
vegna ónotalegt til jarðar. Þess
utan fara svo skakviðrin illa
með skepnur, sauðfé stendur
illa á beit og hross iláta hold.
Samgöngutruflanir af völdum
snjóa hafa ebki orðið verulegar
í innhéraðinu a.m.k., og hafa
mjólkurflutningar að mestu
gengið eðlilega. Hins vegar ólg-
aði Dalsá, og síðar einnig
Héraðsvötnin, yfir þjóðveginn
neðan Akratorfu í Blönduhlíð,
með þeim afleiðingum, að ófært
var þar um hríð öðrum hjóla-
tækjum en trukk-bílum.
En þó að veðuriagið leiki
engan veginn við menn hér,
reyna Skagfirðingar þó að
skenunta sér eftir föngum.
Danssamkomur eru í félags-
heimilunum til og frá, og þykja
engar fréttir. Leikfélag Sauðár-
króks liefur haft nokkrar sýn-
ingar á Gullna hliðinu við á-
gæta aðsókn og góða dóma.
Kariakórarnir þrír eru allir að
störfum, og einn þeirra, Heimir
undir stjórn Jóns Björnssonar
á Hafsteinsstöðum, hélt að
venju opinbera söngskemmtun
á iþrettándanum. Var samkom-
au vel sótt og söngurinn Heimi
til sóma. Má það raunar undra-
vert kalla, að sveitakór skuli
geta, á hálfum öðrum mánuði
æft lög — viðamikil sum og
varidmeðfarin — svo vel, að
flutningur þeirra er prýðilega
frambærilegur á opinberum
vettvangi. Á bak við slikan ár-
angur liggur mikið starf,* unnið
af ómældri óeigingirni j)g fórn-
fýsi.
Tónlistarskóli Skagafjarðar
Sá gleðilegi atburður hefur
nú gerzt, að tónlistarskóli er
tekinn til starfa á Sauðárkróki.
Á stofnun hans sér eðlilega
nokkurn aðdraganda, og skal
hann ekki rakinn liér, enda hef-
ur það áður að nokkru verið
gert hér i blaðinu. Ekki er þó
riðið úr hlaði með neinum
fyrirgangi, enda sígandi lukka
bezt. Eyiþór Stefánsson, tón-
skáld á Sauðárkróki, hefur á
hendi skólastjórn og kennir
jafnframt tónfræði og tónlistar-
sögu, en frú Eva Snæbjörns-
dóttir, Sauðárkróki, annast
kennsiu í hljóðfæraleik, og þá
fyrst og fremst orgel- og píanó-
leik. Er það mikið lán fyrir
okkur Skagfirðinga, að eiga Ey-
Þór og frú Evu hér heima, því
ella væru engar líkur til þess
að skólinn hefði tekið til starfa
nú eða á næstunni. Hvort
tveggja er, að fylking tónlistar-
kennara er þunnskipuð og höf-
uðborgardýrðin vill draga þá
til sjn eins og annað. Að sjálf-
sögðu verður reynt að auka á
fjölbreytni hljómlistarkennsl-
unnar í skólanum þegar að-
staða leyfir. Þegar skólinn tók
til starfa nú í byrjun mánaðar-
ins, voru skráðir nemendur
, um 20.
Það er hið tiltöluleg nýstofn-
aða Tónlistarfélag Skagfirðinga,
sem bei-tt hefur sér fyrir skóla-
stofnuninni, en það samanstend
ur af mönnum víðs vegar úr
héraðinu og hefi ég, á þessari
stundu, saririast að segja enga
hugmynd um tölu félagsmanna.
Stjórn Tónlistarfélagsins skipa:
Eyiþór Stefánsson, Ólafur Stef-
ánsson og Jón Karlsson, allir
búsettir á Sauðárkróki, Jón
Björnsson, Hafsteinsstöðum, og
Magnús H. Gíslason, Frostastöð-
rim.
Sem að líkum lætur þarf ær-
ið fjármagn til þess að reka
tónlistarskóla, og þó einkum
til ]>ess að hleypa honuin af
stokkunum. Mátti það því að-
eins takast að héraðsbúar al-
mennt sýndu málinu velvilja
og áhuga. Hann liefur heldur
ekki brugðizt. Sýslunefnd
Skagafjarðarsýslu veitti 20 ])ús.
kr. framlag til skólans. Kven-
félag Sauðárkróks færði skól-
anuin 10. þús. kr., og fleiri fé-
lagssamtök og fjölmargir ein-
staklingar liafa einnig lagt
myndarlega hönd á plóginn.
öllum þessum aðilum ber að
þakka velvild og veittan stuðn-
ing við |)nnn sprota, sein hér
hefur nú skotið rótum, og sem
á, ef allt fer að auðnu, að geta
orðið mikils vísir.
Prestar í Skagafirði
Hafi verið þörf fyrir þá tölu
presta, sem verið hefur hér i
Skagafirði fram á sl. ár — og
sem ég er ekki að draga 1 efa
— mætti ætla, að slaklega væri
nú séð fyrir sálarheill liéraðs-
búa það sem af er þessum vetri,
nema þá því aðeins að þeir,
sem viðlátnir eru, leggi á sig
meira erfiði við embættisstörf-
in en hæfilegt má kalla. Prest-
arnir hafa lengst af, hin síðari
ár, verið 8, fjórir austan Hér-
aðsvatna og fjórir vestan. Nú
eru þeir hins vegar aðeins 4 í
héraðinu. Sr. Helgi Tryggvason
á Miklbæ hvarf á ný til Reykja-i
víkur. Hefur enginn komið í
hans stað. Sr. Oddur Thoraren-
sen í Ilofsósi er að heiman
vegna heilsubrests. Sr. Gunnar
í Glaumbæ á þingi, (það hefur
hann að vísu verið áður), og
sr. Þórir Stephensen í Þýzka-
lendi. Eftir eru sr. Björn
Björnsson, prófastur á Hólurn,
sr. Guðmundur, á Barði i Fljót-
um, sr. Bjartmar á Mælifelli,
og sr. Finnbogi, í Hvammi í
Laxárdal. Væntanlega rætist úr
þessu með vordögunum. Sjálf-
sagt kemur sr. Þórir endur-
nærður frá Þýzkalandi, ein-
hvern tíma lýikur alþingi, og
vonandi nær sr. Oddur heilsu
á ný. En hvað skeður á Mikla-
bæ? Ekki hef ég fregnað, að
brauðinu liafi verið slegið upp.
Er það e.t.v. vegna þess, að
fullvíst þyki að enginn muni
sækja? Ég veit það ekki, en
hitt er víst, að ýmsir munu
telja það miður farið af riiörg-
um ástæðum, að Miklibær
liverfi úr tölu prestsetra. —mhg
Brotizt um Langadal
einu sinni í viku
Blönduósi, 21. jan.
Ilér hefur verið norðiæg átt,
snjókoma og mikið frost að
undanförnu. Færð á vegum víða
slæm, einkum fram til dala, og
ófært um Langadal. Erfitt út á
Skaga en dágott i vesturhluta
sýslunnar. Holtavörðulieiði er
ófær nema á þriðjudögum og
föstudögum. Þá er bílalestum
FJÁRLÖGIN
Framhald af 4. síðu.
Til Blönduóss ...... 50 iþús.
— Hofsóss ....... 400 —
— Hvammstanga 50 —
— 'Sauðáríkróks .... 100 —
— Sigluifjarðar .... 400 —
Fyrir utan framlög til
skólahúsa í smíðum, eru
iþessar f járveitingar til nýrra
skólahúsa í kjördæminu:
Á Blönduósi ....... 700 þús.
— Reykjum, Hrút- 700 —
— Sauðárkróki .... 600 —
Afgreiðslu vegaáættlunar
fyrir árið 1965 varð ekki
lokið fyrir þinghlé, svo að
það mál bíður framhaids-
þingsins.
ÞAÐ KOSTAR 311 MILLJ
Rekstrarkostnaður ríkis-
ins er mikill og sívaxandi.
Þar sézt enginn sparnaður,
þrátt fyrir fögur fyrirheit
stjórnarinnar. Á 8., 10. og
11. gr. fjárlaga er færður
kostnaður við stjórn lands-
ins, utanríkismál, dómgæzlu,
lögreglustjórn og álagningu
og innhieimtu tolia og skatta.
í nýju fjárlögunum eru þessi
gjöld láæltluð samtals um 311
millj. kr. Hafa hækkað á
einu ári um 53 millj., en
samtals nemur hækkun
þeirra á valdatíma núver-
andi stjórnarflokka 216
millj. kr. — Hér er miðað
við áætlanir fjárlaga, en
eins og venjulegt er má bú-
ast við að þessi gjöld, og
mörg önnur, verði hærri en
fjárlögin gera ráð fyrir.
Skúli Guðmundsson.
hjálpað y.fir heiðina, og í dag
er verið að moka, því á morg-
un er föstudagnr. 1 dag er
frostlaust og lítur út fyrir
hláku. Einu sinni í viku er
reynt að brjótast fram Langa-
dal og sækja mjólk til bænda.
Um aðra hluta 'sýslunnar liafa
mjólkurflutningar gengið sæmi-
lega, þótt erfitt sé að fara.
Hér er lítið um atvinnu, og
nokkur hópur manna atvinnu-
laus. Framkvæmdir úti við
liggja niðri vegna tíðarfars. Er
það nuinur eða í fyrra, þá var
byrjað á stórri byggingu í
febrúar. Verzlun er Mtil og um-
ferð um Blönduós sama og eng-
in nema í sambandi við bíla-
lestina að sunnan.
Leikfélag Blönduóss sýndi
gamanleikinn „Hringurinn“ nú
eftir áramótin. — Ö. S.
Skagaströnd, 23. jan.
Lionsklúburinn gaf barna-
skólanum tæki til að kenna
öndunaraðferðir. Er það brúða
í líkamsstærð og fylgja henni
pípur o.fl. áihöld við kennsl-
una.
Kvenfélagið gaf kirkjunni
vandaðan orgelstól og kross. Er
hvort tveggja hinir beztu grip-
ir, gefnir til minningar um frú
Sigríði Guðnadóttur, er lézt á
sl. ári.
Frú Thyre Loftsson gaf bóka-
safninu 300 bindi bóka. Er
gjöfin gefin til minningar um
móður frú Thyre, Þuríði Ja-
kobsdóttur, en hún var fædd að
Árbakka í Ilöfðahreppi. •
Tíð liefur verið stirð síðan
um áramót. Fyrir áramót var
afli báta mjög tregur, en hefur
lieldur glæðst í siðustu róðrum,
en ógæftir hamla sjósókn. Einn
bátur, Húni II. er á síldveið-
um fyrir sunnan, og gert er ráð
fyrir að stærri bátarnir tveir
fari suður um miðjan febr. á
netaveiðar. Annað frystihúsið,
Hólanes, hefur ekkert starfað í
vetur, en frystiliús kaupfélags-
ins unnið úr aflanuin og vinna
við það sæmileg þegar róið er.